Κοιτάζω το ρολόι μου τόσο μηχανικά που σηκώνοντας το κεφάλι δεν θυμάμαι πιά τι ώρα είναι.Πρέπει να ξανακοιτάξω και να υπολογίσω: βρισκόμαστε μάλλον στα μισά της πτήσης ή λίγο μετά...
Θα ήθελα ν’αποκοιμηθώ λιγάκι μα δεν έχω ύπνο.Οι έμμονες ιδέες μου στροβιλίζονται ολόγυρά μου σαν έντομα που τσιμπούν...»
Μ’αυτόν τον τρόπο περιγράφει ο Αμίν Μααλούφ την αναχώρησή του από την Αβάνα.Είχε πάει εκεί να ανακαλύψει τι έχει απομείνει από ένα κομμάτι της οικογένειάς του,διότι ο αδερφός του παππού του είχε μεταναστεύσει και κάνει περιουσία στην Αβάνα στις αρχές του 20ου αιώνα.
Δεν το φανταζόμουνα επιλέγοντας να διαβάσω το εξαιρετικό βιβλίο του Μααλούφ «ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ» (εκδ.Ωκεανίδα) (80),ότι ένα από τα ωραιότερα κομμάτια του βιβλίου διαδραματίζεται στο μέρος που είχα προγραμματίσει να περάσω ένα επταήμερο.Φτάνοντας στην Αβάνα (και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού) σκεπτόμουνα πολύ έντονα αυτά που περιέγραφε ο Μααλούφ στο βιβλίο του.Έχοντας ξαναεπισκεφθεί την Αβάνα σχετικά πρόσφατα (πριν από 5 χρόνια περίπου) και έχοντας λίγο χρόνο στη διάθεσή μου (μιά εβδομάδα είναι το minimum γιά ένα τόσο μακρινό ταξίδι),ήξερα πάνω-κάτω τι ήθελα να δω που να επικεντρώσω και τι να περιμένω.
Έχω την αίσθηση ότι ο ανυποψίαστος τουρίστας φτάνοντας στην Κούβα παθαίνει μιά πολιτιστική ταραχή.Το μυαλό του είναι γεμάτο από διηγήσεις ανθρώπων που έχουν επισκεφθεί το νησί,αφού τα τελευταία χρόνια είναι πολύ δημοφιλής προορισμός.Ο τύπος που πάει γιά να βρει γυναίκες,περιμένει ότι με την άφιξη του,θα τον περιμένουν οι γκόμενες «χυμένες» στα πόδια του.Η πρώην «επαναστατημένη» και μεγαλωμένη με την αφίσα του Che στο δωμάτιο της και νυν ακροάτρια του Cosmos FM με τις latin μουσικές του,ότι η μουσική θα ακούγεται στους δρόμους και όλοι θα χορεύουν salsa.O cigar aficionado ότι θα βρει «τρύπες» γιά να αγοράσει φτηνά και καλά τα Cohibas του.
Όλα τα παραπάνω έχουν καταγραφεί στον συλλογικό μύθο που περιβάλλει την Αβάνα,κάποια από αυτά έχουν μεγάλη δόση αλήθειας (πάντως όχι αυτό με τις γκόμενες). Το πρώτο πράγμα , που εισπράττει κάποιος όταν βγαίνει από το αεροδρόμιο και μετά την ταλαιπωρία της παραλαβής των αποσκευών είναι η μυρωδιά της βενζίνης,των λάστιχων και των εξατμίσεων των αυτοκινήτων (θέλεις 2 ημέρες γιά να το συνηθίσεις).Ο Μααλούφ λέει χαρακτηριστικά ότι η Αβάνα είναι η πιό όμορφη και η πιό άσχημη πόλη στον κόσμο.Φαντάζομαι ότι μπορείς να το πεις γιά πολλές πόλεις αυτό , ακόμα και γιά την Α.Πετρούπολη .
