Πέμπτη, Ιανουαρίου 10, 2013
posted by Librofilo at Πέμπτη, Ιανουαρίου 10, 2013 | Permalink
Διασυρμός


Ελεγειακό και λυρικό, παραληρηματικό και άναρχο, ερωτικό και παθιασμένο, γεμάτο χιούμορ και ζωντάνια, είναι το θαυμάσιο μυθιστόρημα του συγγραφέα και μεταφραστή Γιώργου – Ίκαρου Μπαμπασάκη, (Τρίκαλα, 1960), με τον εύγλωττο τίτλο «ΔΙΑΣΥΡΜΟΣ», (Εκδ. Εστία, σελ.183). Είναι ένα βιβλίο που το διαπερνά απ’άκρη σ’άκρη, η φράση-motto «Δύο ειδών άνθρωποι υπάρχουν: Εμείς!», η οποία συμπυκνώνει την κοσμοθεωρία του ήρωα (ουσιαστικά μυθιστορηματική περσόνα του συγγραφέα), Νίκου Βελή.

Ακατάσχετο name-dropping διαπερνάει τις σελίδες του βιβλίου, σχεδόν χάνεις τον λογαριασμό. Έλληνες και ξένοι συγγραφείς, ποιητές, μουσικοί, τραγούδια, μπαρ, ταβέρνες, εστιατόρια, αίθουσες κινηματογράφων παρελαύνουν με ρυθμό δαιμονικό μπροστά από τα μάτια του αναγνώστη. Μέρη του κέντρου της Αθήνας (όπου εκτυλίσσεται το μεγαλύτερο μέρος της νουβέλας), Εξάρχεια (Καλλιδρομίου και οι γύρω δρόμοι), Πατησίων, Ακαδημίας – η παρέα των «ηλεκτρολεττριστών» (ένας πρωτότυπος όρος δημιούργημα του συγγραφέα) υπό το σύνθημα «Φίλε Φέρε Φίλους Φάγε Φύγε» ερωτεύονται παθιασμένα (πάντα υπό τη φράση του Μπρετόν «ο έρωτας θα είναι συγκλονιστικός ή δεν θα υπάρχει καθόλου» - ή κάπως έτσι τέλος πάντων, ανάλογα τον μεταφραστή), τσακώνονται για πράγματα τύποις επουσιώδη (ποιος δίσκος του Captain Beefheart είναι ο καλύτερος) αλλά στην ουσία εξαιρετικά σημαντικά για την ύπαρξή τους, κλαίνε στις ταινίες που τους συγκινούν, κάνουν φάρσες, γνωρίζουν φάτσες σε καφενεία και μπαρ με τις οποίες μπορούν να κολλήσουν για μέρες/μήνες.

Το μυθιστόρημα - ιδιότυπο "Αθηναιογράφημα", του Μπαμπασάκη διατρέχει τις δεκαετίες 80 και 90 – ουσιαστικά ξεκινάει από το 1991 αλλά αναφέρεται ο πρότερος (έντιμος ή όχι) βίος – και φθάνει έως τις μέρες μας, χωρισμένο σε κεφάλαια που αναφέρονται σε χρονολογίες. Βεβαίως η αρχή είναι το τέλος, αφού το πρώτο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο σε μια σπαρταριστή διαδικτυακή συνομιλία μέσω Facebook (η οποία έλαβε χώρα μόλις προ μερικών μηνών), υποδεικνύοντας ότι αυτές οι 183 σελίδες θα μπορούσαν να αποτελούν και ένα work in progress, ένα βιβλίο εν εξελίξει, το οποίο δεν σταματάει αλλά συνεχίζεται εις το διηνεκές. Η γραφή είναι (απολύτως ελεγχόμενα) παραληρηματική και «αυτόματη», οι φράσεις επαναλαμβάνονται τονίζοντας την ζωντάνια και την «κίνηση» του κειμένου και παρά το πολύ και ωραίο χιούμορ, η μελαγχολία διαπερνά την ραχοκοκκαλιά του βιβλίου, ένα ελεγειακό ύφος που (κυρίως για όσους από εμάς ζήσαμε και κινηθήκαμε πάνω κάτω στα ίδια μέρη) μεταδίδεται στον αναγνώστη μεταφέροντας (όπως σωστά διατύπωσε η φίλη Ιφιγένεια Θεοδωρίδου) την αίσθηση ενός «υπέροχου ρέκβιεμ».

«Το Πορτραίτο του Καλλιτέχνη ως Νεαρού Ηλεκτρολεττριστή: Σπουδάζει. Τα παρατάει. Προτιμάει αυτοδίδακτος αυτοσχέδιος αυτοβιογραφούμενος. Ένας συνδυασμός Παπαδιαμάντη, Ντοστογιέφσκι, Σελίν, και με έναν τρόπο που το μυστικό του μονάχα ο Thomas Pynchon κατέχει, θα γίνει πρωτοπόρος καταβυθιζόμενος στην παράδοση, θα γίνει καινοτόμος από λατρεία για το παλιό που χάνεται, θα γίνει αιωνίως νεανίας γερνώντας πολύ πιο γρήγορα από τους παλιόφιλούς του. Οι αντιφάσεις είναι, ενίοτε, οι νότες στην παρτιτούρα όπου από το χάος γεννιέται μορφή και από την σκόρπια ζωή δομείται μια νέα αρχιτεκτονική.»

