Τετάρτη, Απριλίου 04, 2018
posted by Librofilo at Τετάρτη, Απριλίου 04, 2018 | Permalink
Αποστείρωση
Ένα
θανατηφόρο δυστύχημα στην εθνική οδό, μια γυναίκα νεκρή, ο σύζυγος της γλυτώνει
αλλά ψυχικά ράκος, ψάχνει να βρει τι προκάλεσε το τροχαίο. Μια μικρή πόλη που
δεν θέλει τους ξένους, ένας ιδιωτικός οικισμός πολυτελείας με σύνορα και τους
δικούς του κανόνες, ένας ελεύθερος σκοπευτής που σκοτώνει πάντα μετανάστες, μια
νεαρή αστυνομικός που θέλει να κάνει καριέρα, και ένας παραιτημένος επιθεωρητής
που σκέπτεται λίγο περισσότερο. Όλοι και όλα αυτά, συγκροτούν το πλαίσιο της
πλοκής του εξαιρετικού νουάρ μυθιστορήματος "ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΣΗ" ("Pur"), του σχετικά νέου (ε.γ. 1971), Γάλλου συγγραφέα Antoine
Chainas (εκδ. Άγρα, μετάφρ. Αργ. Μακάρωφ, σελ.
372).
Το
μυθιστόρημα ξεκινάει υπό συνθήκες μεγάλου ψυχολογικού άγχους. Η εκπληκτικής
ομορφιάς Σοφία βλέπει τη ζωή της να σβήνει, θύμα της εκτροπής του αυτοκινήτου
που οδηγούσε ο σύζυγός της Πατρίκ Μαρτέν. Προσπαθεί μάταια να λύσει τη ζώνη
ασφαλείας, θα πεθάνει μέσα σε φρικτούς πόνους. Ο Πατρίκ είναι σώος με ελάχιστες
αμυχές, το αυτοκίνητο είχε πέσει μέσα στο χαντάκι και αυτός είχε τιναχτεί έξω από
την πόρτα σε ένα λιβάδι. Λίγο πριν το δυστύχημα είχε λογομαχήσει με μια παρέα
Βορειοαφρικανών στο βενζινάδικο, αυτοί τους ακολούθησαν με το αυτοκίνητό τους
πιέζοντάς τους, αλλά ένας ξερός κρότος σαν πυροβολισμός, τον έκανε να στρίψει
το τιμόνι ρίχνοντας το αμάξι έξω από τον δρόμο, την στιγμή που τους
προσπερνούσαν.
Αυτόματα
με την κατάθεση του Πατρίκ Μαρτέν, οι άγνωστοι Βορειοαφρικανοί στοχοποιούνται
ως δράστες του τροχαίου. Ο θάνατος της Σοφίας έρχεται να οξύνει την ήδη έκρυθμη
κατάσταση στην πόλη, όπου οι ακροδεξιές ομάδες πραγματοποιούν επιθέσεις σε κάθε
σκουρόχρωμο που συναντούν και οι επερχόμενες δημοτικές εκλογές δείχνουν ότι
κυριαρχεί μια ρατσιστική τάση στην κοινωνία.
Στην
ειδυλλιακή επαρχιακή πόλη, υπάρχει ένας πολυτελέστατος ιδιωτικός οικισμός, μια
“περιφραγμένη συνοικία”, που λειτουργεί ως πόλη μέσα στην πόλη. Είναι μια
συνοικία που δεν μπορεί να δεχτεί τον οποιονδήποτε, παρά μόνο αν πληροί τα
αυστηρά εισοδηματικά, θρησκευτικά, κοινωνικά κριτήρια. Τα σπίτια είναι
πανάκριβα χωρισμένα σε ζώνες ανάλογα την αξία τους, υπάρχει συνεχής
αστυνόμευση, το δε κάθε σπίτι έχει σε όλα τα δωμάτια οθόνες όπου οι κάτοικοι
μπορούν να παρακολουθούν σε 24ωρη βάση τι γίνεται εντός του οικισμού, στους
δρόμους, στα καφέ, στα πάρκα, στα γήπεδα. Ένα είδος “Truman
show” δηλαδή, όπου κανείς δεν μπορεί να κρύψει τίποτα. Στον
οικισμό αυτόν ζει, ο έτερος ήρωας του βιβλίου, ο έφηβος Ζυλιέν με την
οικογένειά του.
Τις
Αρχές της περιοχής ήδη απασχολεί η περίπτωση μιας σειράς δολοφονιών μαύρων και
Αράβων στον αυτοκινητόδρομο. Τα θύματα που δεν είναι από την περιοχή, έχουν
δολοφονηθεί από κάποιον ελεύθερο σκοπευτή που τους σημαδεύει από μεγάλη
απόσταση με ακρίβεια επαγγελματία εκτελεστή. Τώρα η κατάθεση του Πατρίκ Μαρτέν,
έρχεται σε αντιδιαστολή με τις δολοφονίες. Είναι ένα είδος αντιποίνων ή κάτι
τυχαίο; Ο κόσμος είναι έξαλλος και απαιτεί λύση.
