Το μυθιστόρημα της Καναδής συγγραφέως N.Huston "Dolce Agonia" (80),αρχικά σε ελκύει από τον τίτλο του.Ευτυχώς οι εκδόσεις ΑΓΡΑ υιοθέτησαν τον Ευρωπαϊκό τίτλο του βιβλίου και όχι τον Αμερικάνικο "Sweet agony".
Η Huston είναι αρκετά γνωστή στην χώρα μας αφού έχουν εκδοθεί 4-5 βιβλία της με πιό γνωστό το πρώτο της μυθιστόρημα τις "ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΓΚΟΛΝΤΜΠΕΡΓΚ".Είναι μια συγγραφέας πολύ επιτυχημένη κυρίως στην Γαλλία όπου και ζει,παντρεμένη με τον γνωστό φιλόσοφο Τ.Τοντόροφ.
Το "Dolce Agonia" είναι ένα γεωμετρικά δομημένο μυθιστόρημα.Ο χρόνος και ο χώρος είναι προκαθορισμένος.Ημέρα των Ευχαριστιών,Νέα Αγγλία,δώδεκα φίλοι (η σχεδόν φίλοι) γύρω από ένα τραπέζι,υπάρχει και ένας δέκατος τρίτος που είναι ένα νεογέννητο μωρό.Υπεράνω όλων ένας σχολιαστής-παρατηρητής-παντογνώστης,ο Θεός.Αυτός παρεμβαίνει σχολιάζοντας τα τεκταινόμενα και δίνοντας μας πληροφορίες για το παρελθόν και το μέλλον καθενός από τους παρευρισκόμενους.
Το βιβλίο ενώ ακούγεται βαρύ και πυκνό στην πραγματικότητα είναι πολύ απλό και άνετο στην ανάγνωση.

Η Huston κυριολεκτικά κεντάει.Παίζει συνέχεια σε δύο επίπεδα.Στην αρχή χωρίζει τους καλεσμένους σε δύο κύκλους.Αυτούς που αγαπούν τον οικοδεσπότη (βραβευμένο ποιητή,απελπισμένο μετά τον χωρισμό του με την γυναικα του), και τους λίγο πιό αδιάφορους προς αυτόν (συζύγους παλιών του φιλενάδων,τον δικηγόρο του,την νεαρότατη κοκαϊνομανή σύζυγο ενός φίλου του).Η δε ιστορία κυλάει πολύ χαλαρά,με συζητήσεις δήθεν ανέμελες που κρύβουν μέσα τους μεγάλες αλήθειες θίγοντασ εξαιρετικά σκληρά θέματα και σε ένα δεύτερο επίπεδο,με την φωνή του Αφηγητή/Θεού που παρακολουθεί και ξεμπροστιάζει τους ήρωές του.
Το θέμα των οικογενειακών ή φιλικών συγκεντρώσεων είναι πάντοτε ιδιαίτερα γοητευτικό και ο κινηματογράφος το έχει εκμεταλλευθεί δεόντως (βλέπε ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑΤΡΙΧΙΛΑ και άλλα).Διότι γύρω από ένα τραπέζι όταν οι άνθρωποι γνωρίζονται καλά μπορούν να ειπωθούν τα πάντα και να δούμε όλες τις διακυμάνσεις των ανθρώπινων συμπεριφορών.

Το κορυφαίο κατά την άποψη μου σημείο αυτού του απολαυστικότατου μυθιστορήματος,έρχεται όταν οι αποκλεισμένοι από το χιόνι καλεσμένοι,έχοντας φάει και πιεί του σκασμού,ξαπλώνουν να κοιμηθούν όπου βολεύονται μέσα στο σπίτι.Η Huston αριστοτεχνικά παίρνει το όνειρο του καθενός και το μπερδεύει μέσα στο όνειρο του διπλανού του.Είναι μια υπέροχα σουρρεαλιστική σκηνή που βοηθιέται από την μουσικότητα της γραφής της συγγραφέως.

Έξοχο βιβλίο από μία προικισμένη λογοτέχνιδα.

