Τετάρτη, Μαρτίου 16, 2016
posted by Librofilo at Τετάρτη, Μαρτίου 16, 2016 | Permalink
Στην χώρα της "πρωινής γαλήνης"
Μετά από αρκετά χρόνια (7 για την ακρίβεια), ο δημοσιογράφος και μεταφραστής Ηλίας Μαγκλίνης (1970, Κινσάσα), επιστρέφει στην πεζογραφία με δυναμικό τρόπο, γράφοντας ένα χορταστικό και πολύ ζωντανό μυθιστόρημα, με τίτλο “ΠΡΩΙΝΗ ΓΑΛΗΝΗ” (Εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 464) – ένα συναρπαστικό βιβλίο με ωραία αφήγηση και πολλή δράση, το οποίο κινείται σε τελείως διαφορετικό ύφος από την προηγούμενή του δουλειά, την θαυμάσια νουβέλα “Ανάκριση”.

"Στον ύπνο του έβλεπε ότι πετούσε. Ονειρευόταν εναέριες πτήσεις μέσα σε νέφη διάτρητα απο τις ακτίνες του ήλιου, μα κι όταν ξυπνούσε, νωρίς, με το λυκαυγές, στο άκουσμα του μονότονου βόμβου της έλικας - που στ'αυτιά του ήταν η πιο γλυκιά μελωδία -, στη θέα των αεροπλάνων που πετούσαν πάνω από την πόλη με τους καταρράκτες κατευθυνόμενα προς το Βέρμιο, φανταζόταν ότι βρίσκεται μέσα σ'ένα από αυτά τα ελικοφόρα αναγνωριστικά· φανταζόταν ότι το επόμενο βήμα του θα ήταν το τελευταίο πάνω στη γη."

Τι είναι όμως αυτό το βιβλίο με τον παράξενο τίτλο; Βρισκόμαστε στα τελευταία χρόνια του Εμφυλίου και είναι η ιστορία του Δημήτρη, ενός ανθρώπου που είχε το όνειρο να πετάξει ψηλά, στους ουρανούς. Δεν θα το καταφέρει, το σώμα του θα τον προδώσει. Δεν θα υποταχθεί όμως στην προδιαγεγραμμένη μοίρα που θα τον ήθελε να γυρίσει στο χωριό του, στο οικογενειακό χυτήριο της Έδεσσας, για να ζήσει κάτω απο τη γη, την υπόλοιπη ζωή του. Ο Δημήτρης θέλει να ξεφύγει απο το στενό και ασφυκτικό πλαίσιο της επαρχίας, από την οικογενειακή μιζέρια που εχει γίνει αφόρητη μετά το διώξιμο απο το σπίτι, από τον πατέρα του συγκεκριμένα, του αγαπημένου του θείου (αδερφού της μητέρας του) Προκόπη, ο οποίος θα ακολουθήσει τους αντάρτες στα βουνά του Βέρμιου, κάτι που θα προκαλέσει ρήγμα αγεφύρωτο στη σχέση των δύο γονέων του ήρωα. Ο Προκόπης θα εξαφανιστεί απο το πρόσωπο της γης, ενώ αυτή η συγγένεια θα ακολουθεί τον Δημήτρη καταγεγραμμένη στον οικογενειακό του φάκελλο.

Δύο είναι τα στοιχεία που ξεχωρίζουν σ'αυτό το μυθιστόρημα μαθητείας του Μαγκλίνη.

Το πρώτο είναι ο κεντρικός χαρακτήρας, ο Δημήτρης. Θα μπει στην Σχολή Ικάρων, αλλά στο πρώτο δοκιμαστικό τεστ πτήσης με αεροπλάνο στην εκπαίδευση στις Η.Π.Α., δεν θα τα καταφέρει. Ο φόβος και το άγχος θα τον λυγίσουν, καθώς δεν είχε υπολογίσει τα όρια του σώματός του, τα όρια του εαυτού του. Κόβεται από τη Σχολή και γυρίζοντας στην Ελλάδα, θα συνεχίσει στην Σχολή Ευελπίδων, θα ηρεμήσει, στην Αθήνα θα βιώσει έναν διαφορετικό κόσμο και θα γνωρίσει τον έρωτα στο πρόσωπο της Εύας, μιας φοιτήτριας της Γαλλικής Φιλολογίας. Βρισκόμαστε στο 1950 και ξεσπάει ο πόλεμος της Κορέας. Ο Δημήτρης θα είναι μέσα στους αξιωματικούς που θα πάνε εκεί – κάτι σχεδόν αναπόφευκτο για τους μόλις αποφοιτήσαντες απο την Σχολή.

Εδώ εισέρχεται το δεύτερο σημαντικό στοιχείο του μυθιστορήματος, που είναι ο πόλεμος της Κορέας. Είναι η πρώτη φορά που στην ελληνική πεζογραφία ένας συγγραφέας ασχολείται με τον πόλεμο αυτόν, ένα ξεχασμένο από τις επίσημες ελληνικές αρχές ιστορικό γεγονός, μια "ασήμαντη" ιστορική στιγμή για το έθνος που καλύπτεται με ένα πέπλο σιωπής και που κόστισε πολλές ζωές.
Ο Δημήτρης δεν θα πάει από τους πρώτους εκεί, στην χώρα της "πρωινής γαλήνης" αλλά αυτό ελάχιστη σημασία έχει, καθώς με την άφιξή του, θα συναντήσει συνθήκες άγριες και μάχες εκ του συστάδην με νέα όπλα που δοκιμάζονται σε ένα καινούργιο πεδίο σε μια χώρα που ούτε την είχε ξανακούσει. Σ' αυτόν τον παράλογο πόλεμο - ο οποίος δεν είχε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, αφού τελείωσε ακριβώς στο ίδιο γεωγρ. σημείο (τον 38ο παράλληλο) από τον οποίο ξεκίνησε, και κόστισε τη ζωή σε 5 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως - ο Δημήτρης θα ωριμάσει, θα συνειδητοποιήσει πόσο ερωτευμένος είναι.


