Τετάρτη, Μαΐου 22, 2019
posted by Librofilo at Τετάρτη, Μαΐου 22, 2019 | Permalink
Δύο ελληνικά αστυνομικά: "Ο Δύτης" και "Memento Mori"

Με δύο μυθιστορήματα Ελλήνων συγγραφέων, που φέρουν την ταμπέλα του αστυνομικού, και που αυτό ίσως να είναι το μόνο κοινό στοιχείο μεταξύ τους, θα ασχοληθώ σήμερα στο blog. Είναι «Ο ΔΥΤΗΣ», το νέο μυθιστόρημα του Μίνου Ευσταθιάδη (Αίγιο, 1967) -  (εκδ. Ίκαρος, σελ. 243), και το «MEMENTO MORI», δεύτερο μυθιστόρημα του Κύπριου Δώρου Αντωνιάδη (Λευκωσία, 1974) – (εκδ. Καστανιώτη, σελ.277). Περισσότερο κοινωνικό νουάρ το πρώτο, πιο καθαρό αστυνομικό μυθιστόρημα το δεύτερο, τα δύο αυτά βιβλία, με πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες που κρατάνε τον αναγνώστη μέχρι το τέλος, παρουσιάζουν (κυρίως το πρώτο) πολλές και αξιοσημείωτες αρετές, που δείχνουν την ζωντάνια και την εξέλιξη της νουάρ λογοτεχνίας στη χώρα μας.


Στον «Δύτη», έχουμε ένα κοινωνικό και ψυχολογικό θρίλερ με στοιχεία νουάρ, όπου ο Μίνως Ευσταθιάδης, ένας σχετικά έμπειρος συγγραφέας με αρκετά βιβλία στο ενεργητικό του, πραγματοποιεί το πιο φιλόδοξο βήμα στην συγγραφική του πορεία, με ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στη Γερμανία και στην Ελλάδα με μια ιστορία σύγχρονη όπου όμως η επίλυσή της κρύβεται στο παρελθόν.

Ο Κρις Πάπας, ντετέκτιβ στο Αμβούργο, που κατάγεται από το Αίγιο, θα δεχτεί την επίσκεψη ενός υπέργηρου ατόμου (ακαθόριστης ηλικίας με τον χρόνο να έχει αφήσει έντονα τα σημάδια στο πρόσωπό του), ο οποίος του αναθέτει την παρακολούθηση μιας γυναίκας. Ο Πάπας, "ο φθηνότερος ντετέκτιβ της πόλης" και ίσως ο πιο αποξενωμένος, θα δεχτεί γιατί τα χρήματα είναι αρκετά και η δουλειά φαίνεται εύκολη. Η γυναίκα που θα παρακολουθήσει, είναι η Εύα Ντέμπλινγκ, μια όμορφη σαραντάρα που εργάζεται σε ένα δικηγορικό γραφείο. Ο Πάπας παρακολουθεί το γραφείο της γυναίκας όλη τη μέρα χωρίς να προκύπτει κάτι ιδιαίτερο, μέχρι αργά το απόγευμα, όταν εκείνη φεύγει και πηγαίνει σε ένα φτηνιάρικο ξενοδοχείο του λιμανιού, όπου πιάνει ένα δωμάτιο. Ο ντετέκτιβ που νιώθει κομμάτια, από το κρύο που έφαγε όλη τη μέρα στο δρόμο, και με τον πυρετό να τον κατακλύζει, δωροδοκώντας τον ρεσεψιονίστ πιάνει το δωμάτιο που είναι μεσοτοιχία με αυτό που έπιασε το αντικείμενο της παρακολούθησής του.
Μετά από λίγο αντιλαμβάνεται ότι στο διπλανό δωμάτιο υπάρχει ένας άντρας μαζί με την Εύα Ντέμπλινγκ, ο οποίος ακούγεται να της δίνει εντολές, εκείνη να ανοίγει την πόρτα να βγαίνει στον διάδρομο και να ξαναμπαίνει στο δωμάτιο, κι ένα μέταλ τραγούδι να επαναλαμβάνεται αρκετές φορές. Μετά την βαβούρα, ακολουθεί σιωπή, η κούραση καταβάλλει τον Πάπας, ο οποίος αποκοιμιέται. Όταν ξυπνάει, το διπλανό δωμάτιο είναι άδειο εδώ κι αρκετές ώρες. Εκνευρισμένος από την αποτυχία, γυρίζει σπίτι του.


