Τρίτη, Σεπτεμβρίου 30, 2014
posted by Librofilo at Τρίτη, Σεπτεμβρίου 30, 2014 | Permalink
The Lowland
«Στα
ανατολικά της Λέσχης Τόλι, μετά το σημείο όπου η οδός Ντεσαπράν Σασμάλ
χωρίζεται στα δύο, βρίσκεται ένα μικρό τζαμί. Μια στροφή οδηγεί σε ένα ήσυχο
απομονωμένο κομμάτι γης. Μια πυκνοκατοικημένη περιοχή με στενά δρομάκια και
ταπεινά μεσοαστικά σπίτια.
Κάποτε,
μέσα σ’αυτό το απομονωμένο κομμάτι γης, υπήρχαν δύο μακρουλές λίμνες, η μια
πλάι στην άλλη. Πίσω από αυτές βρισκόταν ένα γούπατο με έκταση κάμποσα εκτάρια.
Την
εποχή των μουσώνων η στάθμη των λιμνών ανέβαινε τόσο ώστε δεν φαινόταν η
αποβάθρα που ήταν χτισμένη ανάμεσά τους. Το γούπατο γέμιζε κι αυτό με βροχή, το
βάθος του έφτανε τα τρία με τέσσερα πόδια, με το νερό να μένει εκεί για
μερικούς μήνες του χρόνου.
Ο
πλημμυρισμένος κάμπος ήταν γεμάτος με υάκινθους του νερού. Τα ζιζάνια επέπλεαν
και μεγάλωναν επιθετικά. Τα φύλλα τους έκαναν την επιφάνεια να μοιάζει σταθερή.
Το πράσινο σε αντίθεση με το γαλάζιο του ουρανού.
Απλές
καλύβες ορθώνονταν εδώ κι εκεί κατά μήκος της περιφέρειας. Οι φτωχοί έμπαιναν
εκεί αναζητώντας οποιοδήποτε φαγώσιμο. Το φθινόπωρο έρχονταν οι ερωδιοί, με τα
λευκά φτερά τους μαυρισμένα από την αιθάλη της πολιτείας· στέκονταν ασάλευτοι
και περίμεναν τη λεία τους.
Στο
υγρό κλίμα της Καλκούτας, η εξάτμιση ήταν αργή. Στο τέλος όμως ο ήλιος στέγνωνε
τα περισσότερα από τα νερά της πλημμύρας, αφήνοντας να φανεί ξανά το νοτισμένο
χώμα.
Ο
Σουμπάς και ο Ουντάγιαν είχαν περάσει πολλές φορές μέσα από το γούπατο. Από
εκεί έκοβαν δρόμο για να φτάσουν σε ένα χωράφι στην άκρη της γειτονιάς, όπου
πήγαιναν για να παίξουν ποδόσφαιρο. Αποφεύγοντας τις λακκούβες, πατώντας πάνω
σε στρώματα από φύλλα υακίνθων που έμεναν σ’εκείνο το σημείο. Ανασαίνοντας τον
υγρό αέρα.
Μερικά
πλάσματα γεννούσαν αυγά ικανά να αντέξουν την εποχή της ξηρασίας. Άλλα
επιζούσαν καθώς θάβοντας μόνα μέσα στη λάσπη, σε μια προσομοίωση θανάτου,
περιμένοντας να ξανάρθουν οι βροχές.»
Δύο
πανέξυπνα αδέρφια, ο Σουμπάς και ο Ουντάγιαν, μεγαλώνουν στη Καλκούτα τις
δεκαετίες ’50 και ’60. Είναι τόσο κοντά και ταυτόχρονα τόσο μακριά ο ένας από
τον άλλον. Ο μεγαλύτερος Σουμπάς είναι πάντα πιο σκεπτικός και φρόνιμος ενώ ο
Ουντάγιαν είναι φύση ατίθαση και εφευρετική, πάντα μαχητικός και δεν διστάζει
να χωθεί παντού. Ζούν με τους μικροαστούς γονείς στα προάστια της μεγάλης πόλης
και όσο μεγαλώνουν οι διαφορές στις προσωπικότητές τους γίνονται εντονότερες.