Πέρα από τα 2 κεντρικά σημεία του μυθιστορήματος, τον χαρακτήρα του ήρωα και τις σελίδες που αφορούν τον πόλεμο της Κορέας, έχουμε μια σειρά απο εξόχως ενδιαφέροντα στοιχεία που προσδίδουν στίγμα και προσωπικότητα στο βιβλίο του Μαγκλίνη, όπως είναι:

α) Η πολιτική ατμόσφαιρα που είναι έντονη στις σελίδες του, οχι μόνο μέσα απο τον χαρακτήρα του Προκόπη, του αριστερού θείου - "μαύρου πρόβατου" για την οικογένεια του Δημήτρη, ο οποίος μπορεί να μην εκδηλώνει σε κανένα σημείο του βιβλίου τις πολιτικές του προτιμήσεις, αλλά δεν φέρνει αντίρρηση στα εθνικιστικά και αντικομουνιστικά κηρύγματα των ανωτέρων του στις δύο Σχολές που παρακολούθησε (Ικάρων και κυρίως Ευελπίδων), ουσιαστικά συμφωνώντας με την κυρίαρχη πολιτική τάση, ενώ μέσα του πιστεύει ότι κάνει το σωστό, πηγαίνοντας στη μακρινή και άγνωστη Κορέα να πολεμήσει τον "κομουνιστικό κίνδυνο". Έχουμε μια εξαιρετική ανάπλαση της εποχής μέσα από την πλευρά των "νικητών" του Εμφυλίου και μπορεί στο τέλος να επέρχεται μια συμφιλίωση με τις ιδέες και τις απόψεις της άλλης πλευράς, αλλά το χάσμα παραμένει και οι πληγές δύσκολα επουλώνονται.

β)Άλλο ένα στοιχείο ενδιαφέροντος στο βιβλίο είναι η λυρική του τάση, η οποία εκφράζεται μέσα από το ενδιαφέρον του Δημήτρη (ουσιαστικά μανία όπως εξελίσσεται) για τα νέφη. Ο ήρωας είναι ένας ονειροπόλος άνθρωπος που μαθαίνοντας στην σχολή Ικάρων για τα σύννεφα, τα παρατηρεί έκτοτε με τις ώρες, ξεφεύγοντας από την πεζή καθημερινότητα, από τις μάχες και τους σκοτωμούς. Οι λεπτομερείς καταγραφές των κινήσεων των νεφών και η "απαλή" ανάμιξη τους στα τεκταινόμενα θυμίζει το αριστουργηματικό μυθιστόρημα του Audeguy "Η θεωρία των νεφών" και προσδίδει ποιητικότητα σε ένα πολύ ρεαλιστικό βιβλίο.

γ)Το ερωτικό στοιχείο είναι διάχυτο σε όλο το βιβλίο με πολύ τολμηρές σκηνές. Η σχέση του Δημήτρη με την Εύα που περνάει μέσα απο τις συμβάσεις της εποχής, είναι μια σχέση δύσκολη που αντιμετωπίζει δυσκολίες λόγω των κοινωνικών συνθηκών, αλλά και της φυγής του ήρωα στον πόλεμο, αντικατοπτρίζεται με ρεαλισμό στις σελίδες του μυθιστορήματος.

δ)Το μυθιστόρημα είναι γεμάτος από μικρές λεπτομέρειες, ίσως επουσιώδεις για την ανέλιξη της πλοκής, οι οποίες όμως είναι καθοριστικές για την δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας και του κινηματογραφικού ύφους της αφήγησης. Οι σκηνές στην Αμερική, όπου οι άβγαλτοι και ταλαιπωρημένοι από την Ελλάδα του 40 νεαροί Ίκαροι, μένουν με ανοιχτό το στόμα μπροστά στην αμερικάνικη καθημερινότητα και όπου ακόμα κι ένα τραγούδι μπορεί να παίξει τον ρόλο του στο θυμικό του ήρωα. Η Αθήνα των αρχών της δεκαετίας του 50, με τους χωματόδρομους και την υποκρισία στις κοινωνικές σχέσεις. Τα καψόνια στις στρατιωτικές σχολές.


Η "Πρωινή γαλήνη" είναι ένα ωραίο "λαϊκό" μυθιστόρημα, με πλούσια αφήγηση, και καλοκουρδισμένο ρυθμό, κυρίως μετά τις πρώτες κάπως αμήχανες σελίδες της ζωής στην επαρχία, το οποίο κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι το τέλος. Είναι ένα συναισθηματικό και πολύ ζωντανό βιβλίο, γεμάτο έντονες εικόνες, με πολλή μελέτη και επεξεργασία πίσω του, η οποία είναι εμφανής, στα πραγματολογικά στοιχεία (τα περισσότερα άγνωστα εν πολλοίς) και θίγει πολλά ζητήματα προς διάλογο και προβληματισμό.


 



0 Comments:


Δημοσίευση σχολίου

~ back home