Το επόμενο πρωί, ένας αστυνομικός επιθεωρητής του χτυπάει την πόρτα, ρωτώντας τον, αν ήξερε έναν τύπο που βρέθηκε νεκρός, στο ξενοδοχείο που έμεινε ο ίδιος το προηγούμενο βράδυ, και στο πορτοφόλι του βρέθηκε η επαγγελματική κάρτα του Κρις Πάπας. Ο ντετέκτιβ βλέπει τη φωτογραφία του νεκρού, που δεν είναι άλλος από τον γηραιό πελάτη του. Αρνείται οποιαδήποτε σχέση, πηγαίνει στο ξενοδοχείο και μαθαίνει ότι ο μυστηριώδης γηραιός κύριος αυτοκτόνησε τα ξημερώματα στο ίδιο δωμάτιο που έμενε η Εύα Ντέμπλινγκ.
Οι εκπλήξεις διαδέχονται η μία την άλλη, όταν μέσω μιας επαφής του στην αστυνομία, ο Πάπας μαθαίνει ότι η Εύα Ντέμπλινγκ, πέταξε για Ελλάδα και δηλώνει μόνιμη κάτοικος της χώρας, τα τελευταία χρόνια, διατηρώντας ένα σπίτι σε ένα παραλιακό χωριό, κοντά στο Αίγιο, την πόλη στην οποία μεγάλωσε ο ίδιος. Ο εμβρόντητος από τις εξελίξεις Κρις Πάπας, μεταβαίνει στο Αίγιο, προσπαθώντας να βγάλει άκρη στην υπόθεση, και αντιλαμβάνεται ότι έχει εμπλακεί με ένα μυστηριώδη τρόπο, που γίνεται ακόμα σκοτεινότερος καθώς ξετυλίγεται ένα κουβάρι που η αρχή του πηγαίνει πολύ πίσω στο παρελθόν, στις μέρες της Ναζιστικής κατοχής στο Αίγιο και στις γύρω περιοχές. Μια ιστορία από αυτές τις μαύρες μέρες, με προεκτάσεις μέχρι το σήμερα, με ενοχές που βασάνισαν ψυχές και γρίφους που έδειχναν άλυτοι.

Το βιβλίο ξεκινάει σαν μια τυπική αστυνομική ιστορία και μετατρέπεται σε ψυχολογικό και κοινωνικό θρίλερ. Τα γεγονότα από το παρελθόν, - από την Ναζιστική κατοχή, την σφαγή των Καλαβρύτων, το «Σπίτι της Αλήθειας» στο Αίγιο που ήταν τόπος βασανιστηρίων με τις φωνές να ακούγονται έξω και να αποτελούν εφιάλτη για τους κατοίκους της πόλης – εισβάλλουν στην πλοκή του βιβλίου και επικαλύπτουν την αρχική ιστορία. Είναι εξαιρετικό το εύρημα του συγγραφέα να μη περιορίσει την ιστορία του στο σήμερα, και να την «απλώσει» αναμειγνύοντας το χθες με το τώρα, όμως αυτό του γυρίζει μπούμερανγκ, καθώς η ιστορία από το παρελθόν αποδεικνύεται πολύ πιο ενδιαφέρουσα από τα γεγονότα του παρόντος, κατά τέτοιο τρόπο που, ο αναγνώστης φθάνει στο σημείο να μην ενδιαφέρεται τόσο πολύ για το ποιος είναι ο ένοχος.


Καλοκουρδισμένος ρυθμός, οικονομία και πυκνότητα λόγου και αγωνία, μας προσφέρουν ένα πολύ αξιόλογο page-turner βιβλίο, με στοιχεία αρχαίας τραγωδίας και πολύ ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία. Η γοητεία της πλοκής όμως, δεν παρασέρνει μόνο τον αναγνώστη αλλά μάλλον και τον συγγραφέα που αφήνει αρκετά αφηγηματικά χάσματα, καθώς η ιστορία του γεμίζει όλο και περισσότερο με στοιχεία του παρελθόντος που αναμειγνύονται με το σήμερα.

Ωραίο μυθιστόρημα «Ο Δύτης», αυτό το επώδυνο ταξίδι στην ανθρώπινη φρίκη, θέτει ερωτήματα για το μυστήριο της ανθρώπινης φύσης, για την συνείδηση και την ατομική ευθύνη, για τις ενοχές και τα όρια της συνείδησης. Αποτελεί ένα μεγάλο βήμα στην συγγραφική πορεία του Μ. Ευσταθιάδη και δημιουργεί απαιτήσεις για την συνέχεια.