Μερικές σκόρπιες σκέψεις:
• Η Αβάνα είναι μιά μεγάλη πόλη με πάνω από 2.5 εκατομμύρια κατοίκους-δεν είναι δηλαδή η γραφική κωμόπολη που νομίζουν κάποιοι.
• Το κλίμα της είναι καταπληκτικό κυρίως αυτή την εποχή.Ζέστη αρκετή κατά τη διαρκεια της ημέρας,δροσιά το βράδυ.
• Οι άνθρωποι είναι συνήθως χαμογελαστοί,αλλά διακρίνεις και μιά μελαγχολία στην έκφραση τους.
• Το φαγητό είναι μετριότατο.
• Τα ποτά είναι καταπληκτικά.Το mojito και το daiquiri όπου και να το πιείς είναι αριστούργημα.Προφανώς οφείλεται στο Havana Club που είναι θεσπέσιο ρούμι.
• Βλέπεις πολύ ωραίες γυναίκες αλλά και πολύ άσχημες.
• Δεν είναι όλες οι Κουβανές διαθέσιμες,είδα πάρα πολλές οι οποίες δεν ενδιαφερόντουσαν γιά «ερωτική επαφή» με κανέναν ξένο.
• Η μουσική που ακούς στα διάφορα μαγαζιά είναι απίστευτη.Οι μουσικοί είναι καταπληκτικοί,οι μπάντες είναι δεμένες και όλοι χορεύουν τόσο τέλεια που σε πιάνει μελαγχολία.
• Η Malecon (ο πολυφωτογραφημένος παραλιακός δρόμος της Αβάνας) είναι μοναδική.
• Τα παλιά σπίτια (επαύλεις) που βλέπεις είτε στο ιστορικό κέντρο,είτε στο Vedado είναι υπέροχα αν και ορισμένα είναι σχεδόν ερείπια.Εδώ μπαίνει ο προβληματισμός του τι θα γίνουν όλα αυτά όταν πέσει το υπάρχον καθεστώς.Καλύτερα ή χειρότερα?
Μεγάλη συζήτηση σηκώνει αυτό...
• Το El Gato tuerto είναι ένα απίθανο κλαμπάκι με φοβερή μουσική και ωραίο κόσμο,ότι καλύτερο έζησα στην Αβάνα.
• Η Habana Vieja (η παλιά πόλη) είναι μαγευτική
• Οταν μπεις με το αυτοκίνητο ή με τα πόδια στα στενά ή στα σοκάκια της Αβάνας βλέπεις πως ζει ο κόσμος.Σαν την Αθήνα των δεκαετιών 50 και 60.Τα παιδιά παίζουν στους δρόμους,παρέες παίζουν τάβλι,κόσμος κάθεται στα σκαλάκια των σπιτιών.
• Τα paladares,δηλαδή τα ημι-ιδιωτικά ρεστωράν που έχει επιτρέψει η κυβέρνηση να λειτουργούν σε σπίτια,ήταν κάποτε πάρα πολύ γραφικά,αλλά τώρα έχουν γίνει κανονικές επιχειρήσεις.Η Guarida το πιό διάσημο από αυτά είναι ένα έξοχο gourmet restaurant,όπου με υποδέχθηκαν με το pda στα χέρια τσεκάροντας την κράτησή μου (γιά να βρεις τραπέζι,κάνεις κράτηση από την Αθήνα).
• Τα πιό καλά mojitos δεν είναι στο Bodeguita del Medio,όπως και τα πιό καλά daquiris δεν είναι στο Floridita,παρ’όλη τη φήμη που τα συνοδεύουν.
• Τα πούρα που πουλάνε οι διάφοροι περίεργοι στον δρόμο,είναι γεμισμένα με μπανανόφυλλα.Πούρα κανείς αγοράζει μόνο απο τα Casas del Habanos (λίγο φτηνότερα από την Μαδρίτη,περίπου 20% φτηνότερα από την Αθήνα).
