Πέμπτη, Νοεμβρίου 02, 2023
posted by Librofilo at Πέμπτη, Νοεμβρίου 02, 2023 | Permalink
Denis Johnson "Όνειρα τραίνων"
Ο εξαιρετικός Αμερικανός συγγραφέας Denis Johnson (Μόναχο 1949 – Καλιφόρνια 2017), δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Μόνο το πολυβραβευμένο του μυθιστόρημα «ΔΕΝΤΡΟ ΑΠΟ ΚΑΠΝΟ» να διαβάσει κανείς, αντιλαμβάνεται πόσο μεγάλος συγγραφέας ήταν. Στη δε νουβέλα του «ΟΝΕΙΡΑ ΤΡΑΙΝΩΝ» («Train dreams») – (εκδ. Αντίποδες, μετάφρ. Παναγ. Κεχαγιάς, σελ.130), ο συγγραφέας πραγματικά «κεντάει», συμπυκνώνοντας μέσα σε ελάχιστες σελίδες τη ζωή ενός Αμερικανού «πιονέρου», ενός εργάτη στις αρχές του 20ου αιώνα, στην Αμερικάνικη Δύση, αποδεικνύοντας εμφατικά πόσος αφηγηματικός πλούτος μπορεί να κρύβεται πίσω από ένα μυθιστόρημα ελάχιστων σελίδων.


«Η ιστορία της ζωής του είχε ξεκινήσει με ένα δρομολόγιο του τραίνου που δεν μπορούσε να ανακαλέσει, και τελείωσε την ώρα που καθόταν και περίμενε έξω από ένα τραίνο μέσα στο οποίο ήταν ο Έλβις Πρίσλεϋ.»
 
Ο ήρωας της ιστορίας που αφηγείται ο Τζόνσον, είναι ο Ρόμπερτ Γκρέινιερ,  ένας εργάτης, μοναχικός, που δεν ξέρει να κάνει τίποτα άλλο στη ζωή του. Τον μεγάλωσε ο θείος του (ή τέλος πάντων μια οικογένεια που μπορεί και να μην ήταν συγγενείς του) από τα έξι του, όταν έφτασε μόνος του σε ένα χωριό του Αϊντάχο, χωρίς να ξαναδεί ποτέ τους γονείς του (ούτε έμαθε ποτέ τι απέγιναν), και μέχρι τα τριάντα του, έκανε δουλειές του ποδαριού γυρνώντας από εδώ κι από εκεί, ώσπου γνώρισε την Γκλάντυς στην εκκλησία, την ερωτεύεται και παντρεύονται. Θα κάνουν μια κόρη και ο Ρόμπερτ που δουλεύει πλέον στην κατασκευή των σιδηροδρόμων, ανυπομονεί κάθε φορά να τελειώσει τη δουλειά και να γυρίσει στο σπίτι στη γυναίκα και στη μικρή Κέιτ. Μια καταστροφική πυρκαγιά θα δώσει τέλος στην οικογενειακή γαλήνη του Ρόμπερτ. Έλειπε μακριά και γυρίζοντας είδε ότι η φωτιά είχε καταστρέψει μια τεράστια έκταση γης, στο δάσος που βρισκόταν η καλύβα του. Είναι όλα καμένα, όταν πηγαίνει σε αυτό που κάποτε ήταν σπίτι, η Γκλάντυς και η Κέιτ είναι άφαντες! Η φωτιά έχει κάψει χιλιόμετρα γης, ίχνος ζωής δεν υπάρχει τριγύρω, ο Ρόμπερτ θα ψάξει για λίγο καιρό στις γειτονικές περιοχές, κανένα σημάδι από τη γυναίκα και την κόρη του.
 
