Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 28, 2006
posted by Librofilo at Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 28, 2006 | Permalink
Η Αγγλική οικογένεια στο μικροσκόπιο
Το μυθιστόρημα "Η ΤΥΧΑΙΑ" (70) της Σκωτσέζας Ali Smith είναι μια μοντέρνα διεισδυτική ματιά στα "άδυτα" μιάς τυπικής αστικής Αγγλικής οικογένειας.Η Smith ουσιαστικά μεταφέρει το ΘΕΩΡΗΜΑ του Παζολίνι στην σύγχρονη Αγγλική πραγματικότητα με πολύ δυναμισμό και χιούμορ.

Η ιστορία είναι παρόμοια με την (αριστουργηματική) ταινία.Μιά ασυνήθιστα γοητευτική γυναίκα εμφανίζεται από το πουθενά στο εξοχικό μιας οικογένειας που περνάει τις καλοκαιρινές της διακοπές.Σε χρόνο μηδέν η αινιγματική αυτή προσωπικότητα καταφέρνει να τους παγιδεύσει όλους με την γοητεία της,κατακτώντας τους είτε σεξουαλικά,είτε πνευματικά.

Η οικογένεια αποτελείται από ένα καθηγητή της Αγγλικής Λογοτεχνίας που δεν μπορεί να αντισταθεί στην γοητεία των φοιτητριών του-παρένθεση,στην σύγχρονη Αγγλική λογοτεχνία,οι Άγγλοι καθηγητές είναι όλοι υπερσεξουαλικοί-,την σύζυγό του,η οποία είναι συγγραφέας επιτυχημένων ψευτο-βιογραφικών μυθιστορημάτων και που ανέχεται τις ατασθαλίες του συζύγου της ,και τα δύο παιδιά από τον πρώτο της γάμο,την δωδεκαετή Άστριντ και τον δεκαεφτάρη Μάγκνους.Μιά χαρακτηριστικά αλλοτριωμένη σύγχρονη οικογένεια της οποίας τα μέλη δεν ικανοποιούνται με τίποτα περνάνε απρόσωπα τις διακοπές τους.Η Αστριντ τριγυρίζει συνέχεια με μιά βιντεοκάμερα,κινηματογραφώντας τα πάντα,ο Μάγκνους μένει κλεισμένος στο δωμάτιο του προσπαθώντας να συνειδητοποιήσει που βρίσκεται-συνεχώς αυνανιζόμενος,ο καθηγητής είτε πηγαίνοντας στο πανεπιστήμιο γιά ένα πηδηματάκι,είτε προσπαθώντας να γράψει σονέτα μαγειρεύοντας ,και η σύζυγος κλεισμένη κι'αυτή σε ένα χώρο μέσα στο κτήμα προσπαθεί να γράψει ακόμα μιά "πετυχημένη" νουβέλα μέσα στην ανία που την έχει κυριεύσει.

Η συγγραφέας με κινηματογραφικό ουσιαστικά στυλ,μη συνδέοντας ιδιαίτερα τα κεφάλαια μεταξύ τους,σκιαγραφεί με πολύ επιτυχημένο τρόπο τις αλλαγές που επέρχονται στην ζωή του καθενός απο τους χαρακτήρες του βιβλίου.Η εισβολέας Άμπερ παραμένει μιά αινιγματική προσωπικότητα μέχρι το τέλος,σαν ενα είδος φαντάσματος ή "Αγγέλου εξολοθρευτή",γεννημένη το 1968 (χρονιά που γυρίστηκε το ΘΕΩΡΗΜΑ),παιδί μιάς "τυχαίας"ερωτικής συνεύρεσης σε ένα σινεμά-βλέπουμε ότι οι σινεφίλ αναφορές είναι πολλές.Η παρουσία της στο σπίτι είναι καταλυτική.Μέχρι το τέλος θα δούμε τους δύο εφήβους να αλλάζουν τελείως (λογικό αφού είναι οι πιό ευμετάβλητοι) , ενώ και η ζωή του ζευγαριού παίρνει άλλο δρόμο.

Στην ταινία του Παζολίνι τον γοητευτικό ξένο ο Παζολίνι τον βρήκε στο πρόσωπο του Terence Stamp ,ο οποίος ενσάρκωσε ουσιαστικά μία "ανδρόγυνη"προσωπικότητα.Στο βιβλίο,η Άμπερ περιγράφεται ως τριαντάρα ψιλοχίππισα ελαφρώς ατημέλητη,η οποία εκπέμπει μιά περίεργη σεξουαλικότητα.