Πολλές φορές αφαιρούμαι κοιτάζοντας την βιβλιοθήκη που έχω στο σαλόνι μου.Είναι η "μεγάλη" βιβλιοθήκη (διαστάσεις 3,70 πλάτος Χ 2.80 ύψος,περίπου 1500 τίτλοι)του σπιτιού μου και περιέχει μόνο ξένη(κυρίως μεταφρασμένη) λογοτεχνία.Υπάρχει και μία μικρότερων διαστάσεων στο δωμάτιο που χρησιμοποιώ για γραφείο,στην οποία έχω Ελληνική λογοτεχνία (περίπου 450 τίτλους),Φιλοσοφία,Πολιτικά βιβλία,Ιστορία (500 τίτλοι περίπου).Υπάρχουν και διάφορα ράφια σκορπισμένα είτε στο γραφείο είτε στην κρεββατοκάμαρα με βιβλία για σινεμα,θέατρο,αρχαία Ελλ.γραμματεία κλπ.

Εγώ όμως ξεχνιέμαι όταν κάθομαι μπροστα στην κύρια βιβλιοθήκη...Χαϊδεύω τα βιβλία,παίρνω κάποιο και προσπαθώ να θυμηθώ τα συναισθήματά μου όταν το διάβαζα,πότε το αγόρασα-τι μ'άρεσε τότε.Μιά απ'αυτές τι μέρες είχα κολλήσει κοιτάζοντας από τον καναπέ το γράμμα Α...Μου έκανε εντύπωση το πόσους "άγνωστους" συγγραφείς έχω μαζέψει εκεί.Εάν εξαιρέσουμε τις Ανθολογίες (είναι καμμιά δεκαριά με καλύτερη την Norton's anthology of English Literature) και τους πιό γνωστούς J.Austin,P.Auster,W.Allen,I.Allende,E.Ambler,M.Atwood,J.Amado,I.Andric,G.Apolinaire και M.Amis όπως και κάποιους που βγήκαν στα Ελληνικά τα τελευταία χρόνια , P.Ackroyd,L.Adreyev,M.Ali,D.Albahari ,στο γράμμα Α υπάρχουν οι εξής "γνωστοί-άγνωστοι":
A.J.ABBOTT "ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΙΑ ΤΟΥ ΚΗΤΟΥΣ"-εκδ.ΟΔΥΣΣΕΑΣ ,1982.Συγκλονιστική αυτοβιογραφία ενός κατάδικου με πολύ ωραία εισαγωγή του N.Mailer
B.C.ALEGRIA "ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΦΙΔΙ"-Βίπερ,1972.Πρέπει να το αγόρασα στα μέσα της δεκαετίας του 70.Περού,αγρότες ινδιανοι στις όχθες του ποταμού Μαραντόν,η ιστορία μιάς οικογένειας μέσα από τα μάτια ενός γέρου άνδρα.
Γ.L.Aragon "ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ"-εκδ.ΟΔΥΣΣΕΑΣ 1978 (πρεπει να το επανέκδωσε πρόσφατα).Βιβλίο που σημάδεψε τα μετεφηβικά μου χρόνια.Έξοχη τοιχογραφία της προ του Α Παγκόσμιου πολέμου εποχής.
Δ.M.A.ASTURIAS "Ο ΚΥΡΙΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ"-εκδ.ΠΛΕΘΡΟΝ,1986.Πολύ καλό δείγμα ΛατινοΑμερικάνικης προπολεμικής λογοτεχνίας.Βιβλίο που σημάδεψε τον Μάρκες.
Ε.D.ALLISSON "ΤΟ ΜΠΑΣΤΑΡΔΟ"-εκδ.ΟΔΥΣΣΕΑΣ 1994.Εκπληκτικό μυθιστόρημα του Αμερικάνικου Νότου.Υπέροχη γλώσσα,απίστευτα σκληρό,ένας θηλυκός Faulkner.Έχει γυριστεί σε ταινία με σκηνοθ.της A.Huston η οποία δεν προβλήθηκε ποτέ.Ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει.
ΣΤ.D.ARES "ΠΟΠΕΡ-Η ΠΑΤΑΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΥ"-εκδ.ΛΑΓΟΥΔΕΡΑ 2000. Έπεσε τυχαία στα χέρια μου (μάλλον στο παζάρι του βιβλίου στην Κλαυθμώνος) και είναι μεγαλειώδες.Η αληθινή περιπέτεια ενός σαλεμένου τυχοδιώκτη στα τέλη του 19ου αιώνα ο οποίος προσπαθεί να ιδρύσει κράτος στην Παταγωνία.
Ζ.Δύο βιβλία του Μπ.Ατσάγα (πως γράφεται με Λατινική γραφή άραγε?)"ΕΚΕΙΝΟΙ ΟΙ ΟΥΡΑΝΟΙ" και "ΕΝΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΟΝΟΣ"-εκδ.ΕΚΚΡΕΜΕΣ 1996&1994 αντίστοιχα.Απίστευτος Βάσκος συγγραφέας του οποίου το καλύτερο βιβλίο θεωρείται το "ΟΜΠΑΜΠΑΚΟΑΚ",εχει κυκλοφορήσει στα Ελληνικά,δεν μπορώ να το βρώ...

