Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.Τι είναι αυτό το βιβλίο...
Το ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΙΧΘΥΩΝ είναι ένα μυθιστόρημα που χτίζει ο συγγραφέας πάνω στο βιβλίο «Book of fish»,που έγραψε ο καταδικασμένος σε πολυετή κάθειρξη στην Τασμανία William Buelow Gould.Ο Gould εκτίοντας την ποινή του στη νήσο Sarah, έφτιαξε ένα βιβλιαράκι με πίνακες 26 διαφορετικών ψαριών,το οποίο (αντίθετα με τον συγγραφέα του) «απέδρασε» από την φυλακή του και τώρα εκτίθεται σε κάποιο μουσείο της Τασμανίας.
Τι έκανε λοιπόν ο Φλάναγκαν?Παίρνει ως βάση τα αντικειμενικά στοιχεία που βρίσκει ότι δηλαδή ο Gould καταδικάστηκε σε 49 χρόνια φυλάκιση στην φοβερή και τρομερή φυλακή της νήσου Sarah και του δίνει φωνή.Φτιάχνει ένα μυθιστόρημα όπου χωρίζοντάς το σε 12 κεφάλαια τα οποία αντιστοιχούν σε διαφορετικά ψάρια με τις αντίστοιχες ζωγραφιές τους (είναι τα αυθεντικά σκίτσα του Gould), μας περιγράφει την προσπάθεια επιβίωσης τού κατεργάρη,απατεώνα καλλιτέχνη σε απερίγραπτες συνθήκες διαβίωσης.Ο Gould αφηγείται την ιστορία του με αφέλεια και κουτοπονηριά,όπου οι σκηνές έντονης φρίκης εναλλάσονται με σκηνές κωμικές.
«...Νομίζετε ότι δεν είπα ποτέ μου ψέμματα αν ήταν να γλυτώσω τον πισινό μου από λίγο μαστίγωμα?Ότι δεν έκλεψα ποτέ σύντροφό μου?Έχω αδυναμία στο τζιν,στις γριές,στο λευκό ρούμι,στις νιές,στη μαύρη μπίρα,στο πίσκο,στην ανθρώπινη συντροφιά & στο λάβδανο του διοικητή.Φοβάμαι πολύ τον πόνο.Η ντροπή δεν με αγγίζει.Θαρρείτε πως δεν κάρφωσα ποτέ σύντροφό μου?Υπήρξα&φίλος&φελλός,τους συμπαθούσα &έκλαιγα γιά λογαριασμό τους όταν με βάση τις ψεύτικες πληροφορίες μου τούς έπαιρναν γιά να τους μαστιγώσουν.Επέζησα.Κακό&σφάλμα από μέρους μου&σε τι διέφερα από την γάτα με τις εννιά ουρές που τούς ξέσκιζε τις ράχες,όταν πουλούσα ψυχές γιά λίγα ψίχουλα ή λίγη μπογιά?Πρόδωσα όλους όσους δεν είχα ανάγκη.Ένα βρωμερό κουράδι κλεισμένο σε κελί,να τι ήμουνα.Οσμιζόμουνα την ανάσα των συντρόφων μου.Είχα στο στόμα μου την ξινίλα της σάπιας τους ζωής.Ήμουνα η βρωμερή κατσαρίδα.Η σιχαμερή ψείρα,μόνιμη πηγή φαγούρας.Ήμουνα η Αυστραλία.Πέθαινα πριν γεννηθώ.Ένας αρουραίος ήμουνα που τρώει τα μικρά του.Η Μαρία Μαγδαληνή.Ο Χριστός.Ένας αμαρτωλός.Ένας άγιος.Ήμουνα σάρκα & ορμή της σάρκας & σμίξιμο της σάρκας & ο θάνατος & ο έρωτας ήταν εξίσου αποκρουστικοί & εξίσου όμορφοι στα μάτια μου.Βαστούσα στην αγκαλιά μου τα τσακισμένα τους κορμιά στο χαροπάλεμά τους.Φιλούσα τα σπυριά τους που πυορροούσαν.Έπλενα τα κοκαλιάρικα ποδάρια τους,γεμάτα έλκη,κρατήρες όπου σάπιζε το πύο,το πύο αυτό ήμουνα εγώ&ήμουνα πνεύμα&Θεός&αμετάφραστος&ακατάληπτος ακόμη&γιά τον εαυτό μου.