Το μυθιστόρημα είναι γραμμένο σε ανάλαφρο ύφος (σε αντίθεση με την "βαρειά" ταινία), αφού η γραφή της Smith ακολουθώντας ενα μεταμοντέρνο στυλ περιέχει στίχους από τραγούδια,κομμάτια από βιντεοκλιπς,κομμάτια από ταινίες σύγχρονες,προγράμματα τηλεόρασης,internet sites κλπ.Δίνοντας μεγαλύτερη βάση στους δύο εφήβους,η συγγραφέας περιγράφει με οξυδέρκεια τα προβλήματα της εφηβείας δίνοντας μας ,μιά ουσιαστική προσέγγιση στην ευαίσθητη αυτή ηλικία.Δεν διστάζει να σατιρίσει τα πάντα,από την Αγγλική πολιτική σκηνή της Μπλερικής Αγγλίας μέχρι τα βραβεία Μπούκερ,με πολύ χιούμορ και σαφήνεια.

Η έμπειρη μεταφράστρια Α.Μαντόγλου θεωρώ ότι δεν απέδωσε ούτε στο ελάχιστο το πνεύμα του βιβλίου.Αγνοούσε χαρακτηριστικά αποσπάσματα ταινιών,μπέρδευε στις επεξηγήσεις της τους τραγουδιστές π.χ είναι Η Τζάνις Ίαν(και όχι ο),το I'm not in love είναι των 10cc και όχι των Fleetwood Mac,είναι ΟΙ Dire Straits (και όχι ο Dire Strait),είναι πανεύκολο να καταλάβεις ότι στο σινεμά ο Μάγκνους παρακολουθεί το LOVE ACTUALLY και το βιντεοκλίπ που αναλύεται στην αρχή του βιβλίου είναι των A-HA.Επίσης υπάρχουν δεκάδες παραπομπές σε βιβλία,φράσεις απο ταινίες,όπου ο αναγνώστης μένει αβοήθητος στην καλύτερη περίπτωση αβοήθητος,ή,στην χειρότερη χάνει ένα από τα αβαντάζ του βιβλίου αυτού προσπαθώντας να βγάλει άκρη.Με αυτή τη σκέψη οδηγούμαι και στην επιμελήτρια Α.Μανταίου γιά την οποία αναρωτιέμαι τι ακριβώς επιμελήθηκε...

Ενα βασικό μειονέκτημα του μυθιστορήματος είναι η ψυχρότητα που αποπνέει.Μπορεί να είναι ιδέα μου ,αλλά πιστεύω ότι η συγγραφέας σαγηνεύτηκε τόσο πολύ από την ανάπτυξη της ιστορίας της,τον ιστό που αριστοτεχνικά έφτιαξε,τους χαρακτήρες που πολύ στέρεα περιέγραψε και έτσι άφησε απ'έξω το συναίσθημα που θα μπορούσε να δώσει στο βιβλίο αυτό.

Κλείνοντας το βιβλίο καταλαβαίνεις ότι οι χαρακτήρες έχουν μιά συνέχεια,ενώ στην αρχή περιγράφεται η ζωή τους ως αδιέξοδη.Ο καθηγητής είναι έτοιμος γιά μιά καινούρια επαγγελματική αρχή,η σύζυγος προσπαθεί να καταλάβει τον εαυτό της,η Άστριντ και ο Μάγκνους έχουν αλλάξει εντελώς.Το μυθιστόρημα αφήνει μετέωρο τον αναγνώστη να αναρωτιέται "και τώρα?",ίσως αυτή να ήταν η πρόθεση της συγγραφέως.

Θεωρώ λοιπόν ότι το βιβλίο μάλλον ατύχησε στην Ελληνική του έκδοση,όποιος τα καταφέρνει στα Αγγλικά και κρίνει ότι αξίζει να το διαβάσει,επιβάλλεται να το αγοράσει στην αυθεντική του έκδοση.
 



18 Comments:


At 28/9/06 20:54, Blogger anagnostria

Αγαπητέ Librofile, πολύ μας βοηθάτε με τα λεπτομερή σχόλιά σας. Με όσα γράφετε δεν θα αγόραζα αυτό το βιβλίο, ίσως να το διάβαζα αν έπεφτε ταχαία στα χέρια μου. Διερωτώμαι όμως αν αξίζει να σπαταλάτε τόσο χρόνο γράφοντας για ένα βιβλίο που του βρήκατε τόσες αδυναμίες.