Την
υπόθεση αναλαμβάνουν ο παχύσαρκος αστυνόμος Ντυραντάλ του Εγκληματολογικού και
η μαύρη υπαστυνόμος Καμιλιέρι. Εκείνος είναι ένας πανέξυπνος και ικανότατος
άνθρωπος, που όμως έχει χάσει κάθε πίστη στη ζωή, τρώγοντας με ρυθμό
αυτοκτονικό, ενώ εκείνη έχει αμφιλεγόμενο παρελθόν στην υπηρεσία, αλλά οι
σχέσεις της με μια δραστήρια ακροδεξιά ομάδα την έχει προωθήσει στο περιβάλλον
του δημάρχου που εν' όψει των επερχόμενων εκλογών θέλει να ισχυροποιήσει την
θέση του.
Από
την αρχή ο Ντυραντάλ δεν πείθεται από τα λόγια του Πατρίκ Μαρτέν, που εργάζεται
ως Σύμβουλος στις εταιρείες που κατασκευάζουν οικισμούς ασφαλείας σε όλο τον
κόσμο, συγκεκριμένα είναι δημιουργός ερωτηματολογίων που συμπληρώνουν οι
υποψήφιοι ιδιοκτήτες και βοηθούν τις εταιρείες για να επιλέξουν τους
“κατάλληλους ενοίκους” των οικισμών τους. Φιλοξενείται στο πατρικό της συζύγου
του προσπαθώντας να συνέλθει από το σοκ ενώ από την άλλη προβάλλει και ως
μάρτυρας ρατσιστικής επίθεσης θεωρώντας ότι η αστυνομία δεν κάνει τίποτα για να
βρει τους ενόχους. Η κατάσταση είναι έκρυθμη, η πόλη ένα καζάνι που βράζει και
η βία είναι έτοιμη να ξεχειλίσει στους δρόμους.
Το
μυθιστόρημα του Σαϊνάς ξεκινάει σαν μια συνηθισμένη αστυνομική ιστορία και
συνεχίζεται ως ψυχολογικό θρίλερ με κοινωνικές προεκτάσεις. Οι περιγραφές της
περίκλειστης πόλης, του οικισμού ασφαλείας είναι εκπληκτικές. Μέσα από τις
σελίδες ξετυλίγεται μια εικόνα του μέλλοντος, ενός μέλλοντος αποστειρωμένου και
“καθαρού”, άκρως ρατσιστικού και φασίζοντος, όπου οι άνθρωποι δείχνουν ήρεμοι
και ευτυχισμένοι διότι έτσι “πρέπει να είναι”, όπου έξω από τα τείχη είναι ένας
άλλος κόσμος, εχθρικός και αβέβαιος για τους από μέσα. Αυτός ο κόσμος, ο περιθωριοποιημένος,
των μεταναστών πρώτης ή δεύτερης γενιάς, ζει σε γκετοποιημένες συνοικίες, σε
πολυκατοικίες γκρίζες, παραμελημένες και ετοιμόρροπες, με τα τζάμια σπασμένα.
Είναι δύο κόσμοι που βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση και όπου ο πόλεμος δεν θα
αργήσει να ξεσπάσει. Στη μέση ο κόσμος που κατοικεί μέσα στην επαρχιακή πόλη,
φοβισμένος και έτοιμος να πιστέψει τον κάθε δημαγωγό, ένας κόσμος που επικρατεί
ο ρατσισμός και η επίδειξη βίας, με τους πολιτικούς να επιδίδονται σε ρεσιτάλ
υποσχέσεων και διευκολύνσεων προς τον οικισμό ασφαλείας που έχει ήδη καταθέσει αίτηση επέκτασης παίρνοντας δημοτικά εδάφη.
Η
“Αποστείρωση” είναι ένα μυθιστόρημα με καταιγιστικό ρυθμό, υπέροχη αφήγηση και
ιδιαίτερο δυναμισμό. Μπορεί το νήμα να χάνεται κάπου κάπου, λόγω των πολλών
προσώπων της ιστορίας, αλλά είναι τέτοιο το θέμα, τόσοι οι προβληματισμοί που
συνεχώς θέτει ο συγγραφέας, που κρατάνε σε συνεχή εγρήγορση τον αναγνώστη. Δεν
υπάρχει καλός ή κακός στην ιστορία που αφηγείται με έξοχο στυλ ο Σαϊνάς, όλοι
οι χαρακτήρες είναι “τραυματισμένοι”, όλοι από κάτι υποφέρουν ή πάσχουν, το δε
φινάλε παρά την υποτιθέμενη κάθαρση, αφήνει πολλά σκοτεινά σημεία μην
επιτρέποντας μεγάλη αισιοδοξία. Το θαυμάσιο αυτό μυθιστόρημα τιμήθηκε με το
“Μεγάλο Βραβείο Γαλλικής Αστυνομικής Λογοτεχνίας" για το 2014.
Βαθμολογία: 82 / 100
Δημοσίευση σχολίου