Τετάρτη, Μαρτίου 07, 2018
posted by Librofilo at Τετάρτη, Μαρτίου 07, 2018 | Permalink
"Η χαρά του πολεμιστή", μια εξαιρετική ανθολογία διηγημάτων του Tobias Wolff

Είναι μεγάλη απόλαυση να διαβάζεις διηγήματα από σπουδαίους τεχνίτες του λόγου, και η έκδοση της ανθολογίας του εξαιρετικού Αμερικανού συγγραφέα Tobias Wolff (Αλαμπάμα, 1945) με τίτλο “Η ΧΑΡΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗ και άλλα διηγήματα”, που εκδόθηκε την περασμένη χρονιά από τις εκδόσεις Ίκαρος, σε μετάφραση των Γ.Παλαβού και Τ.Αναστασίου (σελ. 188) αποτελεί μεγάλη λογοτεχνική προσφορά.

Τον Tobias Wolff, το ελληνικό κοινό τον γνώρισε πριν από μερικά χρόνια με τις πολύ ωραίες νουβέλες του “Το παλιό σχολείο” και “Οκλέφτης του στρατοπέδου”, αλλά δεν είχαν εκδοθεί ποτέ στη χώρα μας τα διηγήματά του, είδος στο οποίο διακρίθηκε ιδιαίτερα και ξεχώρισε. Το ύφος των ιστοριών του Γουλφ θυμίζει Κάρβερ, ίσως είναι ότι πιο κοντινό σε αυτόν τον τεράστιο διηγηματογράφο και στο βιβλίο αυτό, παρουσιάζεται ένα αντιπροσωπευτικότατο δείγμα του συγγραφικού του στυλ με δέκα διηγήματα μικρού ως επί το πλείστον μεγέθους που είναι όλα εκπληκτικά.



Τα διηγήματα της ανθολογίας, όπως αναφέρουν στο εισαγωγικό τους σημείωμα οι δύο μεταφραστές της έκδοσης, παρατίθενται με χρονολογική σειρά και προέρχονται από τέσσερις διαφορετικές συλλογές τα εννέα, ενώ ένα από αυτά (“Ο Άγρυπνος”) δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “New Yorker” (ένα περιοδικό που έχει φιλοξενήσει πολλές ιστορίες του συγγραφέα). Τα διηγήματα καλύπτουν μια συγγραφική πορεία 27 ετών με τα πρώτα τρία να έχουν εκδοθεί το 1981 και το τελευταίο, το 2008, οπότε μέσω των ιστοριών που διαβάζουμε λαμβάνουμε μια σαφή εικόνα και της πορείας του συγγραφέα μέσα από αυτά τα χρόνια.

Στα τρία πρώτα διηγήματα της ανθολογίας, που προέρχονται από την συλλογή “Στον κήπο των Βορειοαμερικανών μαρτύρων”, οι ήρωες του Γουλφ, είναι άνθρωποι, οι οποίοι έχουν μια λανθασμένη εικόνα για τον εαυτό τους και ξαφνικά συνειδητοποιούν, το ποιοι πραγματικά είναι. Στο “Κυνηγοί στο Χιόνι”, ένα κυνήγι ελαφιών σε ένα χιονισμένο και δύσβατο τοπίο τριών ανθρώπων που θεωρούνται φίλοι, μετατρέπεται σε εφιάλτη καθώς πάνω σε ένα τσακωμό μεταξύ τους ο ένας (όχι τόσο τυχαία) πυροβολεί τον άλλον, αποκαλύπτοντας το αληθινό πρόσωπο όλων - το δε φινάλε της ιστορίας κορυφαίο μέσα στο κατάμαυρο χιούμορ του. Στο υπέροχο “Ένα επεισόδιο από τη ζωή του Καθηγητή Μπρουκ”, έχουμε τον καθηγητή Μπρουκ, πάντα ακέραιο και κριτή των πάντων που ζει μια αυστηρή και νοικοκυρεμένη ζωή, σχολιάζοντας πάντα αυστηρά τον συνάδελφό του καθηγητή Ράιλι για τον “έκλυτο βίο” του, ώσπου σε ένα βαρετό συνέδριο σε μια επαρχιακή πόλη γνωρίζει μια πεταχτούλα κυρία που θέλει να γίνει ποιήτρια και κοιμάται μαζί της συνειδητοποιώντας την σχετικότητα των πραγμάτων και την πραγματική του φύση, ενώ στο διήγημα “Ο Ψεύτης”, ένας παθολογικά μυθομανής άνθρωπος  βρίσκεται σε συνεχή κόντρα με την μητέρα του αρνούμενος να έρθει σε επαφή με την πραγματικότητα σε μια βαθιά ψυχαναλυτική ιστορία.

