Τρίτη, Μαΐου 22, 2018
posted by Librofilo at Τρίτη, Μαΐου 22, 2018 | Permalink
"Το θαμμένο μυστικό"

« - Το Μυστικό πρέπει να ειπωθεί, απάντησε η κυρία Τρέβερτον. Ο άντρας μου όφειλε να το γνωρίζει, και πρέπει να το μάθει. Προσπάθησα να του το πω και δε βρήκα το θάρρος. Δε μπορώ να σού έχω εμπιστοσύνη ότι θα του το πεις εσύ όταν εγώ φύγω. Πρέπει να γραφτεί. Πάρε εσύ την πένα· ή όρασή μου σβήνει, το χέρι μου με προδίδει. Πάρε την πένα και γράψε ό,τι σου πω.
Αντί να υπακούσει, η Σάρα έκρυψε το πρόσωπό της στο κάλυμμα του κρεβατιού κλαίγοντας γοερά.
-Ήσουν μαζί μου από το γάμο μου, εξακολούθησε η κυρία Τρέβερτον. Ήσουν πιο πολύ φίλη μου παρά υπηρέτριά μου. Αρνιέσαι την τελευταία μου επιθυμία; Ναι, την αρνιέσαι! Ανόητη! Κοίταξέ με και άκου με προσεκτικά. Το κρίμα στο λαιμό σου αν αρνηθείς να πάρεις την πένα. Γράφε, αλλιώς δε θα βρω αναπαμό στον τάφο μου. Γράφε, γιατί, μα τον Παράδεισο που υπάρχει εκεί ψηλά, θα σε στοιχειώνω από τον άλλο κόσμο!»

«Το θαμμένο μυστικό» (“The dead secret”) – (εκδ. Gutenberg, σειρά Aldina, μετάφρ. Ά.Παπασταύρου,σελ.631), είναι το πρώτο εκτενές μυθιστόρημα του σπουδαίου Βρετανού συγγραφέα Wilkie Collins (Λονδίνο, 1824-1889), που κυκλοφόρησε σε συνέχειες στο περιοδικό “Household Words” (που εκδότης του ήταν ο Τσαρλς Ντίκενς) το 1857 και μετά την ολοκλήρωσή του εκδόθηκε σε βιβλίο δύο τόμων. Γνώρισε εξαρχής μεγάλη επιτυχία με την ταυτόχρονη σχεδόν κυκλοφορία του στις Η.Π.Α., αρχικά κι εκεί σε μορφή συνεχειών στα περιοδικά “Harper’s Weekly” και “Littell’s Living Age”, και στη συνέχεια σε βιβλίο, κάνοντας γνωστό και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού το όνομα του συγγραφέα που λίγα χρόνια αργότερα θα γίνει διάσημος και πολύ αγαπητός με το αριστουργηματικό «Η γυναίκα με τα άσπρα».



Το «Θαμμένο μυστικό» είναι μια υπέροχη και συναρπαστική ιστορία μυστηρίου με μοναδική ατμόσφαιρα και ελεγχόμενο μελόδραμα, που προαναγγέλλει την λογοτεχνική εξέλιξη του Κόλινς, εμπεριέχοντας όλα εκείνα τα στοιχεία που θα καθιερώσουν τον συγγραφέα και θα αναφέρουμε παρακάτω.

