Τετάρτη, Απριλίου 22, 2015
posted by Librofilo at Τετάρτη, Απριλίου 22, 2015 | Permalink
Απληστία
Έξοχο δείγμα νατουραλιστικού μυθιστορήματος, είναι το πρωτοεκδοθέν στη χώρα μας, εμβληματικό μυθιστόρημα του πολύ σημαντικού Αμερικανού συγγραφέα του 19ου αιώνα, Frank Norris (San Francisco, 1870-1902), με τίτλο «ΜακΤΙΓΚ, Μια ιστορία από το Σαν-Φρανσίσκο» («McTeague: A story of San Francisco»), (Εκδ. Gutenberg, μετάφρ. Μ.Μακρόπουλος, σελ.480). Το βιβλίο του Νόρις, απλό στην ιστορία του, είναι μια βαθιά και ενδελεχής μελέτη χαρακτήρων, που εντυπωσιάζει με την ακρίβεια της αλλά και την εντυπωσιακή απεικόνιση της καθημερινότητας.

Ο ΜακΤιγκ, είναι ένας κομπογιαννίτης οδοντογιατρός, που έχει μάθει την τέχνη του εμπειρικά και διατηρεί ένα οδοντιατρείο στην οδό Πολκ, έναν κεντρικό μικροαστικό δρόμο στο Σαν Φρανσίσκο. Ογκώδης και ψηλός για τα μέτρα της εποχής (κοντά στο 1.90), με ανοιχτά χαρακτηριστικά, είναι υπερβολικά δυνατός και δεν διακρίνεται για την ευστροφία και την εξυπνάδα του. Για την ακρίβεια είναι μάλλον βραδύνους και αφελής. Ζει μια μοναχική ζωή, με μοναδικό του φίλο, τον Μάρκους Σούλερ με τον οποίον ζουν στην ίδια πολυκατοικία, στην οποία επίσης διαμένει, μια Μεξικάνα καθαρίστρια η Μαρία Μακάπα που αρκείται σε μικροκλοπές από τα διαμερίσματα και παραμυθιάζει έναν Εβραίο γυρολόγο, τον Ζέρκοφ ότι η οικογένειά της, στην πατρίδα της, είχε στην κατοχή της, χρυσά σερβίτσια και αντικείμενα μεγάλης αξίας. Επίσης στο ίδιο κτίριο ζουν δύο μοναχικοί ηλικιωμένοι, «γέρο-Γκράνις» και η Δις Μπέικερ, των οποίων τα διαμερίσματα τα χωρίζει ένας τοίχος και χωρίς να γνωρίζονται μεταξύ τους, μέσω των θορύβων της καθημερινότητάς τους, «κάνουν παρέα» ο ένας στον άλλον τα βράδυα.

Ο Μάρκους είναι ερωτευμένος με την ξαδέρφη του, την Τρίνα κόρη μεταναστών από την Γερμανία, την οποία γνωρίζει στον ΜακΤιγκ, κι εκείνος άπειρος όπως είναι από την γυναικεία συντροφιά, έλκεται ιδιαίτερα από αυτήν. Η Τρίνα δεν δείχνει αδιάφορη, χωρίς όμως να τρελαίνεται κιόλας από την παρουσία του. Ο ΜακΤιγκ αποφασίζει να την ζητήσει σε γάμο, μη μπορώντας να συγκρατήσει το πάθος του και ζητάει από τον Μάρκους να αποτραβηχτεί από την διεκδίκησή της, κι εκείνος το κάνει. Η Τρίνα δέχεται την πρότασή του, και πείθει τον εαυτό της ότι είναι ερωτευμένη μαζί του, περισσότερο γοητευμένη από την στιβαρότητα των χεριών του και την φυσική του παρουσία.

