Παράξενη και ιδιόμορφη η νουβέλα του πολύ καλού Βρετανού συγγραφέα Martin Amis , «ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ (House of meetings)» , (Εκδ.Μεταίχμιο , σελ. 298, μετάφ. Στ.Παπασταύρου), (81) . Ερωτική ιστορία , πολιτικό μυθιστόρημα , ιστορία ωρίμανσης , αγώνας επιβίωσης , κατάθεση ψυχής , όλα μαζί αφού υπάρχουν στοιχεία από το καθένα. Ο Έιμις επιτυγχάνει κάτι πολύ δύσκολο , σε λιγότερες από 300 σελίδες συμπυκνώνει την μεταπολεμική ιστορία της Ρωσίας μέσα από μιά προσωπική αλλά πανανθρώπινη ιστορία . Το εάν το πετυχαίνει ή όχι , επαφίεται στον αναγνώστη να το αξιολογήσει.

Ο «ανώνυμος» αφηγητής (και πρωταγωνιστής) του Έιμις είναι ένας υπερήλικας εμιγκρές που επιστρέφει (γιά να πεθάνει) , στον τόπο μαρτυρίου του κάπου στη Σιβηρία . Εκεί σε ένα από τα αμέτρητα γκουλάγκ είχε εγκλεισθεί ως αντιφρονών λίγο μετά τον Β Παγκόσμιο πόλεμο , όπου είχε πολεμήσει και διακριθεί . Κάτω από την βαρειά σκιά του Σταλινικού καθεστώτος , το στρατόπεδο αυτό είναι μία κόλαση, όπου το μοναδικό σου καθημερινό μέλημα είναι να βρεις κάτι να φας και να κρατηθείς ζωντανός. Κάποια μέρα βλέπει τον μικρότερο ετεροθαλή αδερφό του Λεβ , στην ουρά των νεοαφιχθέντων. Εκείνος συνελήφθη διαπράττων το «έγκλημα» του να είναι «ειρηνιστής» και να μιλάει κολακευτικά γιά την Αμερική. Προβληματικός από μικρός αλλά πολύ ευαίσθητος και δύσμορφος εξωτερικά , του εξομολογείται ότι πριν από λίγο καιρό παντρεύτηκε την ωραιότατη Ζόγια , μιά ελεύθερη συναισθηματικά και ωραιότατη κοπέλα η οποία αποτελούσε το αντικείμενο του πόθου του αφηγητή , ο οποίος την πολιορκούσε χωρίς επιτυχία. Παρά το σοκ και την στενοχώρια του αναλαμβάνει να προστατεύσει τον Λεβ από τα «κοράκια» του γκουλάγκ και το καταφέρνει.
Μετά τον θάνατο του Στάλιν το καθεστώς χαλαρώνει λίγο τα μέτρα και επιτρέπει τις επισκέψεις των συντρόφων των κρατουμένων.Οι συναντήσεις αυτές (οι «ιδιωτικές συναντήσεις») λαμβάνουν χώρα σε ένα σπιτάκι στην άκρη του στρατοπέδου, όπου το ζευγάρι περνάει τη νύχτα μαζί με λίγο φαγητό και ποτό. Η Ζόγια θα συναντήσει εκεί τον Λεβ μετά από χρόνια και θα ζήσουν μιά βραδιά που θα προετοιμάσει με κάθε λεπτομέρεια ο αφηγητής . Το τι έγινε όμως εκείνη τη νύχτα στο "σπίτι των συναντήσεων" είναι όμως ένα μυστήριο που θα τον απασχολήσει μέχρι το τέλος της ζωής του. Θα το μάθει από το γράμμα που του αφήνει ο Λεβ πολλά-πολλά χρόνια μετά , όταν όλα θα είναι διαφορετικά στις ζωές όλων.