Ο ερωτισμός είναι διάχυτος στο βιβλίο. Συνεχώς πέφτουμε πάνω στην (δάνεια όπως αναφέρει ο συγγραφέας) υπέροχη έκφραση «γυναικογυναίκα μου» καθώς ο ήρωας αναφέρεται συνεχώς κατ’αυτόν τον τρόπο στην σύζυγό του, ο λυρισμός – υπόκλιση στον θεό Έρωτα είναι διάχυτος στην ατμόσφαιρα καθώς έτσι με απολύτως ερωτικό τρόπο (και ευγενή σεβασμό) παρελαύνουν οι θηλυκές παρουσίες στο βιβλίο, «δυναμώνοντας» το αίσθημα γοητείας και έλξης που σου ασκεί η ανάγνωση των σελίδων.

«Δεν καταδεχόμαστε να γράψουμε ότι δεν έχουμε ζήσει.»

Ο «Διασυρμός» είναι μια απολύτως επιτυχημένη απόπειρα να αποτυπωθεί η ατμόσφαιρα της εποχής, μιας περιόδου 30 ετών υπό το πρίσμα και την (απολύτως) προσωπική ματιά (όχι σε γεγονότα πολιτικοκοινωνικά - αυτά απουσιάζουν εντελώς) σε καταστάσεις και δρώμενα μιας ζωής λογοτεχνικής γεμάτης πάθος και ποτό – πολύ ποτό. Κάποιοι από τους «ήρωες» του βιβλίου τα κατάφεραν και πορεύονται δυνατότεροι πλέον προσαρμοσμένοι στους ρυθμούς της εποχής, «ενταγμένοι» ή μη, σοφότεροι και πιο ήρεμοι, άλλοι χάθηκαν νωρίς – ο μέγας Καρούζος, ο Βακαλόπουλος, ο Λάγιος, η Αθήνα δεν είναι πια αυτή που ήταν, οι «κακομούτσουνοι» εξακολουθούν να υπάρχουν γύρω (τους / μας) και ο Μπαμπασάκης, «διασυρόμενος» και αιωνίως αυτοσαρκαζόμενος, αλλά πάντα «αιχμάλωτος των βιβλίων» έγραψε ένα σαγηνευτικό (και ιδιαιτέρως εθιστικό) μυθιστόρημα με υπέροχο «soundtrack» (αφού τα μουσικά κομμάτια που παρελαύνουν στις σελίδες του είναι κορυφαία), από το οποίο δεν μπορείς να ξεκολλήσεις.

«Και κοπανάγαμε, παρέες, μες στη μέση της Δεκαετίας του Ογδόντα, τα πλήκτρα της γραφομηχανής, γράφοντας ενίοτε όλοι μαζί, το δικό μας Βιβλίο της Ανησυχίας, ξεσκισμένα μελοδράματα να είναι και δανεικοί καημοί, και αίνοι στον οίνο, και εικονοστάσια ανωνύμων αγίων, αλλά και πολυσέλιδα πορτρέτα των Αγαπημένων και τα εκδίδαμε πάντα σχεδόν ταυτόχρονα εμείς της παρέας, στους ίδιους εκδότες, καθώς έτσι δέναμε το ατσάλι της φιλίας, και έτσι μετά προχωρούσαμε στην κατασκευή και καταχώρηση αναμνήσεων, μιας και η ζωή άλλο δεν είναι παρά η επινόηση του μέλλοντός μας και η αναδημιουργία του παρελθόντος και το γόνιμο rock’n’roll circus του παρόντος, για σκέψου, με βιβλία δικά μας στις προθήκες από πιτσιρικάδες, μόλις που είχε βγεί απ΄το αβγό η Δεκαετία του Ογδόντα και σκάμε στο κουρμπέτι, μειράκια, ο Τζώρτζης με το βιβλίο του για τον Bob Dylan, ο Μανώλης ο Νταλούκας με το δικό του για τον Jim Morrison, και ο ταπεινός σας ανταποκριτής από τα μέτωπα του πυρός όπου μανιάζει η μάχη της Δημιουργικότητας ενάντια στην μπαφιασμένη Οκνηρία, το δικό του για την Marilyn Monroe, για φαντάσου, κι ύστερα, μεθυσμένοι και τίγκα στη λογοτεχνία (τίγκα στον Αγιονικοκαρούζο και στην λοκομοτίβα Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης), εκστασιασμένοι από τα αεροπλανικά κόλπα που έκαναν κάτι μυστήριοι παίκτες/ρέκτες του σινεμά (θυμήσου το All that Jazz, φαντάσου μας να ξετρελαινόμαστε με το Αλονζανφάν, δέξου ότι μας διασάλευσε για πάντα το Τρένο της Μεγάλης Φυγής), οδηγηθήκαμε στον παλμό των ερτζιανών, ραδιοπειρατές αρχικά, κι έπειτα επίσημοι στο Ραδιομέγαρο, ο δανδής Θοδωρής Μανίκας με το «Άς το να κυλάει», ο βελούδινος Βακαλόπουλος ο Χρήστος να μας ξεναγεί στον μαγικό κήπο των Kinks, του λόγου μου να υπογράφω την εκπομπή-σύνθημα «Κάντε Πέρα την Εσπέρα» στο Δεύτερο Πρόγραμμα.»

________________________________________________________
 
Ακούστε σε podcast την εκπομπή Booktalks, της 5ης Ιανουαρίου 2013 (πρώτη εκπομπή της χρονιάς), στην οποία ήταν καλεσμένος ο Γιώργος – Ίκαρος Μπαμπασάκης σε μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα όχι μόνο για τον «Διασυρμό» αλλά γενικότερα για την λογοτεχνία και την μουσική. 
Σας υπενθυμίζω ότι η εκπομπή μεταδίδεται κάθε Σάββατο στις 2μ.μ., από το διαδικτυακό ραδιόφωνο Amagi Radio. Καλή ακρόαση