Είναι οι ήρωες του εξαιρετικού και απολαυστικού μυθιστορήματος "ΕΚΕΙ ΟΠΟΥ
ΑΝΘΙΖΟΥΝ ΟΙ ΥΑΚΙΝΘΟΙ" ("The Lowland"),
της σπουδαίας Ινδικής καταγωγής συγγραφέως, Jhumpa Lahiri
(Λονδίνο,1967-αλλά ζει στις ΗΠΑ), (Εκδ. Μεταίχμιο, μετάφρ. Στ.Αργυροπούλου,
σελ.495).
Η
στενή αδερφική σχέση θα διαρραγεί όταν ο Ουντάγιαν θα ασπασθεί τις Μαοϊκές
ιδέες του "Ναξαλιτικού επαναστατικού κινήματος", μιας κομμουνιστικής ομάδας (η οποία μετεξελίχθηκε σε Κόμμα), που πήρε το όνομα της από την αγροτική εξέγερση σε μια περιοχή της
Ινδίας, το Ναξαλμπάρι. Η οργάνωση που θα σχηματισθεί θα αντιδράσει στην
κυβερνητική καταπίεση με δυναμικό τρόπο, ακολουθώντας τον δρόμο του αντάρτικου
των πόλεων. Τα δύο αδέρφια πλέον, ακολουθούν διαφορετικούς δρόμους. Ο Σουμπάς
σπουδάζει Χημικός Μηχανικός και ο Ουντάγιαν Φυσικός. Τελειώνοντας τις σπουδές
τους, ο μεν Σουμπάς φεύγει για διδακτορικό πάνω στο Περιβάλλον στις ΗΠΑ, ενώ ο
Ουντάγιαν δεν το σκέπτεται καν, θα μείνει στη πόλη που γεννήθηκε βρίσκοντας
δουλειά ως καθηγητής σε ένα σχολείο. Εξάλλου έχει αναμιχθεί ενεργά με τους
Ναξαλίτες, έχει δε γνωρίσει και ερωτευθεί παθιασμένα, ένα ιδιαίτερα κλειστό
κορίτσι, την διανοούμενη Γκαούρι, αδερφή ενός κολλητού του φίλου, την οποία
παντρεύεται συγκρουόμενος με τους γονείς του, που δεν βλέπουν στο πρόσωπό της,
την παραδοσιακή νύφη που περιμένουν.
Η
Γκαούρι μένει σχεδόν αμέσως έγκυος, αλλά ο Ουντάγιαν (που είχε εμπλακεί όλο και
περισσότερο στον επαναστατικό αγώνα), συλλαμβάνεται και εκτελείται μπροστά στα
μάτια της οικογένειάς του. Ο Σουμπάς (πάντα φοβισμένος με οτιδήποτε πολιτικό
βρίσκεται στο δρόμο του), μόλις το πληροφορείται αποφασίζει να κάνει τη μοιραία
κίνηση της ζωής του. Παντρεύεται την χήρα του αδερφού του, την Γκαούρι, την
οποία παίρνει μαζί του στις ΗΠΑ, όπου έχει βρεί την επαγγελματική και προσωπική
του ηρεμία ζώντας στο Πρόβιντενς. Προβαίνει στην ενέργεια αυτή, νιώθοντας
"υποχρεωμένος" να σώσει την νύφη του και το αγέννητο ακόμα παιδί της.
Η Γκαούρι όμως δεν θα τον αγαπήσει ποτέ, ακολουθώντας μια πορεία που έρχεται σε
πλήρη αντίθεση από αυτήν που περιμένουν όλοι ενώ το κοριτσάκι, η Μπέλα, που θα
γεννηθεί από την ένωσή της με τον Ουντάγιαν θα ακολουθήσει κι εκείνη τον δικό
της δρόμο. Η ζωή επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις κι ανατροπές στον φιλήσυχο Σουμπάς.
