Παρασκευή, Απριλίου 13, 2018
posted by Librofilo at Παρασκευή, Απριλίου 13, 2018 | Permalink
Άσωτοι
Πολύ
εντυπωσιακό ντεμπούτο στην λογοτεχνική σκηνή, πραγματοποιεί ο Αμερικανός
συγγραφέας Greg
Jackson ( Maine,1983) με την εξαιρετική συλλογή
διηγημάτων του “ΑΣΩΤΟΙ” (“Prodigals”)
- (εκδ. Αντίποδες, μετάφρ. Π.Κεχαγιάς, σελ. 300). Στην συλλογή περιέχονται 8
διηγήματα, το ένα καλύτερο από το άλλο, που εκπλήσσουν με το ύφος και την
δυναμική τους χωρίς να κραυγάζουν, χωρίς οι ιστορίες να διαθέτουν δραματικές
κορυφώσεις ή λογοτεχνικά τρικ.
“Ζούμε με
τα λάθη μας. Τα μετανιώνουμε, με τον καιρό απομακρυνόμαστε από αυτά, και
αργότερα λέμε στους εαυτούς μας ότι ήταν αναγκαία για να δημιουργηθεί ο
άνθρωπος που έχουμε γίνει. Με τον καιρό καταλήγουμε να αγαπάμε τα λάθη μας
γιατί είμαστε αξεχώριστοι από αυτά και επειδή συγκροτούν την πεποίθηση που
έχουμε για τους εαυτούς μας ότι είμαστε άνθρωποι με πρόσβαση στη σοφία. Αλλά
όλη αυτή η ανασκόπηση ποτέ δεν έρχεται αντιμέτωπη με το μη πραγματικό, που
φυσικά δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, αν και πάλι, πού και πού, υπάρχουν λάθη
τόσο ανθεκτικά στην αναθεωρητική μας παρόρμηση που μένουμε με την απορία: “όταν
έφτασα σ' αυτό το σταυροδρόμι, τι ήταν αυτό που πραγματικά αποφάσισα;” ”
Οι ήρωες
του Τζάκσον βρίσκονται σε αναζήτηση υπαρξιακού νοήματος, αναζήτηση ταυτότητας
ουσιαστικά· παίρνουν ναρκωτικά, ερωτεύονται, προσπαθούν να βάλουν σε μια τάξη
το εσωτερικό τους χάος. Είναι μεταξύ 30 με 40 χρονών, σε αυτό το σταυροδρόμι
μεταξύ νεότητας και μέσης ηλικίας, θέλουν να “ζήσουν” τη ζωή τους πριν
δεσμευτούν με ένα γάμο κι ένα παιδί, έχουν φιλοσοφικές απορίες, ασχολούνται
πολύ με τον εαυτό τους, θέλουν να επιτύχουν, να βρουν την ευτυχία, παλεύουν με
τις ενοχές τους, προσπαθούν να βρουν το νόημα σε όλες τις ενέργειές τους, στη
ζωή την ίδια.
8 διηγήματα
απαρτίζουν την συλλογή, όλα με ευφάνταστους τίτλους όπως “Ο Βάγκνερ στην
έρημο”, “Σέρβις και βολέ κοντά στο Βισύ”, “Η κατάρρευση της μετα-αφήγησης”,
“Δυναμικές στη θύελλα” κ.ο.κ. Οι ιστορίες δεν μοιάζουν μεταξύ τους αλλά όλες
(κυριολεκτικά) αιχμαλωτίζουν τον αναγνώστη, τον υποβάλλουν σε ένα είδος
αναγνωστικού υπνωτισμού που συντελεί στην γοητεία που εκπέμπουν. Τίποτα
συνταρακτικό δεν συμβαίνει, αυτοί που αναζητούν δράση μάλλον βρίσκονται σε
λάθος βιβλίο...
“ “Νιώθω
σαν στρίγγλα νοικοκυρά που γκρινιάζει, αλλά ξέρεις, η απόσταση που διανύεις –
στο μυαλό σου, εννοώ – κάπως σε σοκάρει. Ξοδεύεις τόσο χρόνο υποθέτοντας ότι
όλα τα κομμάτια θα ταιριάξουν, ο επιτυχημένος και αφοσιωμένος σύζυγος, τα
παιδιά, όλος ο πίνακας”. Κοίταξε προς τη θάλασσα, ο κλίβανος του ουρανού
γκρίζος και χλωμός απ' το φεγγάρι. “Και όταν τελικά δεν συμβαίνει αρχίζεις τους
συμβιβασμούς – λίγο εδώ, λίγο εκεί – και αργά, κομμάτι κομμάτι, χάνεται κάθε
αίσθηση που είχες για το τι υποτίθεται ότι θα συνέβαινε, γλιστράει μέσα στον
ωκεανό, μέχρι που στέκεσαι μόνη, στο μικροσκοπικό νησί που είναι η ζωή σου.”