 

At 29/9/06 10:24, Blogger Librofilo

@anagnostria>Ανοίγετε ένα μεγάλο θέμα τώρα.Πολλές φορές έχεις περισσότερα να γράψεις γιά κάτι που δεν σου πολυάρεσε παρά γιά κάτι που σου άρεσε.Τώρα εάν αξίζει ή όχι είναι θέμα διάθεσης κατά την άποψή μου.Για το συγκεκριμένο δεν νομίζω ότι βρίσκω πολλές αδυναμίες,με ιντριγκάρισε ιδιαίτερα αυτό το κοπιάρισμα του Θεωρήματος,διότι η ταινία αυτή παρ'ότι με ενοχλεί το στυλ της,με έχει απασχολήσει πολύ στο παρελθόν.Περισσότερο χτυπάω την Ελληνική έκδοση.Πιστεύω ότι αξίζει το βιβλίο,διαβάστε το στα Αγγλικά.Σας ευχαριστώ γιά τα καλά σας λόγια

 

At 29/9/06 12:16, Anonymous Ανώνυμος

Καλημέρα! Να συμφωνήσω με το λιβροφίλο, καθώς τα κείμενά μου για βιβλία που δεν μου άρεσαν είναι πιο "ψαγμένα" από τα άλλα που μου άρεσαν. Άμα σ' αρέσει κάτι, απλώς το απολαμβάνεις και δεν έχεις διάθεση να το αναλύσεις...

 

At 30/9/06 13:17, Blogger NinaC

Στα αγγλικά, λοιπόν!!!

Α! Σας περιμένει μια έκπληξη στα Εγκλήματα, ρίχτε μια ματιά!

 

At 30/9/06 21:34, Blogger Λεία Βιτάλη συγγραφέας

Μιλώντας από την πλευρά του συγγραφέα θα έλεγα ότι όσο ενδιαφέρον είναι να γνωρίζει ο δημιουργός τις αντιρρήσεις των κριτών του σχετικά με κάποιο έργο του άλλο τόσο σημαντικό είναι να βλέπει και τις θετικές αντιδράσεις του. Μην το υποτιμάμε αυτό. Και θα έλεγα ότι το ίδιο ισχύει και για τους αναγνώστες. Θα βοηθούσε κι εκείνους η ανάλυση των θετικών στοιχείων. Έτσι δημιουργείται μια πιο κοντινή σχέση συγγραφέα-κριτή-
αναγνώστη, έστω και αν απαιτείται πιο περίπλοκη διαδικασία.

 

At 30/9/06 23:42, Blogger Librofilo

Κα Βιτάλη,τα σέβη μου.Δεν μπορεί κανείς να διαφωνήσει με αυτά που λέτε.Ευχαριστώ γιά την επίσκεψη

 

At 1/10/06 00:24, Anonymous Ανώνυμος

Εγω απο την πλευρά μου θεωρω ως περισσοτερο τιμητικη για τον συγγραφεα μια εμπεριστατωμενη μέτρια ή αρνητική κριτικη, παρά μια αόριστη έκφραση θετικης γνωμης, η οποία ουτως ή αλλως μπορει να γραφει χωρις καν να απαιτηθει η αναγνωση του βιβλιου.

 

At 1/10/06 02:32, Anonymous Ανώνυμος

''Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούν να ειπωθούν,γιατί είναι σκληρό να αναγκαστείς να τα μάθεις.Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορείς να ξεφύγεις εφόσον τα έχεις γνωρίσει.''Η σκέψη αυτή ανήκει στον Μάγκνους,ο οποίος αναρωτιέται:''Να ξέρει κανείς ή να μην ξέρει?''και αποτελεί για μένα την κεντρική ιδέα του βιβλίου.

Και να σου από το πουθενά,εμφανίζεται μια σκοτεινή,ακαταμάχητη Mary Poppins για να σου φανερώσει εκείνο που φοβάσαι περισσότερο να αντικρύσεις κατάματα και να αντιμετωπίσεις:τον εαυτό σου και όλα όσα επιμελώς κρύβεις μέσα σου.Ποιός θα το αντέξει?Ποιός μπορεί να βγει αλώβητος από μια τέτοια διαδικασία?Τα παιδιά τα καταφέρνουν καλύτερα.Όμως,ο πιο βολεμένος στη ζωούλα του και χαμένος στο αυτοπαραμύθιασμα του,η μητέρα,αντιδρά αρνητικά περισσότερο απ'όλους,''κλωτσάει''.Γιατί πονάει αυτό.