- Η μερική ιδιωτικοποίηση της οικονομίας έχει δημιουργήσει κοινωνικούς διαχωρισμούς.Βλέπεις πλέον Κουβανούς με BMW και τζιπάρες,να τρέχουν στην malecon δίπλα στα αγκομαχούντα lada,moshkvis και Dodge της δεκαετίας του 50.Αυτό γίνεται ακόμα πιό έντονο στο Miramar που είναι η "σικάτη" περιοχή της Αβάνας-εκεί ακόμα και τα φανάρια ρυθμίζουν την κυκλοφορία διαφορετικά...
Ο Μααλούφ ψάχνει τα χνάρια του αδικοχαμένου θείου και της οικογένειας που αυτός δημιούργησε, στο νεκροταφείο Colon,στους τουριστικούς οδηγούς αναφέρεται ως Necropolis de Colon,πρέπει να είναι καταπληκτικό,οι περιγραφές στο βιβλίο είναι έξοχες,το έβλεπα στο Vedado αλλά δίσταζα να πάω γιατί είναι τεράστιο,τελικά δεν πήγα και πολύ το μετάνιωσα.
Να μη μιλήσω όμως και γιά το βιβλίο του Μααλούφ?Δεν μπορώ να το αποφύγω...
Στις 600 σελίδες του ο γνωστός και δημοφιλής δημιουργός της «Σαμαρκάνδης» και του πολύ ωραίου «Λέων ο Αφρικανός» αποπειράται να γράψει την ιστορία της οικογένειάς του αλλά στην πορεία διαπιστώνει ότι αποκλείεται να προλάβει να την τελειώσει οπότε αφήνει ανοιχτούς λογαριασμούς γιά έναν δεύτερο τόμο.
Ουσιαστικά το βιβλίο επικεντρώνεται σε δύο πρόσωπα,τους δύο αδερφούς Μπότρος και Ζιμπραήλ –δύο καταπληκτικούς τύπους.Ο Μπότρος ήταν ο παππούς του συγγραφέα και κεντρικός χαρακτήρας του χρονικού αλλά το μεγαλύτερο ενδιαφέρον το παρουσιάζει ο τυχοδιώκτης Ζιμπραήλ,ο οποίος έφυγε μόλις τελείωσε το σχολείο γιά την Κούβα όπου έζησε μιά περιπετειώδη ζωή,πλούτισε και πέθανε από αυτοκινητιστικό ατύχημα πάνω στην άνοδο του.
Ο συγγραφέας, περιγράφει τη ζωή της οικογένειας μέχρι το τέλος του Β παγκόσμιου πολέμου και την ίδρυση του Λιβανέζικου κράτους.Παρακολουθούμε την ρευστότητα των συνόρων,το πόσο τεχνητά είναι όλα αυτά τα κράτη της Μ.Ανατολής,όπου κάποιοι χωρίς να φύγουν από τον τόπο τους,αλλάζουν 3-4 κρατικές οντότητες μέχρι να πεθάνουν.
Η οικογένεια του Μααλούφ είναι μια πολυσυλλεκτική οικογένεια.Υπάρχουν Ελληνοκαθολικοί,Προτεστάντες,Ρωμαιοκαθολικοί μέσα στο ίδιο σπίτι.Μασώνοι,επιχειρηματίες,έμποροι,καθηγητές,επίσκοποι,απατεωνίσκοι μέσα στην ίδια οικογένεια.Ο Μααλούφ τα περιγράφει όλα αυτά με έξοχο ύφος και μεγάλη γλύκα αναγνωρίζοντας την κληρονομιά που κουβαλάει.
«Όλα αυτά όσα μάζεψα σπυρί σπυρί,δίνουν μερική εικόνα, το ξέρω.Θα ήταν ωστόσο μάταιο να επιθυμώ κάτι άλλο.Το παρελθόν είναι κατ’ανάγκην ατελές,κατ’ανάγκην ανασυγκροτημένο,επινοημένο εκ νέου.Συλλέγουμε απ’αυτό μόνο τις αλήθειες του σήμερα.Αν το παρον μας είναι το παιδί του παρελθόντος,το παρελθόν μας είναι το παιδί του παρόντος.Και το μέλλον θα είναι ο θεριστής της νοθείας μας.»