Οι χαρακτήρες
του βιβλίου, είναι από τους ευνοημένους της ζωής, δεν έχουν οικονομικά
προβλήματα, είναι οι Αμερικανοί της μεσαίας ή της ανώτερης τάξης που νιώθουν να
βρίσκονται σε “λιμνάζοντα ύδατα”, στάσιμοι, “Όμορφοι και καταραμένοι” όπως
επιγράφεται το βιβλίο του Φ.Σ.Φιτζέραλντ, συγγραφέα που έχει διαφορετικό ύφος
αλλά σίγουρα επηρέασε πολύ τον Τζάκσον καθώς οι χαρακτήρες των βιβλίων του,
κινούνται λίγο πολύ σε ένα παρόμοιο πλαίσιο, λίγο παρακμιακό, ελαφρώς αποσυντονισμένο, λίγο χωρίς σκοπό.
Χαρακτηριστικό
διήγημα της συλλογής (και προσωπικά το αγαπημένο μου) “Δυναμικές στη θύελλα”,
ένα ουσιαστικά road-novel, όπου οι δύο ήρωες, ένας άντρας και
μια γυναίκα βρίσκονται μαζί στο αυτοκίνητο του πρώτου ταξιδεύοντας –
δραπετεύοντας ουσιαστικά, από την Νέα Υόρκη προς μια κωμόπολη του Νότου. Ο
άντρας είναι παντρεμένος και έχει δύο παιδιά, αγαπάει την γυναίκα του και
θεωρεί ότι εκείνη αδιαφορεί γι' αυτόν. Τώρα βρίσκεται στο ίδιο αυτοκίνητο με
την Ψυχοθεραπεύτριά του που συνάντησε τυχαία στην Ν.Υόρκη και της προτείνει να
ταξιδέψουν μαζί προτού κλείσουν οι δρόμοι λόγω ενός επερχόμενου τυφώνα. Από την
συζήτηση στο αυτοκίνητο αντιλαμβανόμαστε ότι οι δύο άνθρωποι υποδύονται ρόλους,
στην πραγματικότητα γνωρίζονται πάρα πολύ καλά, αφήνοντας τις ψευδαισθήσεις
τους να κυριαρχούν και να βρίσκονται σε πρώτο πλάνο.
“Η
ειλικρίνεια είναι ένα ψέμα, μια πιο κοπιαστική αυταπάτη, σαν ένα λευκό φως που
αν το πλησιάσεις και το δεις από κοντά αποσυντίθεται σε όλα τα χρώματα εκτός
απ' το δικό του. Έτσι ξεκινούν τα προβλήματα με τις ιδέες, τις κουβέντες, τις
λεπτές αποχρώσεις. Η λεπτή απόχρωση είναι ένας τρόμος, μια χήρα που έχει γίνει
εταίρα. Ερωτόλογα πάνω σ' ένα κρεβάτι που συγκεντρώνει τα πάντα και τίποτα.
Είναι ένα όμορφο κρεβάτι, φυσικά. Η βεβαιότητα είναι εξίσου προβληματική.”
Είναι πάντα
ευχάριστο να ανακαλύπτεις τόσο εξελίξιμες νέες φωνές στην παγκόσμια λογοτεχνία.
Αναρωτιέμαι τι έχει στις αποσκευές του ο Τζάκσον, τι επιφυλάσσει το λογοτεχνικό
του μέλλον, τι καλύτερο μπορεί να γράψει... Γνήσιος μαθητής σπουδαίων
Αμερικανών συγγραφέων - είναι εμφανής η επίδραση του D.F. Wallace, του Ντελίλο, ακόμα και παλαιότερων
όπως ο Φιτζέραλντ που αναφέρω παραπάνω -, ο Τζάκσον δείχνει να πατάει γερά (αντίθετα
με τους ήρωες των ιστοριών του, βρίσκει τη θέση του στον κόσμο έστω τον
λογοτεχνικό), με μια συλλογή διηγημάτων που την σκέφτεσαι αρκετό καιρό μετά την
ολοκλήρωση της ανάγνωσής της.
Βαθμολογία:
84 / 100
Η μετάφραση πώς σου φάνηκε λίμπρο;