Στο τέλος του βιβλίου μου έμεινε αυτή η πικρή διαπίστωση:πόσοι από εμάς εθελοτυφλούν προκειμένου να ''αυτοσυντηρηθούν'' τάχα μου...Και η οικογένεια της Smith,Librofilo,δεν αλλάζει ως οικογένεια τελικά.Η υποκρισία και η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ τους διατρέχει το βιβλίο από την αρχή μέχρι το τέλος.

Κατά τ'άλλα με βρίσκετε απόλυτα σύμφωνη.Έξυπνη,μοντέρνα γραφή,κινηματογραφικό στυλ.Μου άρεσε πολύ να ''βλέπω'' την ίδια σκηνή σε 4 διαφορετικές εκδοχές.Και οι παραληρηματικοί μονόλογοι της Άμπερ που βρίθουν σε cineαναφορές,έξοχοι.Βρέθηκα κι εγώ lost in translation σε βαθμό αγανάκτησης(μη σας πω και θυμού)!Χίλιες φορές η μεταφράστρια να άφηνε αυτούσιες στα Αγγλικά κάποιες φράσεις κι ας γέμιζε το τέλος των σελίδων με άπειρα ''Σ.τ.Μ.''!Μπας και θα'ταν η πρώτη ή η τελευταία?Ευτυχώς που έστω κι έτσι το βιβλίο παραμένει άκρως ενδιαφέρον και πρωτότυπο.

Όσο αφορά τα περί συγγραφέων και κριτικής ο nuwanda με καλύπτει πλήρως.:)))

Καλό μήνα σε όλους!!!

 

At 1/10/06 20:23, Blogger Librofilo

@aura>Mary Poppins?Δεν την σκέφτηκα έτσι την Άμπερ.Έχετε μεγαλύτερη φαντασία από εμένα.Είδατε που συμπέσαμε και σε μία ανάγνωση,που όλο παραπονιέστε?Εγώ είδα την οικογένεια να αλλάζει,εάν σας παραθέσω που,φοβάμαι ότι θα καταστρέψω το ενδιαφέρον κάποιου που θα θέλει να το διαβάσει.Πάντως αποκαθίσταται η επικοινωνία μεταξύ καθηγητή και τέκνων εάν προσέξετε.Η μάνα γιά την οποία συμφωνώ με τους χαρακτηρισμούς που της δώσατε,ακολουθεί ένα δρόμο,ο οποίος παραμένει ανοιχτός στο τέλος του βιβλίου.Εύχομαι καλό μήνα και σ'εσάς.

 

At 2/10/06 11:05, Blogger Librofilo

@Alexis Stamatis>Συμφωνώ μαζί σου γιά την ταινία.Εγώ αποφεύγω να την ξαναδώ μήπως και απογοητευθώ.Φοβάμαι ότι θα μου φανεί φορμαλιστική(όπως σωστά υποθέτεις),βλέπεις έχει αλλάξει η ματιά μας ως θεατές με τα χρόνια.Μας έχει απορροφήσει ένα πιό "γρήγορο" και "βιντεοκλιπίστικο" είδος σινεμά.Φιλοσοφικά πάντως παραμένει αξεπέραστη.

 

At 2/10/06 12:25, Anonymous Ανώνυμος

Συνεχίζοντας αυτά που έγραψε η κ. Βιτάλη, να πω ότι ο librofilo καταφέρνει και τα θετικά να τα προσάψει με τις βαθμολογίες του, αλλά εκείνα τα αρνητικά τα δίνει τόσο ανάλαφρα και προσεκτικά που είναι πιο χρήσιμα για το συγγραφέα από σελίδες διθυράμβων...Πω,πω, παρασοβάρεψα και θα πει μετά ο librofilo-χορηγός ότι με "χρημάτισε" για να να μη διασπώ τη "σοβαρότητα" του μπλογκ του... ;)))))

 

At 2/10/06 14:23, Blogger mamaloukas

@scalidi Πήγα να σου τα γράψω στο μπλογκ σου αλλά έφαγα πόρτα (ματζούνια θα κανες)
λοιπόν στο σπίτι σου το παίζεις σοβαρή και στα άλλα όλο πλακίτσες, έτσι; Λοιπόν έρχεται επίπληξη, αληθινή αυτή τη φορά:))))))
Λιμπρόφιλε καθάρισα για σένα, φίλε μου.
Αμερικάνικο VS ευρωπαικό σινεμά
εμένα πάλι γιατί μ' αρέσουν και τα δύο, το καθένα με τα καλά του και τα κακά του που προανέφερε ο Αλέξης και οι υπόλοιποι.
είμαι σοβαρά γιατρέ μου; (ν' απαντήσει η compo που με καταλαβαίνει κι είναι και σοβαρή η κοπέλα).
ο μήνας δεν άρχισε καλά. είδομεν

