Τρίτη, Ιουλίου 09, 2013
posted by Librofilo at Τρίτη, Ιουλίου 09, 2013 | Permalink
Ίχνη στο χιόνι

Με μια σπαρακτική προσωπική τραγωδία, από τις πολλές «ανώνυμες», που εξελίχθηκαν κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου, ασχολείται ο συγγραφέας και ποιητής Γιώργος Λίλλης (Γερμανία,1974) στο πολύ ενδιαφέρον και ατμοσφαιρικό, αλλά αρκετά άνισο μυθιστόρημα του, με τίτλο «ΊΧΝΗ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ», (Εκδόσεις Μεταίχμιο, σελ.308), με το οποίο κάνει την είσοδό του στην πεζογραφία μετά από αρκετές αξιόλογες συλλογές ποιημάτων.

Μάρτιος του ’48 και σ’έναν απομακρυσμένο οικισμό στα βουνά της Αιτωλοακαρνανίας, ένα δεκάχρονο παιδί, ο Περικλής βλέπει τους γονείς του να δολοφονούνται με άγριο τρόπο μπροστά στα μάτια του. Κυνηγούσαν τον αντάρτη πατέρα του και μαζί φάγανε και τη μάνα του, εκείνος γλυτώνει γιατί κρύφτηκε κάπου. Ένας σύντροφος του πατέρα του, ο Ανδρέας, αναλαμβάνει να τον μεταφέρει στους συγγενείς του στη Λαμία. Πρέπει να περάσουν τα βουνά της Ευρυτανίας για να καταφέρουν να φτάσουν στην πόλη.
Το οδοιπορικό του άντρα και του αγοριού είναι γεμάτο παγίδες και περιπέτειες. Ο Ανδρέας θα βρεί τους συντρόφους του στα βουνά, πολιορκημένους από τον τακτικό στρατό ή από άτακτες ομάδες κεφαλοκυνηγών, ο Περικλής θα βιώσει στο πετσί του, το μίσος και την αλληλοσφαγή, θα δεί τους ταλαιπωρημένους και εξουθενωμένους αντάρτες να ξεκληρίζονται μπροστά στα μάτια του και τον «φύλακά του» Ανδρέα να εκτελείται εν ψυχρώ. Μια αντάρτισα, η Μαρία, θα τον προστατέψει, θα του φερθεί σαν μάνα στις περιπέτειες που θα ακολουθήσουν.


Όλα αυτά, τα διηγείται ο  Περικλής σε έναν νεαρό Ερευνητή που κάνει το Διδακτορικό του πάνω στον Εμφύλιο. Μαζί ο γηραιός πλέον Περικλής με τον Γιάννη (τον ερευνητή), θα πραγματοποιήσουν ένα οδοιπορικό ακολουθώντας την πορεία του δεκάχρονου παιδιού, και μέσα από τον διάλογό τους θα βγούν όχι μόνο η ιστορία του Περικλή αλλά και ένας στοχασμός πάνω στα γεγονότα εκείνης της εποχής, πάνω στην ήττα του αριστερού κινήματος, τις ταλαιπωρίες και τις διώξεις που υπέστη ένας άνθρωπος που είδε τη ζωή του σε τρυφερή ηλικία να αλλάζει τελείως.

Το «Ίχνη στο χιόνι», είναι μια αρκετά καλή και ειλικρινής προσπάθεια καταγραφής μιάς ουσιαστικά αληθινής ιστορίας. Έχει αρκετές αρετές, όπως γρήγορο ρυθμό, δομή και ατμόσφαιρα. Οι περιγραφές της περιπέτειας στα βουνά, του κυνηγητού και του κλίματος φόβου μεταξύ των ανταρτών είναι πολύ δυνατές και αποδίδονται επαρκέστατα από τον συγγραφέα, ενώ ο χαρακτήρας του Περικλή, είναι ολοζώντανος και συγκινητικός.

Το πρόβλημα στο συμπαθές μυθιστόρημα του Λίλλη, είναι στο πρόσωπο του ερευνητή, που μένοντας σε δεύτερο πλάνο στην αφήγηση (η οποία εναλάσσεται από πρωτοπρόσωπη, σε τριτοπρόσωπη στην ιστορία του Περικλή), δεν αποκτάει σάρκα και οστά αλλά παραμένει χάρτινος και ανούσιος στην εξέλιξη του βιβλίου. Ένα άλλο μεγάλο θέμα που προκύπτει, είναι οι διάλογοι, που άλλοτε βγάζουν έντονο διδακτισμό, άλλοτε η γλώσσα που χρησιμοποιούν οι δύο ήρωες είναι «ψεύτικη» και δεν βγάζει κανένα αυθορμητισμό.

Το βάρος από εξαιρετικά μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί γύρω από αυτό το θέμα, «Το Κιβώτιο» του Αλεξάνδρου, «Η κάθοδος των 9» του Βαλτινού ή «Τα ηρωικά χρόνια» του Στ.Χαβιαρά για παράδειγμα αιωρείται πάνω από το βιβλίο κυρίως ως προς τις απαιτήσεις που μπορεί να έχει ο σύγχρονος αναγνώστης όταν διαβάζει για μια ιστορία «Εμφυλίου». Τα μεγέθη εδώ που τα λέμε δεν είναι συγκρίσιμα, και θα ήταν άδικο να εστιάσουμε σε κάτι τέτοιο.

Ο Περικλής μέσα από την εξιστόρηση της περιπέτειάς του παρουσιάζεται ως  «ηττημένος» σε όλα τα επίπεδα, ιδεολογικά, προσωπικά, συναισθηματικά, ένας πολύ συνειδητοποιημένος πλέον άνθρωπος που αναγνωρίζει τα λάθη των συντρόφων του και με αυτό τον τρόπο δίνει ένα μάθημα ζωής στον νεαρό ερευνητή – εκεί ακριβώς φαίνεται ακόμα πιο περίεργη η επιλογή του συγγραφέα (μέσω των διαλόγων) να δείχνει ότι ο αφηγούμενος εκπλήσσεται μπροστά σ’αυτά που μαθαίνει από τον επιστήμονα.

Εν κατακλείδι, το μυθιστόρημα του Γ.Λίλλη είναι ένα πολύ ενδιαφέρον περιπετειώδες βιβλίο γύρω από ένα πολύ ευαίσθητο θέμα που πάντα συγκινεί. Ο κινηματογραφικός ρυθμός του και η «αγνή ματιά» του δεκάχρονου αγοριού που περιγράφονται ωραία από τον συγγραφέα, μπορεί να παρασύρει τον αναγνώστη και να τον κάνει να αμελήσει τα έμφανή προβλήματα στους διαλόγους και τον έντονο διδακτισμό που διαχέεται μέσα από αυτούς.

______________________________________________________

Το podcast της εκπομπής Booktalks@Amagi radio, με καλεσμένο την δεύτερη ώρα της εκπομπής, τον Γιώργο Λίλλη είναι παρακάτω. 

 



1 Comments:


At 10/7/13 23:21, Blogger Χρήστος Α.

Kαλησπέρα και καλώς σε βρήκα!
Εδώ είναι δημοσιευμένα ορισμένα απο τα διηγήματα που περιλαμβάνονται στο καινούριο μου βιβλίο.
christeas49.blogspot.gr/
Θα χαρώ να ακούσω κριτική σου.

 

Δημοσίευση σχολίου

~ back home