Τα δύο επόμενα διηγήματα προέρχονται από την συλλογή “Επιστροφή στον κόσμο” του 1985, όπου έχουμε την ίδια ατμόσφαιρα αλλά ο συγγραφέας δείχνει περισσότερο κυνικός και συναισθηματικός ταυτόχρονα. Στο διήγημα “Η χαρά του πολεμιστή”, η ιστορία κινείται μέσα στον χώρο ενός στρατοπέδου, οι μνήμες από το Βιετνάμ στοιχειώνουν τον πρωταγωνιστή του και σε μια νύχτα βάρδιας όπου τα νεύρα είναι τεντωμένα, οι παρεξηγήσεις εύκολες και το ατύχημα αναπόφευκτο. Στο δε “Λεβιάθαν”, μια βραδιά γεμάτη ναρκωτικά για δύο ζευγάρια γίνεται αφορμή για αναμνήσεις θολωμένες από τις ουσίες, συγκίνηση και επιστροφή στα εφηβικά τους χρόνια.

Τα τρία επόμενα διηγήματα είναι από την συλλογή “Η εν λόγω νύχτα” του 1996 και το ύφος του Γουλφ γίνεται πιο στιβαρό, ο λόγος πιο περιεκτικός και το μαύρο χιούμορ πιο έντονο. Στο εξαιρετικό “Θνητοί”, ο συντάκτης νεκρολογιών μιας τοπικής εφημερίδας βρίσκει τον μπελά του όταν δημοσιεύει τη νεκρολογία ενός συμπολίτη του που ακόμα ζει ενώ στο “Φρέσκο χιόνι” η σχέση ενός λίγο ανέμελου πατέρα που εγκλωβίζεται στα χιόνια με τον γιο του περνάει μια δοκιμασία και στο αριστουργηματικό διήγημα “Σφαίρα στο κεφάλι” ο “διαβόητος για την βαριεστημένη και κομψή κακία με την οποία ξαπόστελνε σχεδόν καθετί για το οποίο έγραφε” βιβλιοκριτικός Άντερς τρώει μια σφαίρα στο κεφάλι κατά τη διάρκεια μιας ληστείας σε μια τράπεζα. Σε 4 έξοχες σελίδες παρακολουθούμε την διαδρομή της σφαίρας και τις τελευταίες σκέψεις του Άντερς καθώς και εκείνες που δεν έγιναν ποτέ - την θαυμάσια κινηματογραφική μεταφορά του διηγήματος σε ταινία μικρού μήκους, μπορείτε να την δείτε εδώ.

“Αφότου διέλυσε το κρανίο, η σφαίρα κινούνταν με διακόσια εβδομήντα μέτρα το δευτερόλεπτο, μια αξιοθρήνητα αργή, αμελητέα ταχύτητα συγκριτικά με την αστραπιαία κίνηση των συνάψεων που αναβόσβηναν γύρω της. Από τη στιγμή που μπήκε στον εγκέφαλο, η σφαίρα υπάκουε στους κανόνες του εγκεφαλικού χρόνου, πράγμα που πρόσφερε στον Άντερς άφθονο χρόνο για να παρακολουθήσει τη σκηνή που – κατά τη διατύπωση που θα έβρισκε αποκρουστική - “εκτυλίχθηκε μπροστά του”.”