Το πένθος του Ρόμπερτ δεν γιατρευόταν. Θα στήσει μια σκηνή και θα φτιάξει μια καλύβα στην άκρη του κτήματός του δίπλα σε ένα ποτάμι. Λείπει πάλι για καιρό, μεταβαίνοντας σε διάφορα μέρη κάνοντας εποχιακές δουλειές, σιδηρόδρομοι, ξυλεία, μεταφορές με ένα κάρο και συζητώντας με Ινδιάνους, ένα παλιό του γνωστό και άλλους τυχαίους τύπους, από τους οποίους ακούει ιστορίες που αλλάζουν τη ροή της νουβέλας. Επιστρέφει πάντα στην καλύβα του και ζει σαν ερημίτης, αλυχτώντας το βράδυ παρέα με τους λύκους. Θα ζήσει απομονωμένος, κι ενώ τα μεγάλα γεγονότα συγκλονίζουν τον κόσμο, εκείνος θα κάνει συντροφιά με τα όνειρά του, μόνος σε ένα χωράφι μέχρι τα βαθιά του γεράματα.
 
«Δεν είχαν περάσει ούτε τέσσερα χρόνια από τη μέρα του γάμου του και ο Γκρέινιερ, ήδη χήρος, ζούσε στο αντίσκηνό του δίπλα στο ποτάμι, λίγο πιο κάτω από το σημείο που ήταν παλιά το σπίτι του. Τη νύχτα άφηνε μια φωτιά να καίει μέχρι αργά και πολλές φορές ο ύπνος δεν τον έπαιρνε μέχρι το ξημέρωμα. Τον φόβιζαν τα όνειρά του. Στην αρχή ονειρευόταν την Γκλάντυς. Τέλος, όταν πέρασε κάνα δυο μήνες μόνος του μέσα στη σιωπή, ο Γκρέινιερ ονειρευόταν μόνο τη φωτιά, έβλεπε ότι της έβαζε ξύλα όπως έκανε κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί – έβλεπε το περίγραμμα του χεριού του και το καρβουνιασμένο κλαρί που είχε για να τη συνδαυλίζει – κι όταν ξυπνούσε το πρωί ξαφνιαζόταν που την έβλεπε να ’χει απομείνει μόνο σβησμένα κάρβουνα και γκρίζες στάχτες, γιατί όλο το βράδυ την έβλεπε να καίει στα όνειρά του.
Κι όταν πέρασαν άλλα τρία χρόνια, έμενε πια στη δεύτερη καλύβα του, στο ίδιο ακριβώς σημείο που έστεκε η πρώτη. Τώρα κοιμόταν ήσυχος τις νύχτες, και πολλές φορές στα όνειρά του έβλεπε τραίνα, και συχνά ένα συγκεκριμένο τραίνο: ταξίδευε με αυτό ∙ μπορούσε να μυρίσει την κάπνα από το κάρβουνο ∙ ένας κόσμος έξω περνούσε. Και μετά στεκόταν σ’ εκείνον τον κόσμο καθώς ο ήχος του τραίνου χανόταν κάπου μακριά. Αυτές οι εικόνες του φαίνονταν αμυδρά οικείες, κάτι που υποδήλωνε ότι είχαν τη ρίζα τους στην παιδική του ηλικία. Κάποιες φορές ξυπνούσε από τον ήχο του τραίνου  της Σποκέιν Ιντερνάσιοναλ που χανόταν στο βάθος της κοιλάδας και συνειδητοποιούσε ότι αυτό που άκουγε στο όνειρό του ήταν ο ήχος της ατμομηχανής.»


Κεντρικός άξονας της νουβέλας του Τζόνσον είναι ο σιδηρόδρομος και οι ιστορίες των απλών, «καθημερινών» ανθρώπων. Η επέκταση των συνόρων μέσα από τις σιδηροδρομικές γραμμές, από τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου έως την εποχή του μεσοπολέμου του 20ου αιώνα, είναι μια ιστορία με επικά στοιχεία, αλλά και πολύ αίμα, πόνο, δάκρυα, συμφορές, εκμετάλλευση ανθρώπων και θάνατο. Ο Ρόμπερτ Γκρέινιερ είναι ένας ταπεινός, χαμηλότονος, χωρίς εξάρσεις άνθρωπος, ιδιαίτερα ανασφαλής, που δεν στάθηκε τυχερός στη ζωή του, καθώς έζησε πολύ λίγο καιρό έχοντας την οικογενειακή γαλήνη και ευτυχία που αναζητούσε. Είναι ένας παθητικός και υπάκουος εργάτης, που ζει και περνάει απαρατήρητος, ένα από τα εκατομμύρια ανθρώπων, που μένουν στην αφάνεια και κανείς δεν αναρωτιέται γι’ αυτούς.
 