Λίγο πριν τον προγραμματισμένο γάμο, η Τρίνα κερδίζει ένα λαχείο αξίας 5.000 δολαρίων, κάτι που αλλάζει τελείως την οικονομική τους κατάσταση. Αυτόματα ο Μάρκους αισθάνεται αδικημένος, διότι αν δεν είχε υποχωρήσει, θα ήταν εκείνος που θα απολάμβανε τα οφέλη του λαχνού και αλλάζει την συμπεριφορά του απέναντι στον ΜακΤιγκ σε σημείο να χαλάσει την φιλία τους μετά από ένα βίαιο επεισόδιο στην γειτονική μπυραρία. Ο γάμος βέβαια γίνεται κανονικά και το ζευγάρι κάνει μια συνετή και μετρημένη ζωή, καθώς η Τρίνα επενδύει τα χρήματα του λαχείου και φυλάει ακόμα και τους τόκους. Η αρχική εντύπωση ότι είναι μια γυναίκα προσεκτική και διαποτισμένη με την έννοια της οικονομίας, μετά από λίγο καιρό καταρρίπτεται καθώς η Τρίνα αποκαλύπτει την έντονη φιλαργυρία της, μαζεύοντας και φυλάσσοντας ακόμα και την τελευταία δεκάρα.

Σύντομα η ζωή τους αλλάζει καθώς, ο ΜακΤιγκ ενημερώνεται ότι – κατόπιν καταγγελίας από κάποιον (προφανώς τον Μάρκους) - πρέπει να κλείσει το ιατρείο του, διότι δεν έχει κάποιο πτυχίο και ασκεί παράνομα το επάγγελμα του. Μένει άνεργος και ψάχνει για δουλειά χωρίς να βρίσκει κάτι. Η Τρίνα αρνείται να βοηθήσει την κατάσταση, κρατώντας κλειδαμπαρωμένες τις οικονομίες τους και αρνούμενη να αγγίξει τα 5000 δολάρια που κατείχε. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μια διαρκή γκρίνια, το ζευγάρι μετακομίζει σε μικρότερο διαμέρισμα, πουλώντας τα καλύτερα έπιπλά τους και καθώς η κατάσταση όλο και χειροτερεύει οικονομικά γι’ αυτούς, ο ΜακΤιγκ που μεθάει όλο και συχνότερα βρίσκοντας καταφυγή στο ποτό, γίνεται βίαιος τραυματίζοντάς την στα χέρια, ενώ εκείνη αρνείται να του δώσει ακόμα και τα εισιτήρια για τα λεωφορεία που παίρνει ψάχνοντας για δουλειά, ταλαιπωρώντας τον. Η φτώχεια φέρνει γκρίνια, η γκρίνια άγριους τσακωμούς και η αναζήτηση χρημάτων την μοιραία σύγκρουση μεταξύ του ζεύγους που θα κορυφωθεί με ακραίες συνέπειες.


Το μυθιστόρημα του Νόρις είναι γραμμένο ακριβώς με το πνεύμα του Νατουραλισμού που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή στην Ευρωπαϊκή λογοτεχνία με κυριότερο εκφραστή του, τον Γάλλο Εμίλ Ζολά και είχε αρχίσει να επηρεάζει Αμερικάνους συγγραφείς, όπως τον Στ.Κρέιν («Μάγκι», «Το κόκκινο σήμα») ή τον Θ.Ντράιζερ (με το αριστουργηματικό «Η μικρή μας Κάρυ» και το αμετάφραστο στη χώρα μας «Αμερικανική τραγωδία»). Απηχεί επίσης τις τεράστιες αλλαγές που γίνονταν στις επιστήμες, την βιομηχανική ανάπτυξη και το πνεύμα του ιμπεριαλισμού που κυριαρχούσε στην πολιτική σκηνή. Ας μη λησμονούμε εξάλλου ότι ο Νόρις ως ευαίσθητος δέκτης, αποκλείεται να μην είχε διαβάσει Νίτσε και Σπένσερ και να μην είχε εντρυφήσει στην Δαρβινιστική θεωρία. Οι ήρωες ανήκουν σε μια συγκεκριμένη κοινωνική τάξη και δεν μπορούν να ξεφύγουν από αυτήν, είναι καταδικασμένοι να μη την υπερβούν - η νατουραλιστική λογοτεχνία διαπνεόταν από αυτό το ντετερμινιστικό στοιχείο.