Όλο το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από ένα μυστικό γραμμένο σε ένα κομμάτι χαρτί που κρύβεται στο δωμάτιο του παλαιού πύργου «Πορθγκένα», κάπου στην Κορνουάλη. Η κυρία Τρέβερτον λίγο προτού πεθάνει, γράφει σε ένα κομμάτι χαρτί το μεγάλο μυστικό της ζωής της και το αφήνει στα χέρια της υπηρέτριάς της Σάρας Λίζον, η οποία ως άμεσα εμπλεκόμενη στα γεγονότα συνυπογράφει ως συνεργός. Οι εντολές είναι σαφείς. Θα πρέπει μετά τον θάνατο της κυρίας Τρέβερτον, το χαρτί να δοθεί στον σύζυγο της εκλιπούσας, τον πλούσιο και ισχυρό ιδιοκτήτη του πύργου καπετάνιο Τρέβερτον. Η Σάρα Λίζον γνωρίζει ότι αυτό το μυστικό θα συνταράξει τον καπετάνιο Τρέβερτον ίσως περισσότερο από τον θάνατο της συζύγου του και αποφασίζει να μη το εμφανίσει κρύβοντάς το. Επιλέγει να το κρύψει αντί να το καταστρέψει - φοβούμενη τις κατάρες της νεκρής κυρίας της -, στο «Δωμάτιο της Μυρτιάς» στην βόρεια πτέρυγα του πύργου, μια πτέρυγα που έχει δεκαετίες να χρησιμοποιηθεί. Φεύγει το ίδιο απόγευμα από τον πύργο, ρίχνοντας μια τελευταία ματιά στην πεντάχρονη Ρόζαμουντ, την κόρη του ζεύγους που μένει πλέον ορφανή από τη μητέρα της και αφήνοντας ένα τυπικό σημείωμα στον εργοδότη της. Ο καπετάνιος Τρέβερτον θέλει να πληροφορηθεί τις τελευταίες στιγμές της συζύγου του, αναζητά την Σάρα Λίζον αλλά εκείνη έχει εξαφανιστεί από το πρόσωπο της γης, και κανείς δεν μπορεί να την βρει

Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, η Ρόζαμουντ Τρέβερτον, παντρεύεται σε ένα χωριό των Μίντλαντς τον Λέοναρντ Φράνκλαντ ο οποίος έχει τυφλωθεί από ένα ατύχημα. Η ζωή των Τρέβερτον άλλαξε πολύ μετά τον θάνατο της μητέρας της, καθώς ο καπετάνιος Τρέβερτον, από την θλίψη του, πούλησε τον πύργο Πορθγκένα στον μελλοντικό πεθερό της κόρης του, τον έμπορο Φράνκλαντ τον οποίον προτίμησε ως αγοραστή από τον αδερφό του Άντριου Τρέβερτον, ο οποίος ποτέ δεν συμπάθησε την πρώην ηθοποιό νύφη του διαβάλλοντάς την στον αδερφό του. Ο Άντριου Τρέβερτον ζει πλέον στο Λονδίνο απομονωμένος και μισάνθρωπος, μαζί με τον υπηρέτη του Σρόουλ αρνούμενος να έχει την παραμικρή επαφή με την ανηψιά του και τον αδερφό του. Λίγο καιρό μετά τον γάμο, ο καπετάνιος Τρέβερτον πεθαίνει.

Μετά από ένα χρόνο, η Ρόζαμουντ είναι έγκυος και επειδή τους ανήκει ο πύργος Πορθγκένα, αποφασίζουν με τον σύζυγό της να τον ανασκευάσουν και να μετακομίσουν εκεί. Στην διαδρομή όμως οι πόνοι της γέννας που έρχονται ένα μήνα νωρίτερα, υποχρεώνουν το ζευγάρι να σταματήσει σε ένα χωριό του Σόμερσετ και η Ρόζαμουντ γεννάει στο δωμάτιο ενός πανδοχείου. Ο γιατρός θα φέρει ως νοσοκόμα στην Ρόζαμουντ, την κυρία Τζάζεφ, μια περίεργη και κλειστή γυναίκα που εργάζεται σε μια σημαντική οικογένεια του τόπου και η οποία έχει τις καλύτερες συστάσεις. Μόλις όμως η κυρία Τζάζεφ βλέπει την Ρόζαμουντ και καταλαβαίνει ποια είναι, αρχίζει να φέρεται περίεργα και αλλοπρόσαλλα, διότι αναγνωρίζει την κόρη του παλιού της αφεντικού. Η κυρία Τζάζεφ είναι βέβαια η Σάρα Λίζον που έχει αλλάξει το όνομά της, η οποία φρικαρισμένη καθώς έρχεται η νύχτα και είναι μόνη στο δωμάτιο με την λεχώνα, τρομάζει την Ρόζαμουντ ψιθυρίζοντας και μονολογώντας κάτι για ένα «δωμάτιο της Μυρτιάς» και για ένα φάντασμα. Η Ρόζαμουντ αφού την διώχνει κακήν κακώς (κι εκείνη, η μοιραία Σάρα Λίζον εξαφανίζεται ξανά), όταν συνέρχεται, σκέπτεται αυτά που άκουσε, τα συνδέει και προσπαθεί να βρει άκρη, αντιλαμβανόμενη ότι ένα θαμμένο μυστικό που αφορά την οικογένειά της, υπάρχει στον πύργο Πορθγκένα και πρέπει να το ανακαλύψει.

