Ο εξαιρετικός Ιρλανδός συγγραφέας J.Banville χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Μπέντζαμιν Μπλακ έγραψε το «αστυνομικό» μυθιστόρημα Ο ΔΙΠΛΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΤΙΝ ΦΟΛΣ (Εκδ.Καστανιώτης) (70).Αρκετά πιό εύπεπτο από τα μυθιστορήματα που γράφει με το κανονικό του όνομα,ο συγγραφέας ασχολείται με την Ιρλανδία της δεκαετίας του 50.Οικογενειακά μυστικά και ψέμματα,με κεντρικό πρόσωπο έναν ιατροδικαστή,ο οποίος ψάχνοντας την αιτία θανάτου της Κριστίν Φολς ,βρίσκεται μπλεγμένος σε μιά αλυσίδα γεγονότων που το ένα (σαν ένα κινέζικο κουτί)οδηγεί στο άλλο.Ιρλανδική μαφία,παραθρησκευτικές οργανώσεις,παράνομες υιοθεσίες παιδιών,βία,άκρατο μεθύσι συνθέτουν ένα καλό μυθιστόρημα,χωρίς εξάρσεις αλλά με εξαιρετική σκιαγράφηση χαρακτήρων.
Έξοχες εικόνες από το γκρίζο και μελαγχολικό Δουβλίνο του Τζόυς,ανέχεια και μιζέρια η οποία έρχεται σε αντίθεση με την αστραφτερή Βοστώνη και την Αμερικάνικη ευημερία της ίδιας δεκαετίας.
Ο Μπλακ/Μπάνβιλ ασχολείται στο βιβλίο περισσότερο με τους «δαίμονες» του πρωταγωνιστή του,ο οποίος ασχολούμενος με τον θάνατο της Κριστίν Φολς,ξύνει τις πληγές του βρίσκοντας τελικά την αλήθεια η οποία πονάει αλλά και ανακουφίζει ταυτόχρονα.Το αστυνομικό μέρος της ιστορίας είναι μάλλον αδύναμο αλλά αυτό δεν φαίνεται να πολυενδιαφέρει τον συγγραφέα,ο οποίος παραμένει μεγάλος στυλίστας με οποιοδήποτε όνομα και εάν υπογράφει.
Στο βιβλίο της Ναντίν Γκόρντιμερ «ΞΥΠΝΑ» (Εκδ.Καστανιώτης) (60),ο κεντρικός ήρωας Πωλ Μπάνερμαν είναι ενας Νοτιοαφρικανός ακτιβιστής οικολόγος ο οποίος αναρρώνει από μιά εγχείρηση καρκίνου στον πνεύμονα.Η επέμβαση ήταν πετυχημένη αλλά ο Πωλ έχει γεμίσει ραδιενέργεια και γιά δυό-τρεις εβδομάδες πρέπει να μείνει σε καραντίνα διότι κινδυνεύει όποιος έρθει σε επαφή μαζί του.Οι γονείς του,ρισκάροντας αποφασίζουν να τον φιλοξενήσουν ώστε να προστατευτούν η σύζυγός του και το μικρό τους παιδί.Εκεί λοιπόν στο πατρικό του,ο ήρωας απομονωμένος ζεί σαν λεπρός και συνειδητοποιεί το χάσμα μεταξύ των περιβαλοντολογικών του ανησυχιών και της καριέρας της πετυχημένης διαφημίστριας συζύγου του.Παράλληλα παρακολουθούμε την σχεδόν προδιαγεγραμμένη διάλυση του γάμου των γονιών του Πωλ,του μόλις συνταξιοδοτηθέντα πατέρα του και της δικαστικού μητέρας του (μακράν ο πιό ενδιαφέρων χαρακτήρας του μυθιστορήματος).
Μυθιστόρημα μάλλον βαρετό και αδιάφορο παρά το ελκυστικό θέμα του.Η συγγραφέας σε όλα τα βιβλία της χτίζει δυνατούς χαρακτήρες ,τούς οποίους ενσωματώνει στο περιβάλλον.Σε αυτό της το βιβλίο, παρά τις ορισμένες άκρως ποιητικές σκηνές,λείπει παντελώς η πλοκή αλλά και η εμβάθυνση στους χαρακτήρες.Μόνο η μητέρα παρουσιάζεται ως πλήρης και όχι «χάρτινος» ήρωας αλλά ο αναγνώστης παρακολουθώντας την διάλυση της οικογένειας Μπάνερμαν χάνει την υπομονή του σιγά-σιγά,με την φλυαρία και την επαναληπτικότητα της συγγραφέως.