Όλα αυτά περνάνε μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, που δεν αποφεύγει τα στερεότυπα όπως ο κακός και μοχθηρός Εβραίος έμπορος, ο Ζέρκοφ, η κληρονομικότητα στην βίαιη συμπεριφορά του ΜακΤιγκ, ο οποίος προέρχεται από μια γενιά βίαιων ανθρώπων ενώ ο αλκοολισμός του πατέρα του, τον ακολουθεί καθώς αποκτάει περισσότερη αυτοπεποίθηση όταν είναι πιωμένος. Ο ΜακΤιγκ είναι ένας άνθρωπος ακατέργαστος με κτηνώδη δύναμη που δεν μπορεί να ελέγξει γιατί δεν έχει την πνευματική ικανότητα για κάτι τέτοιο, ενώ τα ζωώδη ένστικτά του βγαίνουν στην επιφάνεια στις δύσκολες στιγμές και τον βοηθάνε να ξεφεύγει από αυτούς που τον κυνηγούν.

Οι ήρωες του Νόρις, ο (κτηνώδης δύναμη, ογκώδης άγνοια) ΜακΤιγκ που κάπου γίνεται συμπαθής μέσα στην αφέλειά του, η φιλάργυρη (σε όρια ψυχοπάθειας) και εκνευριστική μικροκαμωμένη Τρίνα δεν είναι ερωτευμένοι, νομίζουν ότι είναι, αλλά μόνο έρωτας ή αγάπη δεν είναι αυτό που νιώθουν. Ενώνονται από ένα σεξουαλικό πάθος εκείνος, από μια μοιρολατρική και ενστικτώδη διάθεση εκείνη και δεν αρκεί παρά να εκδηλωθούν τα πρώτα προβλήματα για να διαλυθεί το οικοδόμημα. Γύρω τους διάφοροι μικροαστοί που προσπαθούν να επιβιώσουν με το χρήμα να κυριαρχεί στις σχέσεις διαπροσωπικές η μή.

Το ΜακΤιγκ είναι βέβαια (και πάνω απ' όλα) ένα συναρπαστικό κοινωνικό μυθιστόρημα γεμάτο έντονες εικόνες, ολοζώντανους (αν και κάπως σχηματικούς) χαρακτήρες που εναλλάσσονται στην πλοκή σαν να βρίσκονται σε μια σκηνή θεάτρου. Και τι άλλο είναι η οδός Πολκ με την φασαρία και την κίνησή της από ένα θεατρικό σκηνικό όπου η γραφή του Νόρις σαν κάμερα παρατηρεί τα πάντα, σχολιάζοντας με τον τρόπο της τα δρώμενα. Είναι ευδιάκριτη η επιρροή του Κ.Ντίκενς στον τρόπο απεικόνισης της ζωής στην πολυκατοικία, ενώ υπάρχει έντονο το στοιχείο του Ρομαντισμού και του Μελοδράματος στην ιστορία, η οποία μπορεί να φαίνεται απλή σε πρώτο επίπεδο αλλά δεν είναι καθόλου.


Το μυθιστόρημα του Νόρις έκανε ιδιαίτερη αίσθηση στην εποχή του όπως αναφέρει ο ικανότατος μεταφραστής Μ.Μακρόπουλος στην εξαιρετική εισαγωγή του, η οποία συνιστώ να διαβαστεί στο τέλος της ανάγνωσης του βιβλίου ως επίμετρο. Είναι γνωστή η ιστορία της ταινίας "Απληστία" ("Greed" 1924) ,του παρανοϊκού αλλά και εξαιρετικού σκηνοθέτη Έριχ φον Στροχάιμ που βασίστηκε πάνω στο μυθιστόρημα του Νόρις και η οποία από 9 (ή κατ' άλλους 80) ώρες υλικού, αναγκάστηκε ο σκηνοθέτης να περιορίσει σε μια ταινία 130 λεπτών, η οποία δίνει μεγαλύτερη βάση στο μελοδραματικό στοιχείο του βιβλίου και η οποία θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα του βωβού κινηματογράφου. Υπάρχει και μια άλλη ταινία ομώνυμη του μυθιστορήματος, γυρισμένη το 1916 για την οποία δεν υπάρχουν στοιχεία, ενώ παίχτηκε και μια όπερα που συνέθεσε ο Γ.Μπόλκομ με τον ίδιο τίτλο (ΜακΤιγκ) το 1992.


Freddie Mercury love Kills 12  Version NEW... από queenallvideos
 



0 Comments:


Δημοσίευση σχολίου

~ back home