Δευτέρα, Δεκεμβρίου 28, 2015
posted by Librofilo at Δευτέρα, Δεκεμβρίου 28, 2015 | Permalink
Πόλεμος και πόλεμος
Ο
Κόριμ, ένας μοναχικός σαραντάρης εργάζεται στα Αρχεία μιας μικρής πόλης της
Ουγγαρίας. Στα χέρια του πέφτει ένα χειρόγραφο που τον συγκλονίζει και επιθυμεί
να το κοινοποιήσει μέσω διαδικτύου σ’ ολόκληρη την ανθρωπότητα. Αυτός είναι ο
σκοπός της ζωής του και για να τον φέρει εις πέρας, σκοπεύει να μεταβεί στη Νέα
Υόρκη, την πόλη που θεωρεί κέντρο του κόσμου, και να πραγματοποιήσει το σχέδιό
του.
Αυτός
είναι ο καμβάς της «ιστορίας» του εξαιρετικού μυθιστορήματος «ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ
ΠΟΛΕΜΟΣ» του Ούγγρου συγγραφέα Laszlo Krasznahorkai (Gyula,1954), (Εκδ.Πόλις,
μετάφρ. (από τα Γαλλικά) Ι.Αβραμίδου, σελ.376),ένα βιβλίο, που η ορμητική του
αφήγηση σε παρασέρνει και σε υπνωτίζει καθώς χάνεσαι μέσα σε ένα κλίμα
παράνοιας και παραλόγου σε μια ανάγνωση που χαράσσεται έντονα στην μνήμη σου
και για το οποίο μπορείς να πεις πολλά αλλά και τίποτα απολύτως.
"…δεν
κατανοούσε τον κόσμο, και τρόμαξε από τον τρόπο του να διατυπώνει τα πράγματα,
από τον κοινότοπο, στερεότυπο, τον αφελή του τρόπο, ναι, αλλά γεγονός είναι
ότι, στα σαράντα τέσσερα του χρόνια, έβρισκε τον εαυτό του φοβερά ηλίθιο, έναν
πανηλίθιο που, επί σαράντα τέσσερα χρόνια, πίστευε πως κατανοούσε τον κόσμο,
ενώ στην πραγματικότητα, παραδέχτηκε εκεί, στην όχθη του ποταμού, όχι μόνο δεν
κατανοούσε τον κόσμο αλλά δεν κατανοούσε τίποτε απολύτως, και το χειρότερο απ'
όλα ήταν ότι, επί σαράντα τέσσερα χρόνια, πίστευε πως είχε κατανοήσει τα πάντα,
κι όμως δεν είχε κατανοήσει τίποτε, αυτό ήταν το χειρότερο εκείνη τη βραδιά των
γενεθλίων του που ήταν μόνος στην όχθη του ποταμού, το χειρότερο γιατί από αυτή
την αποκάλυψη δεν προέκυπτε ότι: ωραία, πολύ ωραία, τώρα είχε κατανοήσει τα
πάντα, όχι, δεν είχε κατακτήσει καμιά νέα γνώση έναντι της παλιάς, αλλά
βρισκόταν αντιμέτωπος με μια τρομερή περιπλοκότητα, και από τη στιγμή εκείνη,
μόλις σκεφτόταν τον κόσμο - και το βράδυ εκείνο τον σκεφτόταν με ένταση και
βασανίζοντας το μυαλό του, δίχως όμως αποτέλεσμα - η περιπλοκότητα αυτή γινόταν
όλο και πιο αδιαφανής, και διαισθάνθηκε τότε ότι αυτή ακριβώς η περιπλοκότητα
ήταν η ίδια η ενσάρκωση της ουσίας αυτού του κόσμου τον οποίο προσπαθούσε τόσο
απεγνωσμένα να κατανοήσει, πως ο κόσμος ήταν ένα και το αυτό με την ίδια του
την περιπλοκότητα, να σε ποιο συμπέρασμα είχε καταλήξει και δεν παραιτήθηκε,
όταν λίγες ημέρες αργότερα, άρχισαν τα προβλήματα με το κεφάλι του."