Αντίθετα μόνο πλήξη δεν μπορεί να αισθανθεί κάποιος διαβάζοντας το βιβλίο του έξοχου Ιρλανδού συγγραφέα Roddy Doyle, ΠΑΜΕ ΠΑΛΙ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΣΚΟΠΟ (Εκδ.Νεφέλη) (73).Το μυθιστόρημα αυτό,αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας τού ΧΕΝΡΥ ΣΜΑΡΤ.
Το πρώτο μέρος είναι το εξοχο ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ ΠΟΥ ΤΟ ΕΛΕΓΑΝ ΧΕΝΡΥ (στις ίδιες εκδόσεις).Σ’αυτό το μυθιστόρημα «μαθητείας» και ανατομίας της Ιρλανδικής επανάστασης,γνωρίζουμε τον Χένρυ Σμαρτ από την γέννησή του,μέχρι την φυγή του από την Ιρλανδία γιά να γλυτώσει από τους πρώην συντρόφους του στον αγώνα.Στην Ιρλανδική επανάσταση,ο Σμαρτ πολέμησε με το μέρος των Ιρλανδών ρεπουμπλικάνων (IRA)ως εκτελεστής.Σκότωσε εν ψυχρώ εκτελώντας εντολές και το ανεξάρτητο πνεύμα του ενόχλησε πολλούς.
Στο ΠΑΜΕ ΠΑΛΙ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΣΚΟΠΟ ,ο Χένρυ φτάνει στην Νέα Υόρκη,αποφασισμένος γιά μιά νέα αρχή στη ζωή του.Προσπαθεί να μην μπλέξει με την Ιρλανδική κοινότητα μήπως τον αναγνωρίσει κάποιος,αλλά «άμα σε τρώει η κούτρα σου»...Το σκάει κακήν-κακώς από την Ν.Υόρκη και βρίσκει καταφύγιο στο Σικάγο όπου κυριαρχεί η Ιταλική μαφία με Αλ Καπόνε και τα άλλα καλά παιδιά.Τυχαία γνωρίζει τον περίφημο Λούις Άρμστρονγκ που τότε κάνει τα πρώτα του βήματα προς την δόξα και την καταξίωση,γίνεται ένα είδος έμπιστου «κολλητού» του,σωματοφύλακας και προστατευόμενος μαζί.
Σε σκηνές υπέροχης σάτιρας βλέπουμε τον «καπάτσο» Χένρυ να παρασέρνει τον «τυπάρα» Λούις όταν κάποια στιγμή δεν έχουνε να φάνε,σε κλοπές ασημικών από σπίτια πλουσίων.Οι περιπλανήσεις του ακάματου και αιωνίως κυνηγημένου Χένρυ συνεχίζονται πάλι πίσω στην Ν.Υόρκη,ξανά στο Σικάγο και μετά στα βάθη της χρεωκοπημένης Αμερικής της δεκαετίας του 30.
Η γραφή του Ντόϋλ προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ ιστορικών γεγονότων,αληθινών προσώπων και μαγικού ρεαλισμού,κάτι που λειτούργησε πολύ καλύτερα στο πρώτο βιβλίο της τριλογίας.Αναμιγνύει στοιχεία από τον κινηματογράφο,από τις ασπρόμαυρες ταινίες,κάνει «μουσικά περάσματα» με πρωταγωνιστή τον υπέροχο Λ.Αρμστρονγκ και στο τέλος οι τελευταίες 100 σελίδες της κορύφωσης του δράματος θυμίζουν Στάϊνμπεκ και τα ΣΤΑΦΥΛΙΑ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ.
Το πρόβλημα είναι ότι ο συγγραφέας πολλές φορές παρασύρεται από τον ενθουσιασμό του γιά αυτόν τον τόσο αντιφατικό ήρωα που είναι ο Χένρυ.Ψυχρός δολοφόνος αλλά χαρισματική και γοητευτική φυσιογνωμία,απατεωνίσκος και εραστής,survivor και συναισθηματικός,πονηρός και βλάκας,εξυπνάκιας και καταφερτζής προσπαθεί σαν άλλος Τζέϊμς Κάγκνεϋ των παλιών ασπρόμαυρων B-movies,να ξεφύγει από τη μοίρα του.