Λατρεύω την βιβλιοθήκη μου,τώρα που την κοιτάζω πάλι σκέφτομαι πόση μοναξιά θα αισθάνεται ο Zamyatin εκεί ψηλά στις εσχατιές του Ζ...

Διαβάζοντας το νεοεκδοθέν (στα Ελληνικά) βιβλίο του Ελληνικής καταγωγής Αμερικανού συγγραφέα G.Pelecanos "ΦΛΕΓΟΜΕΝΗ ΠΟΛΗ" (HARD REVOLUTION)(70),νιώθεις να σε παρασέρνει ο ρυθμός της soul μουσικής που κατακλύζει τις σελίδες του.Ο Pelecanos χρησιμοποιεί ως κεντρικό ήρωα του μυθιστορήματος του έναν μαύρο αστυνομικό τον οποίο προσεγγίζει από μία συναισθηματική πλευρά παρακολουθώντας τον από τα παιδικά του χρόνια.Εκ των υστέρων και αφού έψαξα λίγο γιά τον συγγραφέα έμαθα ότι ο κεντρικός χαρακτήρας είναι η τρίτη φορά που εμφανίζεται σε βιβλίο του Pelecanos.

Το βιβλίο μιλάει για τον ρατσισμό στην Αμερική του 50 και του 60,τις ταραχές που ξέσπασαν μετά την δολοφονία του M.L.King (στο δεύτερο μέρος που αναφέρεται στο 1968),τις πολυεθνικές γειτονιές,τις συμμορίες των λευκών "greasers",τις συμμορίες των μαύρων φτωχοδιάβολων.Μας περιγράφει μια πολύ διαφορετική Washington D.C. από αυτή που συνήθως μας δείχνουν οι Χολυγουντιανές ταινίες-όλα αυτά καταγράφονται στα θετικά του συγγραφέα.
Η Ελληνική παροικία είναι παρούσα στο μυθιστόρημα,σε δευτερεύοντα ρόλο-κυρίως σαν ιδιοκτήτες κάποιων diners που περιγράφονται σαν καλοκάγαθα ανθρωπάκια που κοιτάνε την δουλειά τους και δεν ενοχλούν κανέναν.

Θεωρώ ότι το αδύνατο σημείο του αξιόλογου αυτού βιβλίου είναι η ανάπτυξη της υπόθεσης.Το non-fiction κομμάτι που περιγράφει το πολιτικό σκηνικό είναι πολύ καλό.Μερικοί από τους χαρακτήρες (κυρίως η οικογένεια του ήρωα) είναι στέρεα δομημένοι,άλλοι όμως που θεωρώ ότι παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον (όπως μερικοί από τους τύπους των συμμοριων-της μαύρης και της λευκής) μένουν ανεκμετάλλευτοι από τον συγγραφέα.
Ο κεντρικός χαρακτήρας-ο μαύρος αστυνομικός Ντ.Στρέηντζ είναι ένα είδος ιδεαλιστή Cl.Eastwood ,ο οποίος παρακολουθεί τον κόσμο γύρω του να αλλάζει.Ο Pelecanos περιγράφει την προσπάθειά του να αλλάξει την μοίρα του και να ξεφύγει από τον ρόλο που επιφυλάσσει η κοινωνία σε ένα μαύρο παιδί στην Αμερική του 59.Ο Στρέηντζ γίνεται αστυνομικός και την ίδια στιγμή ξέρει ότι ποτέ δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτός από τους ομόχρωμούς του.Ο χειρισμός της προσωπικότητας του ήρωα δείχνει την ικανότητα του Pelecanos σαν συγγραφέα.