Το
μυθιστόρημα είναι χωρισμένο σε 8 κεφάλαια, και ουσιαστικά είναι μια
οικογενειακή τραγωδία που ισορροπεί θαυμάσια μεταξύ δράματος και
κοινωνικοπολιτικού σχολίου για τις παραδοσιακές δομές της Ινδίας και της εποχής
που έρχεται και αλλάζει τη πόλη, τη χώρα, τους ανθρώπους. Οι 4 κεντρικοί
χαρακτήρες του μυθιστορήματος, τα δύο αδέρφια, ο Σουμπάς και ο Ουντάγιαν, η
Γκαούρι, η Μπέλα, είναι συγκλονιστικές φιγούρες, ολοζώντανες και σπαρακτικές
που αγγίζουν τον αναγνώστη. Η σχέση των δύο αδερφών που και οι δύο προδίδουν την επαφή τους, την αγάπη που έχουν ο ένας για τον άλλον, ο ένας ακολουθώντας τον πολιτικό αγώνα και ο άλλος αναχωρώντας για
τις ΗΠΑ, νιώθοντας πάντα ενοχές για αυτή του την ενέργεια - ο χαρακτήρας της
αινιγματικής Γκαούρι (απίστευτης λογοτεχνικής μορφής), ψυχρής και αδιαπέραστης,
που αργεί να κάνει την επανάστασή της.
Μιας γυναίκας που άλλον ερωτεύεται, με άλλον καταλήγει να ζήσει, που το μόνο που επιθυμούσε από τη ζωή ήταν να διαβάζει, βρίσκεται χήρα και εγκυμονούσα σε ένα σπίτι που δεν την θέλανε και προτού το καλοκαταλάβει διαπιστώνει ότι είναι αποκλεισμένη σε ένα αμερικάνικο χωριό με ένα μωρό στα χέρια.
Τέλος η Μπέλα, που μεγαλώνει από έναν "πατέρα" που της φέρεται καλύτερα από οποιονδήποτε πατέρα θα γνώριζε ποτέ της και από μια μητέρα που της φέρεται χειρότερα και πιο αδιάφορα από οποιαδήποτε γυναίκα που μεγαλώνει ένα μωρό. Η "μπερδεμένη" Μπέλα με τη δική της αυτόνομη προσωπικότητα, μια γυναίκα που "γεννήθηκε από δυο ανθρώπους που αγαπήθηκαν, ανατράφηκε από δυο ανθρώπους που δεν αγάπησαν ποτέ ο ένας τον άλλο."
Μιας γυναίκας που άλλον ερωτεύεται, με άλλον καταλήγει να ζήσει, που το μόνο που επιθυμούσε από τη ζωή ήταν να διαβάζει, βρίσκεται χήρα και εγκυμονούσα σε ένα σπίτι που δεν την θέλανε και προτού το καλοκαταλάβει διαπιστώνει ότι είναι αποκλεισμένη σε ένα αμερικάνικο χωριό με ένα μωρό στα χέρια.
Τέλος η Μπέλα, που μεγαλώνει από έναν "πατέρα" που της φέρεται καλύτερα από οποιονδήποτε πατέρα θα γνώριζε ποτέ της και από μια μητέρα που της φέρεται χειρότερα και πιο αδιάφορα από οποιαδήποτε γυναίκα που μεγαλώνει ένα μωρό. Η "μπερδεμένη" Μπέλα με τη δική της αυτόνομη προσωπικότητα, μια γυναίκα που "γεννήθηκε από δυο ανθρώπους που αγαπήθηκαν, ανατράφηκε από δυο ανθρώπους που δεν αγάπησαν ποτέ ο ένας τον άλλο."
Μυστικά, ψέματα, συμβιβασμοί, πισωγυρίσματα, έντονα συναισθήματα, έρωτας και θάνατος, προδοσία και μικροί προσωπικοί ηρωισμοί, η απώλεια και ο σπαραγμός, η μοναξιά και η καταπίεση, όλα αυτά, περνάνε μέσα από την πυκνή και λεπτομερή γραφή της ικανότατης συγγραφέως σε ένα επικών διαστάσεων βιβλίο που εντυπωσιάζει όχι μόνο με το στυλ αλλά και την διεισδυτικότητα της ματιάς της.
Έγινε μία από τις αγαπημένες μου συγγραφείς όταν διάβασα την συλλογή διηγημάτων της, Interpreter of Maladies - εσωτερική και πολύ ατμοσφαιρική γραφή. Από την θαυμάσια -ως συνήθως- ανάρτηση υποθέτω πως κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο The Lowland (με μικρή εξαίρεση τα ασυνήθιστα ονόματα που, τουλάχιστον στην αρχή της ανάγνωσης, θα με "εμπόδιζαν" λίγο) Πόσο "ζηλεύω" που το διάβασες...