Πόσο τον μισούσα τον εαυτό μου γι’αυτή την κατάσταση.Πόσο θα ήθελα να βάλω σε δοκιμασία το σύμπαν που τόσο αγαπούσα που ήταν κι ο εαυτός μου&πόσο θα ήθελα να ξέρω γιατί στα όνειρά μου πετούσα πάνω από ωκεανούς&γιατί όταν ξυπνούσα ήμουνα η γη που ανάδινε τη μυρουδιά φρεσκοαναδεμένης τύρφης.Κανένας άνθρωπος δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στους άγριους θρήνους μου ούτε να με ακούει να αστειεύομαι γιατί έπρεπε να ανέχομαι τέτοια ζωή.Ήμουνα Θεός&πύο&ότι ήμουνα εγώ ήσουνα Εσύ&ήσουνα Άγιος,τα πόδια Σου,τα σπλάχνα Σου,η ήβη Σου,οι μασχάλες Σου,η μυρουδιά Σου & ο ήχος Σου & η γεύση Σου,η εκπεσούσα Ομορφιά Σου,ήμουνα Θεϊκός καθ’ομοίωση Σου&ήμουνα Εσύ&δεν λαχταρούσα άλλο πιά τούτη τη μεγάλη γη&γιατί να μην υπάρχουν λέξεις να περιγράψουν πόσο πολύ πονούσα σπάραζα λέγοντας αντίο?»
Η τέχνη του Γκούλντ τον σώζει από τα χειρότερα.Φτάνοντας στο νησί,ο γιατρός της αποικίας, θέλοντας να γίνει μέλος της Βασιλικής Εταιρείας της Αγγλίας ,τού αναθέτει να ζωγραφίσει ένα βιβλίο με εικόνες των ψαριών που υπάρχουν στην θαλάσσια περιοχή του νησιού .Ο Γκουλντ προλαβαίνει να ζωγραφίσει μόνο 12 από αυτά.Ο «έρωτάς του» γιά την ιθαγενή ερωμένη τού αρχιδεσμοφύλακα θα τον οδηγήσει σε άλλες περιπέτειες,θα εμπλακεί σε ένα φόνο,θα προσπαθήσει να δραπετεύσει,θα γνωρίσει διάφορους απίστευτους τύπους και άλλα πολλά.Όλα αυτά εναλάσσονται με αγριότατες περιγραφές βασανιστηρίων διότι η Γη του Βαν Ντήμεν όπως λεγόταν τότε η Τασμανία είναι ένα πραγματικό κολαστήριο,μια κανονική «Καρδιά του Σκότους»,ένα «πεδίο βολής όπου ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι».Οι Άγγλοι από τη μιά εξολόθρευαν τους Αβορίγινες ιθαγενείς και από την άλλη με κάθε απίθανο τρόπο προσπαθούσαν να «φέρουν στον ίσιο δρόμο» τους πλέον απίθανους εγκληματίες ,απατεώνες,παιδεραστές,ψυχάκηδες και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς σε αυτή την απέραντη πινακοθήκη που έχει "κεντήσει" ο Φλάναγκαν.
Ο συγγραφέας δημιουργεί μερικούς εξαιρετικούς χαρακτήρες εκτός του πρωταγωνιστή,ο γιατρός που αναθρέφει ένα τεράστιο γουρούνι,το οποίο τελικά τον καταβροχθίζει σε μία από τις φρικιαστικότερες σκηνές του βιβλίου,ο δεσμοφύλακας που βάζει τον Γκουλντ να τον ζωγραφίζει και πάνω απ’όλους η φιγούρα του θεότρελλου-παρανοϊκού Διοικητή,ο οποίος αφού χτίζει ένα παλάτι,ξεπουλάει όλη την ξυλεία του νησιού στους Ιάπωνες με αντάλλαγμα την κατασκευή ενός σιδηροδρόμου,ο οποίος πραγματοποιεί ένα κυκλικό δρομολόγιο τετρακοσίων μέτρων...