Βαθμολογία 78 /100

Περισσότερο αστυνομικό με την παραδοσιακή έννοια του όρου, είναι το μυθιστόρημα «Memento mori» του Δώρου Αντωνιάδη, που μπορεί να είναι το δεύτερό του, αλλά αποτελεί prequel του πρώτου του βιβλίου «Το μάτι του ταύρου», με ήρωα έναν κουρασμένο αστυνόμο του τμήματος Ανθρωποκτονιών.


Ο γιός ενός πρώην διάσημου μπασκετμπολίστα, του διεθνή Κων/νου Σέργου, εξαφανίζεται χωρίς να δώσει σημεία ζωής. Δεν ήταν η μη προσέλευση του νεαρού Αλέξανδρου Σέργου στο ραντεβού που είχε με τον πατέρα του για πρωινό, αυτό που ανησύχησε τόσο πολύ τον ιδιόρρυθμο και με άκρες στην αστυνομία Κων/νο Σέργο, όσο ένα mail που έλαβε στον υπολογιστή του με μια κρεμάλα, το παιχνίδι που έπαιζε με τον γιό του παλαιότερα. Ο αστυνομικός Ελευθεριάδης, μόνιμος όπως φαίνεται ήρωας του Αντωνιάδη, αναλαμβάνει την υπόθεση, αφού εμπλέκεται με περίεργο τρόπο, καθώς φαίνεται από το όνομα αποστολέα να έχει στείλει το περίεργο mail στον Κων/νο Σέργο, πράγμα που εκείνος, αγνοεί τελείως.

Ο Ελευθεριάδης, θα βρει τον Αλέξανδρο Σέργο, αναίσθητο, σε κωματώδη κατάσταση στο διαμέρισμά του, και η κατάστασή του δείχνει πολύ σοβαρή και μη αναστρέψιμη. Τις μέρες που περνάνε, τα mails συνεχίζονται όλο και πιο γριφώδη και μακάβρια, με τον Ελευθεριάδη να προσπαθεί από τη μια να τα ερμηνεύσει, εξασκώντας την παλιά του ικανότητα στην επίλυση των γρίφων, από την άλλη να βρει ποιος τα στέλνει, καθώς σύντομα μαθαίνει πως αποστέλλονται από έναν server στη Ρωσία. Η υπόθεση παίρνει μια περίεργη τροπή όπου ανακατεύονται πρόσωπα από το παρελθόν του Ελευθεριάδη και του Κων/νου Σέργου, άτομα από το φιλικό και επαγγελματικό περιβάλλον του Αλέξανδρου Σέργου αλλά και Ρώσοι παρακρατικοί.


Στακάτος και γρήγορος ρυθμός, μαθηματικοί γρίφοι, πολλή χρήση της τεχνολογίας και μια ιστορία με ανατροπές, συνθέτουν το μυθιστόρημα του Αντωνιάδη. Η σύγχρονη Αθήνα με τα άγχη της, τα οικογενειακά προβλήματα, το θέμα της ομοφυλοφιλίας, διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας που από τη μια σε κρατάει σε αγωνία και περιέργεια, από την άλλη βαρυφορτώνεται με τα νοητικά παιχνίδια και τα πολλά κλισέ.

Είναι ένα κλασσικό «whodunit» μυθιστόρημα, το «Memento mori», με μια ενδιαφέρουσα υπόθεση και κινηματογραφικό ρυθμό, αλλά με ελάχιστη ανάπτυξη στέρεων χαρακτήρων, που θα προσέδιδαν όγκο και περιεχόμενο στην ιστορία που περιγράφεται, ο συγγραφέας θέλει να πει πολλά και κάπου χάνει την συνοχή στη πλοκή και στην δομή του βιβλίου. Μια αξιόλογη προσπάθεια που θα λειτουργούσε καλύτερα ως μοντέρνα τηλεοπτική σειρά, ή, κινηματογραφικό σενάριο, καθώς παρουσιάζει στοιχεία που θα ενθουσίαζαν τους φανατικούς των αστυνομικών θεαμάτων.

Βαθμολογία 71 / 100



 



0 Comments:


Δημοσίευση σχολίου

~ back home