Ο σπουδαίος Άγγλος συγγραφέας John Le Carre (ψευδώνυμο του D.J.M. Cornwell), κοντεύει τα 90 του χρόνια (Dorset, 1931) και ακόμα γράφει βιβλία που, ακόμα και στις πιο μέτριες τους στιγμές, ποιοτικά είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο. Πατριάρχης του είδους, του κατασκοπικού θρίλερ με αριστουργήματα στο ενεργητικό του, δείχνει ότι δεν στερεύει από ιδέες. Με το τελευταίο του μυθιστόρημα, που κυκλοφόρησε το 2019 παγκοσμίως, κι έχει ως τίτλο «ΕΝΑΣ ΕΝΤΙΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ» («Agent  Running in the Field») - (εκδ.  Bell, μετάφρ. Μ. Παπανδρέου, σελ.355), ότι χάνει σε πλοκή, το κερδίζει σε ευφυέστατο σχολιασμό της Βρετανίας του Brexit, της Ρωσίας του Πούτιν και της παγκόσμιας κατάστασης γενικότερα.

Ο Νατ παλιός και έμπειρος πράκτορας Βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, δεν περνάει τις καλύτερες μέρες του. Ήδη εικοσιπέντε χρόνια στην υπηρεσία, επαναπατρίζεται στο Λονδίνο, και νιώθει περιττός, παρότι δεν τον έχουν πάρει τα χρόνια, δεν είναι ούτε καν 50, βλέπει την συνταξιοδότησή του να πλησιάζει. Είναι παντρεμένος με την Προύντενς, η οποία είναι δικηγόρος - συνέταιρος σε δικηγορική εταιρεία του Λονδίνου -, που διαχειρίζεται θέματα ανθρωπιστικού χαρακτήρα και έχουν μαζί μια κόρη που δεν έχει ιδέα για το τι ακριβώς επαγγέλλεται ο πατέρας της, νομίζοντας ότι είναι Διπλωματικός ακόλουθος.

Παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις του για το μέλλον, τού ανατίθεται η διεύθυνση ενός παροπλισμένου υποσταθμού - με το κωδικό όνομα «Καταφύγιο» - κάπου στο Λονδίνο, που ασχολείται με τις Ρωσικές εξωτερικές υποθέσεις. Βλέποντας η Υπηρεσία, με ανησυχία ότι, οι Ρώσοι πράκτορες όλο και πληθαίνουν στην Βρετανική πρωτεύουσα, θέλει να δραστηριοποιήσει περισσότερο τον εξωτερικό αυτό σταθμό που από τους περισσότερους θεωρείται μια «χωματερή» στελεχών, αναθέτοντάς τον σε έναν ικανό, έμπειρο και έμπιστο άνθρωπό της.

 «Για περισσότερες από δυο δεκαετίες (...), υπηρέτησα τη Βασίλισσά μου με διπλωματική ή προξενική κάλυψη στη Μόσχα, την Πράγα, το Βουκουρέστι, τη Βουδαπέστη, την Τιφλίδα, την Τεργέστη, το Ελσίνκι και πιο πρόσφατα το Ταλίν, στρατολογώντας και κατευθύνοντας μυστικούς πράκτορες κάθε είδους. Δε με κάλεσαν ποτέ εκεί που παίρνονται οι σημαντικές αποφάσεις και χαίρομαι γι' αυτό. Ο καλός χειριστής είναι ανεξάρτητος. Μπορεί να παίρνει εντολές από το Λονδίνο, αλλά στο πεδίο είναι ο κυρίαρχος της μοίρας του και της μοίρας των πρακτόρων του. Κι όταν συμπληρωθούν τα ενεργά του χρόνια, δε θα υπάρχουν και πολλές προοπτικές για ένα μεροκαματιάρη κατάσκοπο λίγο πριν τα πενήντα που απεχθάνεται τη δουλειά γραφείου και έχει το βιογραφικό ενός μέτριου διπλωμάτη που δε διακρίθηκε ποτέ.»

 Ο Νατ, είναι ένας ήσυχος άνθρωπος με ένα μεγάλο πάθος, το μπάντμιντον. Στην μικρή λέσχη που συχνάζει είναι ο μόνιμος πρωταθλητής των τουρνουά που διοργανώνονται και κανείς δεν μπορεί να τον κοντράρει. Ένα απόγευμα εμφανίζεται από το πουθενά, ένας 25άρης νεαρός, ο Εντ που θέλει να παίξει ένα παιχνίδι μπάντμιντον μαζί του, έχοντας ακούσει ότι ο Νατ είναι ο πρωταθλητής της περιοχής - εκείνος δέχεται, παίζουν μαζί, το παιχνίδι είναι ντέρμπι, αλλά ο Νατ κερδίζει. Συμφωνούν να συναντιούνται κάθε εβδομάδα και έτσι γίνεται, και μετά ο χαμένος κερνάει τα ποτά στο μπαρ της λέσχης ή σε διπλανή παμπ. Ο Νατ αρχίζει να συμπαθεί πολύ τον Εντ και παρά την διαφορά της ηλικίας να απολαμβάνει τις συζητήσεις τους. Ο Εντ δεν θα αργήσει να ανοιχτεί και με κάθε ευκαιρία να βρίζει τον Τραμπ, τον Πούτιν, το Brexit και γενικότερα την κατάσταση της χώρας, ο Νατ δεν διαφωνεί επί της ουσίας αλλά δύσκολα παίρνει θέση απέναντι στον ντροπαλό αλλά θυμωμένο νέο που δείχνει να μην έχει κανέναν φίλο ή άνθρωπο που να μιλάει μαζί του.