Το βιβλίο στο εξωτερικό,κυκλοφόρησε με συνοδευτικό CD.Θεωρώ μεγάλο λάθος του εκδοτικού οίκου που δεν ακολούθησε αυτή την πρακτική.Η μαύρη μουσική (προσοχή,όχι της Motown,που ο ήρωας την θεωρεί εκφυλισμένη) κυριαρχεί σε όλο το μυθιστόρημα όχι μόνο σαν υπόκρουση αλλά πολλές φορές καθορίζοντας την διάθεση των πρωταγωνιστών.

Τον Π.Σφυρίδη τον ήξερα από τα παλιά "Τραμάκια" και από κάποια σκόρπια πεζά του, που είχα διαβάσει σε λογοτεχνικά περιοδικά.Από μία παρόρμηση της στιγμής αγόρασα πριν από κάτι μήνες την συλλογή του ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ 1977-2002 (70).
Ο Σφυρίδης έχει μερικές ιδιαιτερότητες,όπως:
-Μπήκε στα γράμματα αρκετά μεγάλος.Δημοσίευσε γιά πρώτη φορά στα 44 χρόνια του
-Είναι γιατρός-καρδιολόγος
-Είναι βιωματικός πεζογράφος
-Η γραφή του είναι λιτή
-Το τοπικό στοιχείο είναι πολύ έντονο.Η Θεσσαλονίκη περισσότερο και η Σκύρος λιγότερο (οι δύο τόποι που ζεί ο συγγραφέας),κυριαρχούν στα πεζά του.

Στην συλλογή του αυτή,ο Σφυρίδης έχει μερικά πολύ καλά πεζά και δυό τρια αριστουργήματα.Η πλειονότητα των "ιστοριών" του δεν είναι κάτι εξαιρετικό,αλλά όλες αποπνέουν ποιότητα ανθρώπου.Οι ιατρικές του ιστορίες θίγουν όλα τα προβλήματα της νοσοκομειακής γραφειοκρατίας,την αλλοτρίωση γιατρών και νοσοκόμων,την θεραπεία(ή μάλλον την έλλειψή της)του AIDS.Οι ζωοφιλικές του ιστορίες,στην πλειονότητα τους μου ήταν αδιάφορες,υπάρχει όμως σε αυτή την ενότητα το καταπληκτικό διήγημα "Εις μνήμην",όπου ο Σφυρίδης διηγείται παράλληλα τις τελευταίες στιγμές του αγαπημένου του σκυλιού και μίας αγαπημένης του φίλης.
Στο υπέροχο διήγημα "Η μπόρα",ο Σφυρίδης περιγράφει τον έρωτα ενός γέρου άνδρα με την Βουλγάρα καθαρίστρια του σε 9 σελίδες,πολύ πιο αποτελεσματικά απ'ότι κάνει ο υπερτιμημένος J.M.Coetzee στις 270 σελίδες του "Ενας αργός άνθρωπος".

Στο τέλος του βιβλίου ο Σφυρίδης κάνει έναν απολογισμό του έργου του.Χωρίς ίχνος έπαρσης και γνωρίζοντας πολύ καλά τις δυνατότητές του δίνει ένα μάθημα στις νεότερες γενιές των Νεοελλήνων συγγραφέων γράφοντας χαρακτηριστικά:
"Δυστυχώς η αυτογνωσία λείπει από πολλούς νεότερους πεζογράφους,που νομίζουν ότι μπορούν να γίνουν όλοι Τόμας Μαν,Ρόμπερτ Μούζιλ,Χέρμαν Μπροχ ή Τόμας Πίντσον και καταπιάνονται με μεγαλεπήβολες συνθέσεις,οι οποίες παρά την συμπαιγνία εκδοτών,δημοσιογράφων,κριτικών απωθούν ακόμα και τους "ειδοποιημένους"αναγνώστες από τις πρώτες τους σελίδες"
Ποιός μπορεί να διαφωνήσει μ'αυτό??