Το μυθιστόρημα μαζί με τις ζωές του "ερωτικού τριγώνου", των δύο αδερφών και της Ζόγιας, παρακολουθεί την πορεία της Ρωσίας μέχρι τις μέρες μας . Ο πρωταγωνιστής αφηγείται την ιστορία του σε μία νεαρή Αμερικάνα , την Αφροδίτη κόρη της τελευταίας του συντρόφου . Της αφηγείται πως πλούτισε μετά την απελεύθερωση του – αρχικά επισκευάζοντας τηλεοράσεις Ρώσικες που δεν λειτούργησαν ποτέ και μετά κάνοντας εμπόριο όπλων. Πως ξανασυναντήθηκε μετά από χρόνια με την Ζόγια και την τραγική της ιστορία . Την ιστορία του Λεβ και της οικογένειας που δημιούργησε με μιά άλλη γυναίκα τα χρόνια που ακολούθησαν και τον θάνατο του μοναχογιού του στο Αφγανιστάν.

Ο αφηγητής ξαναβρίσκει τα ερείπια του στρατοπέδου 50 χρόνια μετά , ενώ τις ίδιες ημέρες διαδραματίζεται η σφαγή των μαθητών του δημοτικού σχολείου στο Μπεσλάν της Οσετίας από Τσετσένους αντάρτες. Ο Έιμις είναι σαφής , τίποτα δεν έχει αλλάξει στην Ρωσία , μιά χώρα μπουρδέλο , μιά χώρα που δεν ανήκει πουθενά, ούτε στη Δύση, ούτε στην Ανατολή, παρά μόνο στον εαυτό της και από την οποία δεν μπορείς να ξεφύγει - η μοίρα του είναι να μείνει κοντά της μέχρι το τέλος της ζωής του γιατί μόνο εκεί είναι ο εαυτός του...

Ο κεντρικός χαρακτήρας "αυτομαστιγώνεται" συνέχεια. Ομολογεί ότι υπηρέτησε πιστά τον Σοβιετικό στρατό , εισβάλλοντας στην Γερμανία το 44-45 βιάζοντας και σκοτώνοντας κατά συρροή. Μαθημένος να επιβιώνει δεν δίσταζε να σκοτώνει και να μάχεται μέσα στο γκουλάγκ όπως και να μη φοβάται να κάνει τα πάντα γιά να πλουτίσει . Το μόνο πράγμα που τον κάνει να ονειρεύεται είναι η Ζόγια , που πήγαινε με όλους εκτός από εκείνον γιατί έβλεπε την βία στα μάτια του.

Γοητευτικό και ενδιαφέρον , περιεκτικό όσο δεν πάει άλλο αλλά όχι και ιδιαίτερα ελκυστικό το βιβλίο του Έιμις. Νιώθεις ότι «μπουκώνεις» είτε από την σκληρότητα , είτε από την «στενοχώρια» που το κατακλύζει,ενώ το "άρωμα" της πικρίας είναι διάχυτο στην ατμόσφαιρα που πλάθει ο συγγραφέας. Δυστυχώς ο Έιμις δεν είναι ούτε Ντοστογιέφσκι, ούτε Τολστόϊ , ενώ η επιρροή του μεγάλου Σωλ Μπέλοου διαφαίνεται στο γραπτό του αλλά δεν αρκεί γιά να απογειώσει το θέμα του.

Η γραφή του είναι στυλάτη και η ματιά του με χιούμορ και αρκετή δόση ειρωνίας και αυτοσαρκασμού αλλά το βιβλίο τελειώνει και νιώθεις ότι έχει μείνει ανολοκλήρωτο , ότι κάποια πράγματα λείπουν , κάποια κομάτια από το παζλ δεν έχουν δέσει καλά. Δεν μπορείς να μη θαυμάσεις όμως την «οικονομία» του συγγραφέα και την ικανότητα του να χωρέσει ένα επικό θέμα σε μιά μινιατούρα . Και δεν μπορούν να το κάνουν πολλοί αυτό...