Ο Φλάναγκαν έχει σίγουρα επηρεαστεί από δεκάδες συγγραφείς.Πολύ έντονη είναι η σφραγίδα του Κόνραντ,του Μάρκες,του Σουίφτ,του Μπόρχες,του Μέλβιλ αλλά και (κατά δήλωση του συγγραφέα) τού μέγιστου Ντανίλο Κις.Έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα έργο γεμάτο ζωή,έντονα εικονοκλαστικό,κλασσικά ανατρεπτικό και ασεβές ,κωμικό και εφιαλτικό,ειρωνικό και φιλοσοφημένο,που χαράσσεται πολύ έντονα στη μνήμη του αναγνώστη.
Η εξαιρετική κριτική του Π.Τατσόπουλου στα ΝΕΑ το συνοψίζει με τον καλύτερο τρόπο «Το επίτευγμα του Φλάναγκαν είναι μεγάλο. Δεν χρειάζεται να τσιγκουνευτούμε επαίνους. Με μοναδικό εργαλείο του τα γράμματα της αλφαβήτου (αυτά τα γράμματα, άλλωστε, είναι και το αποκλειστικό περιεχόμενο της προσευχής, τη μία και μόνη φορά που ο Γκουλντ νιώθει την ανάγκη να προσευχηθεί), ο Φλάναγκαν μας προσκαλεί σ' ένα πέλαγος αφηγηματικής συναισθησίας, όπου η ποίηση συναγωνίζεται την αγριότητα και οι ευτράπελες σκηνές, προτού καν γλιστρήσει το γέλιο από τα χείλη μας, παραχωρούν τη θέση τους σε ακρωτηριασμούς και κοπρολαγνικά παραληρήματα. Δεν είναι ένα βιβλίο εύκολο, ούτε ένα βιβλίο που θα το συνιστούσα, ελαφρά τη καρδία, στον απροετοίμαστο αναγνώστη. Είναι ένα βιβλίο - διαβατήριο. Προτού το αποκτήσεις, πρέπει να ξεκαθαρίσεις με τον εαυτό σου εάν θέλεις πραγματικά να ταξιδέψεις.»
Εκπληκτική η έκδοση της Άγρας ,εξαιρετική δε η δουλειά της έμπειρης και ικανότατης μεταφράστριας κ.Α.Δημητριάδου.
At 13/3/07 18:38, 
scalidi
At 13/3/07 23:50, 
At 14/3/07 02:16, aura voluptas
Ισχύει η παρακάτω ανακοίνωση , η προηγούμενη ήταν δυσλεκτική ( φοβερή μετάφραση , άκου "συγγραφέας" ... ) .
Τι παραλήρημα ήταν αυτό ? Του ήρωα ήταν ? Και ποιός ο ακροατής-παραλήπτης του ? Και μόνο για την απάντηση κάποια στιγμή θα το διαβάσω .
Σταυρούλα το ίδιο έπαθα με εσένα . Είναι βλέπεις η πράγματι πολύ προσεγμένη έκδοση και ο παραπλανητικός ( ? ) τίτλος που έλκουν το μάτι του βιβλιοκυνηγού μέσα σ'ένα βιβλιοπωλείο . Τελικά το άφησα κι εγώ ...
Θα πρέπει να συμφωνήσω με τον/την Αθήναιο αγαπητέ Librofilo ?
Διότι , βάσει προηγούμενων λεγόμενων σας , το "Εγχειρίδιο" πρέπει να είναι το έτερο ανάγνωσμα των διακοπών σας ...
Και ερωτώ : είναι βιβλίο αυτό για διακοπές ? Είναι δυνατόν κάποιος να διαβάζει όλα αυτά π.χ. στην παραλία την κουβανέζικη και να είναι μέσα στην τρελλή χαρά ? Δεν σας επηρέασε ?
Αν ναι , θα το καταλάβω . Αν όχι , δεν ξέρω ...
Strange fruit ... ( αγαπημένο μου τραγούδι , όχι εσείς προς Θεού ! )
@Aura voluptas>Απαντάω στις ερωτήσεις σας..Ναι,το παραλήρημα είναι του Gould(κεντρικός ήρωας) και το παθαίνει συχνά.Δεν απευθύνεται σε κάποιον,μαλλον στον αναγνώστη εάν διαβάσετε το βιβλίο θα το καταλάβετε.Ο τίτλος δεν είναι παραπλανητικός,κάθε άλλο.