At 6/3/07 16:41, 
scalidi
At 6/3/07 16:53, Αθήναιος
At 6/3/07 16:59, 
@Αθήναιος>Ευχαριστώ γιά το καλωσόρισμα.Ναι,το έχουμε συζητήσει γιατι μου είχες πει γιά τον Χεμινγουαίη.Κοίταξε,εγώ επηρρεάστηκα την πρώτη φορά που ήταν και πολύ πιο έντονη ή τουλάχιστον την ένιωσα εγώ έτσι.Φαντάζομαι ότι προκαλει συμπτώματα έλξης,απώθησης.Αυτή η αντιφατικότητα είναι ένα σημείο γοητείας της από την άλλη.
At 6/3/07 17:06, scalidi
At 6/3/07 17:14,
Πότε πόσταρες, πότε έφτασαν 10 τα σχόλια δεν το πήρα πρέφα.
μύθος Χέμινγουει
καλέ μου Αθήναιε γιατί χτυπίεμαι εγώ στα ποστ της Βενετίας; έναν μέγιστο συγγραφέα τον κάνανε τουριστική ατραξιόν απ' όπου πέρασε. εκνευρίζομαι γιατί οι δήθεν ξέρουνε να σου πούνε όλα τα μπαράκια όπου υποτίθεται έπινε ο Χέμινγουεη και δεν ξέρουν τους τίτλους απ' τα βιβλία του.
αίσχος σίχαμα.
Λίμπρο
φοβερές και απόλυτα κατανοητέ οι εντυπώσεις, συμφωνώ με Νουβάντα.
θέλουμε κι άλλο ποστ με Κούβα, κανόνισε.
σκαλιδάκι τι έχεις παιδί μου;
Πες μας ποιος σε πείραξε να τον κανονίσουμε.
At 6/3/07 17:33, scalidi
At 6/3/07 17:38, scalidi
@Mamaloukas>Γιά τον Χεμινγουέη έχεις απόλυτο δίκιο αγαπητέ.Ανάθεμα και αν έχουν διαβάσει έστω μισή γραμμή από τα βιβλία του,όλοι αυτοί που πάνε στα μέρη που εκμεταλλεύονται το όνομά του.Ήταν και πληθωρικός ο άτιμος σε όλα του...Μπορεί να ακολουθήσει παρττου (part II)εννοώ γιά την Αβάνα-μη με πιέζετε πολύ γιατί οι αντιστάσεις μου είναι μειωμένες τελευταία.
At 6/3/07 19:26, scalidi
At 6/3/07 20:09,
Εντέλει σας οφέλησε η Αβάνα. Και βεβαίως ήδη θα σας το έχουν πει, σας πηγαίνει και το... ταξιδιωτικό. Η Κούβα σας μια εξαιρετική και ιδιαίτερη Κούβα. Και πολύ έξυπνο αυτό που κάνατε με τον Μααλούφ "το μέλλον, ο θεριστής της νοθείας μας". Αυτό "θερίζουμε" όλοι. Αλλά να συνεχίσετε με Κούβα και στο επόμενο ποστ. Και να τολμήσετε εντέλει εκείνο το βιβλίο. O Nuwanda έχει δίκιο. Και το να κάνεις κάτι, ξέρετε, είναι πιο... ταπεινό απ' ότι να μη τολμάς να το κάνεις. Δηλαδή όλοι οι άλλοι που το κάνουμε βλάκες ή υπερφίαλοι είμαστε; (εκτός κι αν δεν το θέλετε, οπότε συγγνώμη, αλλά αν γράψετε ταξιδιωτικό, θα το κάνετε με εξαιρετικό τρόπο, είναι βέβαιο).