Ο Ντόϋλ δείχνει μάλλον να μη μπορεί να συμμαζέψει αυτό το χάος της πλοκής ,το μυθιστόρημα σίγουρα έχει πολλές ατέλειες αλλά διαβάζεται πολύ ευχάριστα,πραγματικά το διασκεδάζεις με τους ολοζώντανους πρωταγωνιστές του και με την τρομπέτα του μεγάλου Λούις να ξεπετάγεται ολοζώντανη και φρέσκια από τις σελίδες του βιβλίου.
At 1/5/07 18:27,
Χαιρε φίλε του βιβλίου και των βιβλιόφιλων! όπως πάντα, είχε ιδιαίτερο για μένα ενδιαφέρον ΄το post σου, αφενός γιατί συμπτωματικά διάβασα κι εγώ δυο βιβλία ιρλανδού συγγραφέα (Φρανκ Μακ Κορτ) και μου γεννήθηκε η περιέργεια για τις αντιφάσεις αυτής της χώρας, αφετέρου γιατί πρόσφατα διάβασα το βιβλίο της Γκόρντιμερ. Πάνω κάτω συμφωνούμε όπως θα΄χεις την ευκαιρία να διαπιστώσεις στη "Βιβλιοθήκη" (ναι, είμαι η Χριστίνα). Θα'θελα να σου συστήσω ωστόσο το "Όπλο του σπιτιού" της ίδιας, όπως και το "Κανείς ας μη με συνοδεύσει" νομίζω ότι είναισαφώς καλύτερα!
@Aura voluptas>Καλό μήνα και σ'εσάς.Ευχαριστώ γιά τα καλά σας λόγια και γιά την επισήμανση περί μουσικής.
Ωραία η ερώτησή σας,μ'έχει απασχολήσει κι'εμένα στο παρελθόν.Υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάποιος συγγραφέας γράφει κάποια βιβλία με ψευδώνυμο.Στη περίπτωση του Banville,πιστεύω είναι η πρόσβαση σε ένα διαφορετικό και πλατύτερο κοινό.Ο Banville γενικά θεωρείται "δύσκολος" και "στριφνός" συγγραφέας (κάποιοι θα τον θεωρούσαν "κουλτουριάρη" με την τρέχουσα νεοελληνική έννοια).Γράφοντας λοιπόν κάποια αστυνομικά μυθιστορήματα με το όνομα Μπλακ,κάπου απελευθερώνεται και ο ίδιος από την περσόνα που έχει τόσο προσεκτικά κτίσει με τα χρόνια,και η οποία τον έχει οδηγήσει σε ένα Μπούκερ και ποιός ξέρει ενδέχεται και σε κάποιο Νόμπελ στο μέλλον...Βέβαια εάν διαβάσει προσεκτικά κανείς το βιβλίο που σχολιάζω και τα υπόλοιπα μυθιστορήματα του Banville,θα καταλάβει την ομοιότητα.Το ενδιαφέρον θα ήταν εάν δεν έλεγε κανείς στον εκδότη,ποιός πραγματικά έγραψε την Κριστιν Φολς εάν θα εκδίδετο και θα γνώριζε καλλιτεχνική επιτυχία το συγκεκριμμένο βιβλίο...
@Papangel>Αγαπητή Χριστίνα,το ήξερα ότι είσαι εσύ.Το είχα δει το ποστ γιά το βιβλίο της Γκορντιμερ,απλά επειδή "ανέβασα" βιαστικά το δικό μου,ξέχασα να κάνω τις αναφορές σε blogs που ασχολήθηκαν με τα βιβλία που σχολιάζω.Εδώ να τονίσω ότι και ο Δ.Μαμαλούκας στο blog του,έχει κάνει μιά εμπεριστατωμένη κριτική στο βιβλίο του Μπ.Μπλάκ,το οποίο απ'ότι θυμάμαι τον είχε ψιλοαπογοητεύσει-μάλλον το είδε από την καθαρά "αστυνομική" πλευρά του.
Όσον αφορά τον Φ.Μακ Κορτ,έχω δει τα κείμενά σου,δυστυχώς δεν τον έχω διαβάσει καθόλου.
@Anagnostria>Το έχω δει το κείμενο γιά τον "Δάσκαλο".Κάποια στιγμή θα διαβάσω και το βιβλίο,όντως φαίνεται ενδιαφέρον.Να συστήσω με τη σειρά μου ,το ΠΑΝΤΥ ΚΛΑΡΚ ΧΑ,ΧΑ,ΧΑ του R.Doyle,το οποίο θεωρω αριστούργημα.