Η επαφή του με την Φύση, μετά τον θάνατο της γυναίκας του, μετατρέπεται σε κάτι μυστικιστικό που στην αφήγηση του Τζόνσον, προκαλεί δέος στον αναγνώστη, με στιγμές που θυμίζουν «Λογοτεχνία του Φανταστικού», καθώς η εισβολή των υπερφυσικών στοιχείων το μετατρέπουν από ρεαλιστικό στην αρχή, σε σουρεαλιστικό στη συνέχεια (τα σουρεαλιστικά στοιχεία ενυπάρχουν στο συνολικό έργο του Τζόνσον). Δεν λείπουν και τα γκόθικ στοιχεία στη νουβέλα – ο ινδιάνος Κουτενάι Μπομπ με τις ιστορίες του που βρίσκει φρικιαστικό θάνατο, ένας άνθρωπος που τον πυροβόλησε ο σκύλος του, το «αγόρι-λύκος» και το «Άλογο-θαύμα», το «κορίτσι-λύκος» που παραπέμπει σε θρύλους των δασών, της αγροτικής Αμερικής, είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που υπάρχουν στο βιβλίο, όπου το χιούμορ και το στοιχείο του Φανταστικού διαπλέκονται και ισορροπούν με εκπληκτικό στυλ.
 
Το «ΟΝΕΙΡΑ ΤΡΑΙΝΩΝ», αυτό το μικρό αλλά ουσιαστικά «μεγάλο βιβλίο», είναι μια «ανδρική» νουβέλα – καθώς αυτό που διαβάζουμε είναι ιστορίες ανδρών με απόηχους από Χεμινγουέι, Μακάρθι και Φώκνερ. Ο Τζόνσον όμως έχει το δικό του ατόφιο λογοτεχνικό ύφος – που κάπου συγγενεύει με αυτό του Ρ.Κάρβερ -, όπου μέσα από τον άκρατο ρεαλισμό, και την (φαινομενικά) απλή γλώσσα, καθώς κλιμακώνεται η πλοκή, η νουβέλα του αποκτά μεταφυσική διάσταση με λυρικότητα.
 
Στο κομψοτέχνημα του Τζόνσον, η ελεγειακή ιστορία του πιονέρου Ρόμπερτ Γκρέινιερ, φέρνει μαζί της, απόηχους από έναν κόσμο που χάθηκε, μια διαφορετική (όχι καλύτερη, απλά μια τελείως άλλη χώρα) Αμερική. Ο ήρωας του βιβλίου, δεν θα δει ποτέ τη θάλασσα, δεν θα χρησιμοποιήσει ποτέ το τηλέφωνο, δεν θα βιώσει την τεράστια ανάπτυξη μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο. Είναι ένας άνθρωπος μιας εποχής που πέρασε και μάς φαίνεται παλαιολιθική αλλά είναι μόνο μερικά χρόνια πίσω.
 
Βαθμολογία 85 / 100


 



1 Comments:


At 7/12/23 23:50, Blogger Daniela

Emri im është Daniela, dua të falënderoj Dr Ellen që bëri një magji që ndihmoi familjen time të fitonte një çështje gjyqësore që do ta kishte dënuar vëllain tim me burgim të përjetshëm, të akuzuar për vrasje. Familja ime dhe unë jemi plotësisht mirënjohës, kështu që marr kohën time për të lënë këtë koment siç i premtova Dr. Ellen për të ndarë këtë dëshmi. Për ata që kanë një sfidë të ngjashme, mund ta kontaktoni me email: ellenspellcaster@gmail.com ose WhatsApp: +2349074881619. Shërbimi i tij përfshin gjithashtu
1. Magjitë për të fituar llotarinë
2. Magjitë rikthejnë ish të dashurin tuaj
3. Magjitë për të ndaluar divorcin
4. Shërimi i menjëhershëm i HIV/AIDS
5. Shërimi i kancerit
6. Magjitë e dashurisë
7. Magjitë e pajtimit
8. magjitë e lindjes dhe zgjidhjet për infertilitetin etj.
Email: ellenspellcaster@gmail.com
WhatsApp: +2349074881619

 

Δημοσίευση σχολίου

~ back home