@Alef>Από αυτόν τον χαζούλη,επηρμένο Alain de Botton ίσως να έγραφα καλύτερα,αλλά η τεμπελιά μου δεν μ'αφήνει (αφήστε που δεν θα έχω χρόνο γιά διάβασμα,που το πάτε αυτό...).Ευχαριστώ γιά την "υποστηρικτική" πάντως.
@Scalidi+Alef>Καλά,καλά θα επανέλθω γιά Κούβα,όχι στο επόμενο όμως,σε καμιά βδομάδα...
At 7/3/07 00:44,
At 7/3/07 01:37,
Welcome back!
Να πω την αλήθεια η Αβάνα όλο περνάει από δίπλα μου και όλο την αποφεύγω. Δεν λέω ωραία τα πούρα και τα μοχίτος αλλα είναι και αυτό το λάτιν που μου ακούγεται πολύ εκνευριστικά.
Αφήστε που εσχάτως άκουσα πως είναι τίγκα στην ιπτάμενη κατσαρίδα! Αλήθεια, αληθεύει αυτό? Βέβαια η φίλη που μου το είπε έμεινε στην εξοχή...
spiretos72>Το latin είναι "όλα τα λεφτά".Το λέω με την ευρεία έννοια και όχι μόνο της μουσικής.Σας το λέω ως φανατικός της Λατινικής Αμερικής,την οποία αγάπησα με τα ταξίδια μου στις διάφορες χώρες της,και όλο θέλω να ξαναπηγαίνω προς τα εκεί-και είναι πολύ μακριά γαμώτο.
Ιπτάμενες κατσαρίδες δεν είδα αλλά δεν διανυκτέρευσα σε καμιά εξοχή.Γενικότερα όμως στην Καραϊβική βλέπεις τέτοια έντομα λόγω της υγρασίας,πολλές είχα δει στα Barbados (υπέροχο νησί),μέσα στην πόλη της Κούβας,πρέπει να έχει-εγώ δεν είδα.
At 7/3/07 10:01,
Στο "υποστηρικτική" που χρησιμοποιώ συνηθέστατα για το χάλι μου, είναι όρος ψυχολογίας και ενέχει παρηγορία(Μας χρυσώνει το χάπι, πώς να το πω). Αλλά η αλήθεια δεν έχει καμμία σχέση με "υποστηρικτική". Η αλήθεια είναι... ντάγκα αλά Μαμαλούκα. Μου απαντήσατε δηλαδή με ένα συνηθέστατο αγαπητικό... κόλπο δικό μου. Αλλά αυτά που σας έλεγα δεν ήταν καθόλου "υποστηρικτική". Θα μπορούσατε με τρόπο εξαιρετικό και να γράφετε ταξιδιωτικά. Ορίστε, σας το ξαναλέω. Με τόση σαφήνεια και εδώ σταματώ.
At 7/3/07 10:08,
At 7/3/07 13:34, scalidi
At 7/3/07 20:58, el-bard
At 7/3/07 21:17, NinaC
At 7/3/07 21:26,
At 7/3/07 22:14,
At 7/3/07 23:06,
ότι και αν λέτε, εγώ διέκρινα κάτι... ατμόσφαιρα, εικόνες, στιγμιαίες ματιές, κάτι που σας οδήγησε να γράψετε αυτό το νεο-ρεαλιστικό σκηνικό της κούβας. και μ'άρεσε πολύ ο τρόπος.
για κάποιο λόγο δεν θα ήθελα αυτή την περίοδο να πάω στην κούβα... πιστεύω ότι η μελαγχολία θα ήταν αυτή που θα κυριαρχούσε... και τώρα τελευταία δεν αντέχω την μελαγχολία...
At 9/3/07 11:38,
Σου κρατάω μούτρα, να ξέρεις για το ότι πήγες στην Κούβα, αν διαβάσεις το "Περιμένοντας για χιόνι στην Αβάνα" του Carlos Eire, θα καταλάβεις γιατί...