Γιά το ΞΥΠΝΑ,το μόνο που έχω να πω είναι ότι έχει αρέσει σε πολύ κόσμο που ξέρω,οπότε πάλι εγώ είμαι η μειοψηφία...
At 3/5/07 19:34, alef
Ο,τι και να κάνουμε, παραμένετε αγαπητέ ο πιο διαβαστερός όλων! (ο πιο... καλός σπασίκλας, πήγα να πω, αλλά φοβήθηκα ότι θα μου παρεξηγηθείτε λίγο!). Με αυτά τα συνειρμικά σας πια να με ξετρελαίνουν! Αμ η μεγάλη επιστροφή του ασώτου! Μαμαλούκα, καλώς επιστρέψατε και καλοτάξιδος, καλέ!Librofilo καλώς τον δεχθήκατε! Και ακούει και τις μουσικές σας!
At 4/5/07 13:11, alef
@ Librofilo> Ελπίζω να το συλλάβατε το υπονοούμενο. Ηταν μεγάλη φιλοφρόνηση το "σπασίκλας"! Λατρεύω τους ανθρώπους με αναγνωστικό ή συγγραφικό πάθος! Με πάθη, γενικότερα. Εστω και καταστροφικά. Στο φινάλε, αφού θα πεθάνουμε που θα πεθάνουμε... (ας πάμε χορτάτοι στα λάθη, που λέει κι ο μπαμπάς μου!) Ετσι για να θαυμάζετε και τον μπαμπά μου, δηλαδή!
At 4/5/07 13:34, scalidi
επειδή βλέπω να λέγεται και να ξαναλέγεται, δεν μπορώ, θα σχολιάσω: βρε παιδιά, μην πάρετε τον Απντάικ για τα "εξοχικά" του, αλλά για την έξοχη γραφή του, για την εμμονή του να εμφανίζεται ωσάν έφηβος σε τέτοια ηλικία, για τη φρεσκάδα του.
(τα "εξοχικά" δεν ήταν και πολύ σπουδαία, κατά τη γνώμη μου)
αναγνώστρια η τριλογία με το Λαγό του θεωρείται κορυφαίο και πια κλασικό έργο του "τρέχα, Λαγέ, τρέχα"
At 4/5/07 13:42, alef
At 4/5/07 19:49, el-bard
Ο λόγος που άργησα να σας διαβάσω δεν είναι η εκπομπή, αγαπητέ, αλλά η έναρξη της θερινής περιόδου, κατά την οποία συνηθίζω τα Σαββατοκύριακα να τα περνώ παραθαλασσίως, μόνο με βιβλία, χωρίς υπολογιστή.
Βεβαίως τον Απντάικ εννοούσα (λάθος πληκτρολόγηση). Το βιβλίο του που ζήτησα (παραγγέλλω πάντα από την "Πρωτοπορία" και έρχονται σε δυο μέρες) ήταν το "Μες την ομορφιά των κρίνων". Το "Τρέχα, Λαγέ" επίσης δεν υπάρχει. Ευχαριστώ και σένα και τη Σταυρούλα και περιμένω τις εισηγήσεις σας.
Είναι κανείς εδωωώ... ?
Καλό μήνα ! Όλοι μάλλον τρέχουν να πιάσουν το Μάη και το μαγιόξυλο !
Καλογραμμένο ποστ as always αγαπητέ Librofilo . Να κάνω μια ερώτηση αλά Μενεγάκη ? Γιατί κάποιοι συγγραφείς γράφουν που και που βιβλία χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο ? Απωθημένο το'χουν ?
Ενδιαφέρον μου προκάλεσε περισσότερο το πρώτο βιβλίο .
Να πω την αμαρτία μου όμως η μουσική σας επιλογή τα επισκίασε , τα σάρωσε όλα . Διάβαζα το κείμενο και δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ !
Μπροστά μου έβλεπα τον ανεπανάληπτο Λούις με το one of a kind φυζίκ ( από οδοντοστοιχία , εκτόπισμα όγκου , ταλέντο και ηχόχρωμα φωνής ) , να μου τραγουδάει και να σκουπίζει με το μαντηλάκι του τον ιδρώτα από το μέτωπο του ...
Εύγε !