Τις τελευταίες 4 ημέρες διάβασα 2 βιβλία διαμετρικά αντίθετα το ένα από το άλλο.Το μυθιστόρημα του N.Hornby "Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ" (55)και την αστυνομική νουβέλλα του C.LUCARELLI "ΜΕΡΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΡΑ" (75) .
Χωρίς να το θέλω,οι συγκρίσεις ήταν αναπόφευκτες.Ο Hornby ενώ ξεκινάει πολύ καλά και φαίνεται ότι θα αναπτύξει ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα-αυτοκτονία 4 πολύ διαφορετικών μεταξύ τους ανθρώπων,μετά τις πρώτες 50-60 σελίδες χάνει τον αναγνώστη βάζοντας στην πλοκή διάφορες απίθανες (δήθεν χιουμοριστικές)καταστάσεις.Με το γνωστό του ύφος που λειτούργησε πολύ καλα σε μερικά από τα προηγούμενα του βιβλία (κυρίως το FEVER PITCH και το HIGH FIDELITY),ανέμελα και παιχνιδιάρικα προσπαθεί να ανοιχθεί σε "μεγαλύτερους ορίζοντες" κατά την άποψή μου αποτυχημένα.Αξίζει βέβαια να αναφέρω ότι οι Άγγλοι κριτικοί ενθουσιάστηκαν με το βιβλίο-άρα μάλλον κάνω λάθος,δεν πειράζει όμως...
Ο Hornby πιστεύω ότι,είναι ένας συγγραφέας που έχει ταλέντο στην κωμωδία.Τυπικός εκπρόσωπος ενός μοντέρνου Βρεττανικού στυλ -το παιδί της πιάτσας που γράφει κιόλας,και έχει γραμμένους τους απόφοιτους των μεγάλων κολλεγίων στα παπάρια του.Αναρωτιέμαι τι ήθελε τα υπαρξιακά θέματα αφού δεν του βγαίνουν.Οι χαρακτήρες του στην ΚΑΘΟΔΟ είναι κατά βάση ενδιαφέροντες(λογικό αφού είπαμε ο Hornby είναι άνθρωπος της πιάτσας),αλλά με αυτά που τους βάζει να λένε γίνονται τόσο μα τόσο αδιάφοροι.Μετά την μέση το βιβλίο μου θύμιζε το σήριαλ ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ του Καπουτζίδη (ιεροσυλία??μπορεί..)
Σε αντίθεση με τον Hornby,ο σχεδόν συνομήλικός του C.Lucarelli μας δίνει ένα υπέροχο αστυνομικό σε δομή αλλά κατά βάση υπαρξιακό μοντέρνο μυθιστόρημα.Πιάνοντας έναν ξέφρενο ρυθμό που σε παρασύρει σε ένα ανατριχιαστικό ταξίδι στους Ιταλικούς αυτοκινητόδρομους ,μπαίνεις μέσα στη ψυχοσύνθεση ενός περίεργου Εκτελεστή (στο μυαλό μου ερχόταν συνέχεια ο A.DELON στον SAMURAI του J.P.MELVILLE) και συμμερίζεσαι τις αγωνίες μιάς πολυ ανθρώπινης ντεντέκτιβ (χαρακτήρας 100% επηρρεασμένος από την J.Foster στον ρόλο της πράκτορα του FBI Clarice Starling,στην μνημειώδη ΣΙΩΠΗ ΤΩΝ ΑΜΝΩΝ).
Ο Lucarelli μας είχε δείξει την αξία του στην πολύ καλή τριλογία του Φασισμού (ΕΝ ΛΕΥΚΩ-ΕΝΑ ΜΟΥΝΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ-ΤΟ ΜΠΟΥΡΔΕΛΟ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΟΚΕ),αλλά νομίζω ότι με αυτό το έργο προβάλλει ως ισάξιος δημιουργός ενός ELLROY.
Η νουβέλα αυτή θα ήταν τέλεια εάν δεν έχανε λίγο στην χαρακτηρολογική ανάπτυξη του τρίτου πρωταγωνιστή ,ενός ερωτευμένου φοιτητή που ενώ μέχρι τη μέση αναρωτιέσαι τι δουλειά έχει στην ανάπτυξη του έργου,ο συγγραφέας τον τοποθετεί αριστοτεχνικά σαν καθοριστικό παράγοντα της λύσης του αινίγματος.
Περισσότερα και πολύ πιό εμπεριστατωμένα πράγματα έχει γράψει γιά το συγκεκριμένο βιβλίο η Κα Σταυρούλα Σκαλίδη στο blog της http://scalidi.blogspot.com ,όπου μπορεί κάποιος να δει μία μεγαλύτερη ανάλυση του πολύ καλού αυτού βιβλίου.