Το διήγημα “Το δικό της σκυλί” περιλαμβάνεται στην συλλογή “Η ιστορία μας αρχίζει” του 2008 και είναι η ιστορία ενός άνδρα που βγάζει βόλτα τον σκύλο του με τον οποίον δεν ασχολείτο ιδιαίτερα μέχρι τον θάνατο της γυναίκας του, τώρα πλέον είναι αχώριστοι και αυτή η βόλτα ξυπνάει την ανάμνηση της πεθαμένης συζύγου του. Η ανθολογία κλείνει με μια από τις καλύτερες ιστορίες της, το “Άγρυπνος” που πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό “The New Yorker” το 2008, και περιγράφει την βραδιά αϋπνίας του νεαρού φοιτητή Ρίτσαρντ δίπλα στην φιλενάδα του μια Ρωσίδα γκαρσόνα η οποία κοιμάται κουρασμένη μετά την  δουλειά δίπλα του. Ο Ρίτσαρντ θέλει να συνεχίσουν τις ερωτικές περιπτύξεις αλλά από την άλλη δεν θέλει να ξυπνήσει την κοπέλα. Προσπαθώντας να κοιμηθεί σκέψεις για την σχέση του, και για τα πραγματικά του συναισθήματα απέναντι στην κοπέλα του περνάνε από το μυαλό του. Είναι μια καίρια αποτύπωση των νεανικών σχέσεων γεμάτη τρυφερότητα και χιούμορ.



Ο Γουλφ ασχολείται με καθημερινούς ανθρώπους και οι εξάρσεις στις ιστορίες του δεν είναι ορατές με την πρώτη ματιά, είναι σχεδόν ανεπαίσθητες, είναι αυτές οι εξάρσεις της ζωής που μας αλλάζουν σιγά σιγά χωρίς να το καταλαβαίνουμε και ο Γουλφ είναι ιδανικός στο να τις απεικονίζει στις ιστορίες του. Τα μικροεπεισόδια της καθημερινής ζωής τα οποία περιγράφει μπορεί να δείχνουν κοινότοπα και χωρίς κάτι το ιδιαίτερα δραματικό αλλά απεικονίζουν τον εσωτερικό κόσμο των ηρώων του, δείχνουν ποιοι πραγματικά είναι, την μικρότητα και τις βαθύτερες σκέψεις τους, την βία στις σχέσεις που είναι πάντα ήρεμες στην επιφάνεια αλλά εντός τους κρύβονται σκέψεις και συναισθήματα ανομολόγητα και πολλές φορές επικίνδυνα.

Οι χαρακτήρες στα διηγήματα της ανθολογίας είναι απλοί άνθρωποι, από αυτούς που αποκαλούνται “της διπλανής πόρτας”. Ο Γουλφ αναπαριστά την πραγματικότητα, τον γυμνό ρεαλισμό της ζωής στις πόλεις και στην επαρχία, χωρίς ωραιοποιήσεις, λυρισμούς ή εξάρσεις ποιητικές αναδεικνύοντας έτσι την αντιφατικότητα των ανθρώπων, την πολυπλοκότητά τους, την ανοησία και την σκληρότητα που εναλλάσσεται με την τρυφερότητα σε μια χειρονομία ή σε μια απλή κίνηση. Οι ήρωές του διχασμένοι και συνήθως αδιάφοροι για τους γύρω τους, χαμένοι μέσα στα προβλήματά τους, αγνοούν ποιοι είναι, συνήθως υποχρεωμένοι να παίξουν ρόλους στη ζωή τους και να ασφυκτιούν μέσα σε αυτούς, ξεσπάνε ή αντιδρούν περίεργα με απρόσμενες συνέπειες.

Ο Γουλφ αντιπροσωπεύει την λογοτεχνική Αμερικανική σκηνή που λατρεύουμε. Στέκεται επάξια δίπλα στον Ρ. Κάρβερ, τον Ρ. Φορντ, την Α. Πριου. Περιεκτικός και μινιμαλιστής, στιβαρός, βαθιά ανθρώπινος και ταυτόχρονα ρεαλιστής, λιτός και ουσιώδης, είναι ένας από τους μεγάλους συγγραφείς του καιρού μας και είναι σημαντικό γεγονός που μεταφράζεται στη γλώσσα μας.

Βαθμολογία 84 / 100




 



0 Comments:


Δημοσίευση σχολίου

~ back home