Ο
Κόριμ ξεπουλάει τα λιγοστά του υπάρχοντα και πηγαίνει στη Ν.Υόρκη, το
χειρόγραφο που έχει ανακαλύψει, είναι ένα περίεργο κείμενο που διατρέχει τον
χωρόχρονο. Οι τέσσερις «ιππότες της αποκάλυψης», ήρωες του, θα περάσουν από την
Μινωική Κρήτη, από την Βενετία, την Κολωνία, την υπό Ρωμαϊκή κατοχή Βρετανία,
από τον Μεσαίωνα στον 19ο αιώνα. Προσπαθούν να ξεφύγουν από την
μοίρα τους που τους οδηγεί από πόλεμο σε πόλεμο, από τον ορυμαγδό στην
εξαφάνιση, από την δυστυχία στον όλεθρο. Μονίμως παγιεδευμένοι, μονίμως στον
δρόμο.
Κάπως
έτσι παγιδεύεται και ο Κόριμ στη Νέα Υόρκη. Με τα χρήματά του ραμμένα στην
εσωτερική τσέπη του παλτού του, θα νοικιάσει ένα δωμάτιο στο σπίτι ενός Ούγγρου
μετανάστη που εργάζεται περιστασιακά ως διερμηνέας, αλλά είναι επίσης
μπλεγμένος σε σκοτεινές δουλειές. Θα αγοράσει έναν υπολογιστή και αργά αλλά
σταθερά θα «περνάει» το χειρόγραφο στο διαδίκτυο.
Στο
σπίτι όπου ο Κόριμ περνάει τις περισσότερες ώρες της ημέρας του, μένει επίσης η
σύντροφος του Ούγγρου διερμηνέα, μια Πορτορικάνα που ξυλοκοπείται και
κακοποιείται σε μόνιμη βάση από τον σύντροφό της. Σ’ εκείνην διηγείται το
χειρόγραφο ο Κόριμ, στα Ουγγρικά, μόνο που εκείνη δεν καταλαβαίνει την γλώσσα
του - γενικώς κανείς δεν καταλαβαίνει κανέναν μέσα σ'αυτή την πόλη που μοιάζει
με Βαβέλ όπως αίφνης συνειδητοποιεί - με
γυρισμένη την πλάτη συνεχίζει να μαγειρεύει ή να κάνει δουλειές του σπιτιού,
αλλά είναι ο μόνος πρόθυμος άνθρωπος να ακούσει την ιστορία, ο μόνος άνθρωπος
με τον οποίο μπορεί να έρθει σε επαφή.
Το
μυθιστόρημα κινείται μέσα σε μια εφιαλτική ατμόσφαιρα, ο ήρωας, είναι ένας
Ντοστογιεφσκικός χαρακτήρας, μέσα στην παράνοιά του και την ακατάσχετη
πολυλογία του. Η μακροπερίοδη αφήγηση δεν σ’ αφήνει να πάρεις ανάσα, οι σκέψεις
τα συναισθήματα του Κορίν μεταφέρονται με μανιακό, ιλιγγιώδη ρυθμό. Νιώθεις να
εισβάλλεις μέσα στο βιβλίο, να συμπάσχεις και να αναπνέεις με τον αγχώδη και
ασφυκτικά εγκλωβισμένο μέσα στην ιδεοληψία του και στις εμμονές του ήρωα.
Προτάσεις
ατελείωτες, ένα συνεχές παραλήρημα, περιγραφές σχοινοτενείς και εξαντλητικές,
οι επαναλήψεις είναι διαρκείς και τα όρια μεταξύ παράνοιας και ρεαλισμού είναι
ασαφή και εύθραυστα. Μέσα σε όλα αυτά ξεπροβάλλει ο σπαραγμός και η ασφυξία, τα
προσωπικά αδιέξοδα και η εμφαντική μοναξιά της μεγαλούπολης, τα όρια της
κατανόησης και της υποκειμενικότητας.
Η
ιστορία όμως είναι ελεγειακή και άκρως συγκινητική σε ένα μεταμοντέρνο μυθιστόρημα, που μόνο
"εύκολο" δεν είναι. Ο αναγνώστης αφού ξεπεράσει το αρχικό σοκ και τις
πρώτες δυσκολίες λόγω της υφής του κειμένου, μαγεύεται και προχωρά
εκστασιασμένος από την γοητεία και την δύναμη της αφήγησης, τον ρυθμό και το
υπέροχο στυλ του Κρασναχορκάι, αυτού του θαυμάσιου συγγραφέα, που πρωτομεταφράζεται στη χώρα μας. Απόηχοι ή και
εμφανείς επιρροές από Ντοστογιέφσκι, Κάφκα, Μπέρνχαρντ διακρίνονται σ'αυτό το
έξοχο βιβλίο - αναγνωστική εμπειρία από τις λίγες.
0 Comments:
Δημοσίευση σχολίου