Το βιβλίο ναι,το διάβασα στις διακοπές μου και στο αεροπλάνο της επιστροφής.Ποιά είναι "τα βιβλία των διακοπών"?Χρόνια με απασχολεί το ερώτημα..Τα πιό σοβαρά μου αναγνώσματα τα διαβάζω στις διακοπές μου που δεν με απασχολούν οι καθημερινές έγνοιες.Το διάβαζα και σε Κουβανέζικη παραλία,ακούγοντας μουσικές και πίνοντας cocos με Havana club,μιά χαρά πέρασα,κακό δεν μου έκανε.Strange fruit μάλλον.
At 14/3/07 11:52,
At 14/3/07 12:54, scalidi
Την πήγα σε ένα καφέ που δεν υπήρχε ψυχή και της λέω: σε λίγο θα είναι φίσκα, αν όλα πάνε καλά με το ποδαρικό μου. σε ένα τέταρτο είχε γεμίσει, εννοείται, και μισή ώρα αργότερα, πολύ ευγενικά μας ζήτησαν να πάρουν τις κούπες μας, γιατί δεν είχαν άλλες -δεν πρέπει να είχε ξανασυμβεί αυτό στην ιστορία του καφέ, τόσος κόσμος...
At 14/3/07 13:25, scalidi
At 14/3/07 23:31,
At 15/3/07 00:14,
ναι, μου έχει τύχει να διαβάσω ένα βιβλίο που να με βουτήξει με τα πλοκάμια του.
χαρακτήρες 'πίσω από τον ήλιο', χωρίς μοίρα... είναι η σκοτεινή πλευρά, αυτό που δεν είναι εμείς, που δεν θέλουμε να ξέρουμε.
και οι φωνές τους ακούγονται ποιο δυνατά... στα αυτιά μας.
αυτά μου ήρθαν στο μυαλό διαβάζοντας την περιγραφή σας και ξυπνώντας μου μνήμες από 'σκληρά' βιβλία.
At 15/3/07 09:30,
Βέβαια, όταν αγόρασα το βιβλίο ήταν αιτία ο τίτλος (συμβαίνει σπάνια) κυρίως, αλλά δευτερευόντως πλην όχι με ήσσονα βαρύτητα η εκπληκτική του τυπογραφική επιμέλεια.
Τώρα στην πορεία να πω ότι αυτή η παράνοια με ενόχλησε και είπα πολλές φορές να το παρατήσω, αλλά ευτυχώς δεν το άφησα.
Έτσι λοιπόν κέρδισα στο τέλος τα πολύ ουσιαστικά συμπεράσματα του συγγραφέα σχετικά με τα παιχνίδια πολιτικής έστω κι αν αυτά παίζονται από παρανοϊκούς διοικητές και της ιστορίας, έστω κι αν αυτά καταγράφονται από επίσης παρανοϊκούς ιστορικούς.
Η ιστορία των κρατών δεν είναι απλά μια σύμβαση. Είναι το -κατά την επιθυμία όσων κατέχουν την εξουσία- χτίσιμο εξαρχής ενός οικοδομήματος, καλά δομημένου φαινομενικά, πλην έτοιμου να καταρρεύσει στην πρώτη πλημμύρα.
Πολύ καλή η παρουσίασή σας.
Εγώ βέβαια θα χρειαζόμουν δύο ταξίδια Μύκονο-Αθήνα-Κούβα μετ' επιστροφής για να το απολαύσω καλύτερα!
:-)
Ίσως κι ένα τρίτο προς Τασμανία για την απόλαυση του ταξιδιού και να μπω στο κλίμα.
Καλημέρα!
το είχα πιάσει στα χέρια μου μια μέρα σε βιβλιοπωλείο, αλλά τελικά το άφησα -τι να πει και ο μαμαλούκας, που έκανα το ίδιο δύο φορές με τον εκδότη και την απαγωγή του;- κακώς απ' ό,τι γράφετε. Πάλι ποδαρικό...δεν είναι τυχαίο, ρωτήστε τη Γεωργία να σας πει ιστορία που έζησε μαζί μου