Λίγες φορές αισθάνθηκα δέος μπροστά σε ένα βιβλίο.Διαβάζω συστηματικά γύρω στα 30 χρόνια και μπορώ να πω ότι είμαι ένας "εκπαιδευμένος αναγνώστης".Λίγα πράγματα μπορούν να με εκπλήξουν πλέον στον χώρο της λογοτεχνίας,όπου ψάχνω μετά μανίας το ανάγνωσμα που θα κάνει "την διαφορά".
Αυτή την δύσκολη επαγγελματική μου περίοδο,οι ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΙ (93),ήρθαν σαν ευλογία.Έπιασα τον εαυτό μου να διαβάζει πολλές φορές μία σελίδα-όχι γιατί δεν καταλάβαινα,αλλά γιατί εισέπρατα μέγιστη απόλαυση.
Ο Κλ.Μάγκρις έγραψε ένα βιβλίο που δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί.Χθες διάβασα μία μικρή συνέντευξη του στην Ελευθεροτυπία όπου χαρακτήριζε τους ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΥΣ ως "κρυφό μυθιστόρημα".Ίσως να είναι έτσι,εγώ πιστεύω ότι είναι περισσότερο μια συλλογή πεζών κειμένων,γραμμένων πολύ ποιητικά.
Στα κείμενά του ο Μάγκρις μιλάει γιά τα "τεχνητά" σύνορα,γιά τους πολλούς "μικρόκοσμους" που αναπτύσσονται σε μία γεωγραφική περιοχή,για μέρη που τουριστικοποιούνται,γιά μέρη που αργοσβήνουν.Γιά διάσημους και άσημους ανθρώπους.Γιά την Τεργέστη που αλλάζει,γιά τα Δαλματικά νησιά,γιά το Φρίουλι,γιά το Νότιο Τυρόλο,τους ψαράδες,τους κυνηγούς,τα ανεκπλήρωτα όνειρα,τις βασανιστικές εμμονές.
Στο βιβλίο βρίσκεις μεγάλες αναφορές στην Μήδεια (όπου υπάρχει και μία διαφορετική ανάλυση της γνωστής ιστορίας),στον Joyce που έζησε κάποιο διάστημα στην Τεργέστη,στον I.Svevo και το υπέροχο "Γέρασμα" του.