 Στο «Καταφύγιο», ο Νατ προσπαθεί να οργανώσει την κατάσταση και σύντομα, μια νεαρή μαθητευόμενη, η Φλόρενς φαίνεται ότι «πιάνει λαβράκι», παρακολουθώντας τις τηλεφωνικές συνομιλίες ενός εγκατεστημένου στο Λονδίνο, Ουκρανού ολιγάρχη ο οποίος έχει στενούς δεσμούς με το Κρεμλίνο. Η άδεια για εντονότερη παρακολούθηση, κολλάει στη γραφειοκρατία της υπηρεσίας και στις δαιδαλώδεις διαδικασίες, ακυρώνοντας την επιχείρηση, κάτι που απογοητεύει την Φλόρενς, η οποία παραιτείται από την υπηρεσία, αφήνοντας τον Νατ να παλεύει για πληροφορίες σχετικά με την δράση ενός δικτύου κατασκόπων (χρησιμοποιώντας έναν παλιό, πρώην Σοβιετικό κατάσκοπο και πληροφοριοδιότη του, που έχει πλέον αποσυρθεί), ενάντια στην διστακτικότητα και τον δημοσιοϋπαλληλισμό των ανωτέρων του. Η κατάσταση δεν θα αργήσει να μπλέξει, όταν αποδειχθεί ότι ο Εντ «ψάχνεται» για δράση εναντίον της "φασιστικής" (όπως λέει) παγκόσμιας διακυβέρνησης, ανακατεύοντας Ρώσους, Γερμανούς αλλά και την ανήσυχη Φλόρενς.

 «Δεν έχουν γραφτεί πολλά, και ελπίζω να μη γραφτούν ποτέ για τους πράκτορες που αφιερώνουν τα καλύτερά τους χρόνια στο να κατασκοπεύουν για μάς, που παίρνουν τους μισθούς τους, τα μπόνους τους και τα εφάπαξ τους, και χωρίς πολλή φασαρία, χωρίς να προδοθούν η να αποστατήσουν, βγαίνουν στη σύνταξη και ζουν μια ήσυχη ζωή στη χώρα που τόσο πιστά πρόδωσαν, ή σε κάποιο εξίσου ευνοϊκό περιβάλλον.»

 Η παρακμή της χώρας περιγράφεται σαρκαστικά και με οξύ τρόπο από τον Λε Καρέ. Ο Τζόνσον ως «κλόουν» Υπουργός των Εξωτερικών (που μετά την κυκλοφορία του βιβλίου, θα γίνει Πρωθυπουργός όπως όλοι γνωρίζουμε), ο Τραμπ και ο Πούτιν εξίσου επικίνδυνοι και οι δύο για την ανθρωπότητα, η οικονομική κρίση που σε συνδυασμό με την γραφειοκρατία παραλύουν τη χώρα (σε μια σκηνή του βιβλίου, ο Νατ «τα ακούει» από τον προϊστάμενό του γιατί χρησιμοποίησε ταξί για να κάνει μια διαδρομή αντί να χρησιμοποιήσει το λεωφορείο σε μια αποστολή, ενώ το εμφιαλωμένο νερό θεωρείται περιττό έξοδο). Η Μεγάλη Βρετανία στο βιβλίο του Λε Καρέ είναι μια χώρα δυσλειτουργική και σε αδιέξοδο.

 Εκτός από χρονικογράφος του «Ψυχρού πολέμου», ο Λε Καρέ αποδεικνύει και με αυτό του το βιβλίο (που εύχομαι να μην είναι το τελευταίο του), ότι προσαρμόζει το αιχμηρό του βλέμμα και στα ταραγμένα χρόνια του 21^ου αιώνα που διανύουμε. Στο «Ένας έντιμος άνθρωπος» (βιβλίο ιδανικό – και αυτό – για τηλεοπτική ή κινηματογραφική μεταφορά), με άνεση και εξαιρετικό στυλ, περιγράφει την διεθνή εγκληματικότητα, την άνοδο του νεοφασισμού και την έξαρση της διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα, με τρόπο που θα ζήλευε κάθε νέος ή και ώριμος συγγραφέας, παραδίδοντας μαθήματα. Η «γριά αλεπού» της κατασκοπικής λογοτεχνίας, είναι ένας κλασσικός συγγραφέας που δεν παύει να μας εκπλήσσει.

 Βαθμολογία 82 / 100