Γοτθική ιστορία μυστηρίου και φαντασμάτων, όπου ενέργειες του παρελθόντος έρχονται να ανατρέψουν βεβαιότητες και δεδομένα. Είναι ένα συναρπαστικό Βικτωριανό μυθιστόρημα, αρκετά παλαιικό, με πολλή φλυαρία και επαναλήψεις λόγω της μορφής συνεχειών στα περιοδικά της εποχής, με εξαιρετικές όμως σελίδες δράσης και έντασης που κλιμακώνεται καθώς περνάμε το πρώτο του μισό και εισερχόμαστε στην επίλυση του μυστηρίου. Το μυστήριο αυτό καθεαυτό βέβαια, δεν είναι κάτι ιδιαίτερο - ο εκπαιδευμένος στην λογοτεχνία του 19ου αιώνα αναγνώστης, θα αντιληφθεί πολύ γρήγορα τι διακυβεύεται, οπότε δεν θα ξαφνιαστεί ιδιαίτερα με την αποκάλυψη που έρχεται περίπου 70-80 πριν το τέλος του βιβλίου.



Είναι όμως εντυπωσιακή η ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος και κυρίως οι σκηνές που διαδραματίζονται μέσα στον επιβλητικό πύργο Πορθγκένα, όπως και κάποιοι χαρακτήρες που μένουν χαραγμένοι στο μυαλό του αναγνώστη. Έξοχοι δευτερεύοντες ήρωες μπαινοβγαίνουν στην δράση - ο παγαπόντης Σρόουλ, ο δυσπεπτικός κύριος Φίπεν, ο θείος Γιόζεφ. Στην ιστορία όμως κυριαρχεί η αινιγματική Σάρα Λίζον, που η περιγραφή της στην αρχή του βιβλίου, είναι αφοπλιστική - μια γυναίκα της οποίας τα μαλλιά άσπρισαν σε μια νύχτα με τον χαμό του συζύγου της με αποτέλεσμα πάντα να φαίνεται μεγαλύτερη από την ηλικία της, ασθενική με πολλά προβλήματα υγείας, η οποία προβάλλει ως μέγιστη λογοτεχνική ηρωίδα, ο δε Κόλινς χειρίζεται άψογα την εικόνα της, παρουσιάζοντάς την κάποιες φορές τρομακτική και δυσοίωνη (κυρίως στο δωμάτιο της λεχώνας Ρόζαμουντ), και άλλες σπαρακτική και πολύ συναισθηματική. Γενικώς είναι η απόλυτα τραγική μορφή του βιβλίου που την κυνηγάει το παρελθόν της και οι επιλογές της, προστιθέμενη στις μεγάλες λογοτεχνικές ηρωίδες που δημιούργησε ο σπουδαίος αυτός μυθιστοριογράφος.

Χωρίς να είναι αυτό που αποκαλούμε "μεγάλο μυθιστόρημα", το "Θαμμένο μυστικό", αποτελεί μια πολύτιμη προσθήκη στην βιβλιογραφία του Wilkie Collins και ενδείκνυται για αναγνώστες που δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με το ύφος του Βρετανού συγγραφέα. Στο βιβλίο υπάρχουν όλα τα στοιχεία που θα βρούμε στα αριστουργήματα του όπως "Η γυναίκα με άσπρα", "Αρμαντέιλ" και "Φεγγαρόπετρα"(βιβλία που είναι απαραίτητα αναγνώσματα για κάθε βιβλιόφιλο), όπως είναι η εξαιρετική αφηγηματική ικανότητα, η δημιουργία ατμόσφαιρας, οι ζωντανοί διάλογοι, η μαεστρικά κλιμακούμενη ένταση, το κοινωνικό σχόλιο στους Βικτωριανούς θεσμούς, το πάθος που διαπερνάει τις σελίδες των βιβλίων του, η ειρωνεία και το χιούμορ αλλά και η εκπληκτική σκιαγράφηση λογοτεχνικών χαρακτήρων που μένουν στην λογοτεχνική ιστορία και συνείδηση.

Βαθμολογία 82 / 100



 



0 Comments:


Δημοσίευση σχολίου

~ back home