 

At 2/10/06 14:46, Blogger Librofilo

@alexis stamatis+mamaloukas>Έτσι είναι όπως τα λέτε,το ιδανικό είναι το γεφύρωμα Ευρωπαϊκού και Αμερικάνικου σινεμα.Τα τελευταία χρόνια βλέπω τους Κορεάτες που το έχουν πετύχει-ίσως τους ξεφεύγει λίγο παραπάνω σε βία,αλλά η κινηματογράφηση τους είναι απίστευτη.Η νεώτερες γενιές θα είναι πολύ δύσκολο να παρακολουθήσουν τον γνωστό Ευρωπαϊκό σινεμά.Δεν βλέπετε που τα multiplex έχουν διαμορφώσει ήδη ένα κοινό?Είμαι πολύ περίεργος να δω την συνέχεια αν και πιάνω τον εαυτό μου να γκρινιάζει όλο και πιό συχνά "γιά την κατάντια του κινηματογράφου",πράγμα που το θεωρώ άδικο.Ευχαριστώ γιά τις απόψεις σας.
Δημήτρη δεν ξέρω εάν σε άλλα blogs η Σταυρούλα παραφέρεται,στο δικό μου είναι κυρία...

 

At 2/10/06 14:58, Anonymous Ανώνυμος

εγω παλι που ειμαι αρχαιολαγνος, απολαμβανω απιστευτα τα καλοκαιρια τις επαναληψεις των παλιων ευρωπαίκων φιλμ - αλλαζω δυο matrix για ενα ascenseur pour l'Échafaud (με τη θεικη μουσικη του Miles Davis).....

 

At 2/10/06 14:59, Anonymous Ανώνυμος

Παραβλέπω τα εύθυμα του μαμαλούκ, για να πω ότι αν και ηλικιακά είμαι ένα κοινό κινηματογραφικό που το έχει διαμορφώσει ο αμερικανικός κινηματογράφος, προτιμώ να βλέπω ευρωπαϊκό, ανασαίνω, βρε παιδιά, τότε. εικόνες κι αισθήματα...

 

At 2/10/06 20:36, Blogger Librofilo

@nuwanda>Μμμ Ασανσέρ γιά Δολοφόνους..Υπέροχο..Αλλά και πόσες Αμερικάνικες ταινίες της εποχής δεν είναι καταπληκτικές και με φοβερό soundtrack..
Tο post έχει μετεξελιχθεί σε σινεφίλ και μ'αρέσει πολύ.Τώρα ετοιμάζω το αυριανό που είναι "κατάθεση ψυχής".

 

At 2/10/06 20:43, Anonymous Ανώνυμος

Ωχ, ωχ, ωχ! Θα είμαι Κυρία αύριο το υπόσχομαι, αρκεί ο Μαμαλούκ να μην αστειεύεται και με προκαλέσει και διαταράξω τη σοβαρότητα πάλι.Περιμένω με αγωνία το ποστ. Εγώ αγραναπαύομαι αυτή την εβδομάδα, έτσι λέω και δεν βάζω κριτικές, λόγω φόρτου εργασίας και κρίσης ταυτότητας που περνάω από την Πέμπτη...Έχω ένα παιδικό βιβλίο για την Παρασκευή, να αλαφρώσουμε λιγάκι. Ακόμα γραφείο και έχω εξαντληθεί σήμερα. Καλή γραφή, λιβροφίλε

 

At 2/10/06 23:01, Blogger NinaC

Ας καταθέσω κι εγώ την άποψή μου: αν μπορούσα να διαλέξω θα ήθελα να είμαι μια από τις γυναικείες φιγούρες του αμερικανικού noir, η Laureen Bacall για παράδειγμα, και να δείχνω στον Bogey πως να σφυράει. Λόγω ιδιοσυγκρασίας και χωροταξίας, όμως, είμαι περισσότερο η ενήλικη Paulette των Απαγορευμένων Παιχνιδιών.

Όσο για σας, Μαμαλούκα, μια χαρά σας βρίσκω (όπως κι εμένα, εξάλλου)! Αν δεν ταιριάζαμε κ.λ.π.

 

Δημοσίευση σχολίου

~ back home