Παραθέτω ένα απειροελάχιστο δείγμα από τους ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΥΣ ,μία μικρή πολύ συγκινητική ιστορία ενός άσπρου σκύλου:
<..πριν από μερικές ημέρες,ο Κριστιάνο έσωσε ένα σκύλο.Τον βρήκε τυχαία,μισοπεθαμένο από τη δίψα,τόσο εξαντλημένο που δεν μπορούσε να ανέβει στη βάρκα,πρέπει να είχε μείνει καιρό στα ρηχά.Στο σπίτι ήπιε τον έναν κουβά νερό μετά τον άλλο κι ύστερα κοιμήθηκε για δύο μέρες περίπου.Ο Κριστιάνο αφοσιώθηκε σ'αυτό το πανέμορφο σέτερ,γέρικο και λίγο κουφό,με τα μάτια γεμάτα ευγένεια και απορία,είχε την ελπίδα πως το αφεντικό του ήθελε να το ξεφορτωθεί,κι έτσι θα μπορούσε να το κρατήσει,και το ονόμασε Ιβάν.
Δεν το εφηύρε αυτό το όνομα.Ο Ιβάν ήταν ένα τσοπανόσκυλο της Μαρέμα που,είκοσι χρόνια πριν η και περισσότερο,ανήκε σε έναν τελωνειακό του μικρού στρατώνα του Πόρτο Μπούζο,που τώρα έχει εγκαταλειφθεί.Εκεί κοντά,όπως θυμάται ο Τζουζέπε Τζιγκάϊνα,υπήρχε το σπιτάκι του φαροφύλακα,που ζούσε μόνος του στον φάρο,στην έξοδο του λιμανιού και έπρεπε να τροφοδοτεί τη λάμπα.Μιά μέρα ο τελωνειακός,που είχε βαρεθεί τον σκύλο του,τον πήγε στα ρηχά και τον πυροβόλησε.Ο σκύλος επέζησε πληγωμένος.Επέζησε γιά πολύ καιρό.Δεν άφηνε να τον πλησιάσει κανένας,έμαθε να τρέφεται με αυγά γλάρου και κάποια ζώα,και μόνο τη νύχτα ερχόταν να πιεί νερό στην κρήνη της Άνφορα.
Αυτό το άσπρο σκυλί που εμφανιζόταν και εξαφανιζόταν ανάμεσα στην άμμο και στις συστάδες των θάμνων της ακτής,έμεινε στη μνήμη των ανθρώπων.Θυμούνται το όνομά του και δίνοντας το σε έναν άλλο σκύλο,όπως έκανε ο Κριστιάνο,ακολουθούν ένα μικρό τελετουργικό που μεταφέρει μια κληρονομιά και προσδίδει κύρος στο νέο ζώο.Όταν το αφεντικό του νέου Ιβάν ,που τον είχε χάσει ήρθε να τον πάρει,ο Κριστιάνο κατάλαβε ίσως πως όλες οι ιστορίες τελειώνουν.Αλλά το όνομα του άσπρου σκύλου έμεινε,ενώ κανένας δεν θυμάται πως λεγόταν η ποιός ήταν εκείνος ο τελωνειακός.>

Η συλλογή μικρών ιστοριών του Γ.Ευσταθιάδη "ΔΩΜΑΤΙΟ ΠΑΝΤΟΥ" (75)μου δημιούργησε μεγάλη ψυχική ευφορία.Περνώντας μερικές ώρες με αυτό το κομψοτέχνημα λόγου και ουσίας,νιώθεις σαν να τσιμπολογάς μαστορικά φτιαγμένο finger food .Η μουσική που ταιριάζει στο διάβασμα του,είναι cool jazz μπορεί και Satie,ίσως Debussy...Με ευχαρίστηση διαβάζω όπου πετύχω, άρθρα του Γ.Ευσταθιάδη,όμως τα βιβλία του μ'αρέσουν περισσότερο.Εκεί παρουσιάζεται πιό απελευθερωμένος και παίζει με τα αγαπημένα του θέματα (γαστρονομία και μουσική),απογειώνοντας τα με τέτοιο τρόπο,που όταν ο πιανίστας σε μία ιστορία παίζει το LA MER ο απλός αναγνώστης το ακούει και αυτός.
Στην συλλογή ΔΩΜΑΤΙΟ ΠΑΝΤΟΥ υπάρχουν 2 διηγήματα διαμάντια,"Ο συνοδός της νύχτας"και το "Βιολοντσέλο",που θεωρώ ότι θα πρέπει να αποτελέσουν υπόδειγμα στους Έλληνες "συγγραφείς",πως με απλά υλικά μπορείς να φτιάξεις ωραία λογοτεχνία-όπως ένας καλος μάγειρας μπορεί με απλά υλικά να φτιάξει αριστουργηματικό φαγητό.
Διαβάζοντας προσεκτικά το blog του "Αθήναιου" έχω παρατηρήσει "εκλεκτικές συγγένειες" με το γράψιμο του Ευσταθιάδη.Φαντάζομαι τον Ευσταθιάδη 25 χρόνια νεώτερο,θα έγραφε κάπως έτσι.Ελπίζω να μην παρεξηγηθεί ο φίλτατος "Αθήναιος",καταλαβαίνει ότι δεν υπονοοώ κάτι.
Εκπληκτική είναι και η προηγούμενη συλλογή διηγημάτων του Ευσταθιάδη "ΜΕ ΓΕΜΑΤΟ ΣΤΟΜΑ",αλλά γι'αυτήν θα μιλήσω κάποια άλλη στιγμή.Βιβλία απόλαυσης και τα δύο.