Παρακολουθώντας τον συγγραφέα από το πρώτο του βήμα με τους υπέροχους ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ είχα παρατηρήσει ότι παρά τις όποιες αντιρρήσεις μου γιά το στυλ του και τον τρόπο γραφής του,τις μεταπτώσεις του και την ροπή του προς την κοσμικότητα παρουσίαζε λογοτεχνικές αρετές και υποσχόταν πολλά (βέβαια όταν «υπόσχεσαι» γιά πάνω από 2-3 χρόνια,τότε κάτι δεν πάει καλά,αλλά τέλος πάντων...).Με το τελευταίο του βιβλίο ο πανέξυπνος συγγραφέας συνεχίζει μία πορεία που δείχνει να τον εκφράζει .
Κατά την άποψή μου το πολυδιαφημισμένο,ευπώλητο έργο του Τατσόπουλου έχει τα εξής στοιχεία:
• Είναι καλογραμμένο
• Διαβάζεται άνετα
• Έχει χιούμορ,που σε κάποιους μπορεί ν’αρέσει πολύ
• Είναι αυτοσαρκαστικό
• Παρουσιάζει με ικανοποιητικό τρόπο το προσωπικό του θέμα χωρίς να το κάνει «μελό»
• Οταν αναφέρεται στο «καυτό» θέμα της υιοθεσίας έχει ενδιαφέρον.
Από την άλλη παρουσιάζει τα εξής συμπτώματα:
• Είναι εξυπνακίστικο
• Είναι απίστευτα βαρετό
• Τραβάει σε μάκρος άνευ λόγου
• Τα ευφυολογήματα του συγγραφέα είναι μπανάλ «Σαν χαρακτήρας η μάνα μας ήταν φτυστή ο Κατέλης» και άλλα παρόμοια...
• Είναι ανούσιο
• Είναι γεμάτο κοινοτοπίες
• Ο συγγραφέας ναρκισσεύεται (αλλά το κάνει σε όλα τα βιβλία του,δεν μου κάνει εντύπωση πλέον).
• Σου δίνει την αίσθηση ενός καλογραμμένου μακροσκελούς άρθρου σε κάποιο περιοδικό ποικίλης ύλης.
Το ερώτημα που προκύπτει μετά την ανάγνωση του βιβλίου,είναι κατά πόσον είναι λογοτεχνία αυτό το πράγμα...Ο (μάλλον ιδανικός γιά columnist σε κάποια μεγάλη εφημερίδα αλλά όχι μυθιστοριογράφος)Τατσόπουλος εμπλουτίζει την προσωπική του ιστορία (που θα μπορούσε να δώσει ένα υπέροχο μυθιστόρημα) ,με σχόλια γιά συναδέλφους του,με «πιπεράτες ιστοριούλες»,με παρεϊστικη ατμόσφαιρα,με ειρωνίες γιά Coelho (ώπα ρε μεγάλε),με «καταγγελίες»,με όσα τέλος πάντων θεωρεί ότι μπορεί να ενδιαφέρουν το αναγνωστικό του κοινό.Αποκορύφωμα όλων αυτών αποτελεί το μακροσκελές κεφάλαιο όπου γιά να δικαιολογήσει την ουσιαστική ιδέα του βιβλίου του,ότι το αίμα δεν μετράει τόσο,όσο η καρδιά,αναλύει επί μακρόν την χολυγουντιανή μπαλαφάρα «The next best thing» με την Μαντόνα και τον Ρ.Έβερετ-κάπου εκεί παρέδωσα το πνεύμα και με δυσκολία παρακολουθούσα την συνέχεια.
Είναι όμως όλα αυτά ικανά να συστήσουν ένα λογοτεχνικό έργο?Οι πωλήσεις του βιβλίου δείχνουν ότι στον κόσμο αρέσει το «λίγο απ’όλα»,το «tutti-frutti»...Εάν είναι αυτό το ζητούμενο,no problem,εάν όμως κοιτάμε λίγο την λογοτεχνική πλευρά των πραγμάτων εκεί έχουμε πρόβλημα.
Απεναντίας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον διάβασα την αυτοβιογραφία του Ν.Οικονομάκου «ΣΕΒΑΧ Ο ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ» (Εκδ.Εστία).Με θαυμαστή οικονομία λόγου (μεστός και άμεσος) ο συγγραφέας περιγράφει μια ζωή αγώνων και ταλαιπωρίας.
Ο Ν.Οικονομάκος έγινε αριστερός εμπειρικά,η ίδια η ζωή τον διαμόρφωσε.Από μικρός μπάρκαρε σε καράβια όπου μυήθηκε στην κομμουνιστική ιδεολογία,με το που ξεσπάει ο πόλεμος πάει στην Μ.Ανατολή και την Β.Αφρική και κατατάσσεται στις Ελληνικές μεραρχίες,πνεύμα ανεξάρτητο και επαναστατικό,διακρίνεται στις μάχες,οργανώνει θεατρικές ομάδες,δεν «κολώνει» πουθενά.Γυρίζει στην εμφυλιακή μεταπολεμική Ελλάδα όπου δουλεύει γιά τον παράνομο μηχανισμο του ΚΚΕ.Φυλακίζεται,καταδικάζεται σε θάνατο αλλά την γλυτώνει,περνάει ένα πολύ μεγάλο μέρος της ζωής του στις φυλακές (Κέρκυρα,Ακροναυπλία,Αίγινα,Κρήτη) και λίγο πριν από την Χούντα αποφυλακίζεται.Πάει στο Παρίσι όπου εκεί παλεύει γιά την πτώση των συνταγματαρχών μπαινοβγαίνοντας στην Ελλάδα παράνομα.Μετά την μεταπολίτευση αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης αλλά ως γνήσιος πονηρούλης Έλληνας βρίσκει την άκρη και με διάφορες αργομισθίες βγάζει τα προς το ζειν σε Βρυξέλλες (δουλεύοντας γιά την Ευρωπαϊκή κοινότητα) και στην Ελληνική πρεσβεία της Βενεζουέλας.
Με υλικό που θα γέμιζε τουλάχιστον 3 βιβλία (Μ.Ανατολή,Φυλακίσεις,η ζωή του στο εξωτερικό από το 67 και μετά),ο Οικονομάκος δεν προτάσσει ούτε στιγμή το εγώ του και με ιδιαίτερη σεμνότητα αφηγείται συγκλονιστικές στιγμές της νεώτερης Ελληνικής ιστορίας.Η αφήγησή του δεν έχει «αγκυλώσεις» ούτε διδακτισμό,αναγνωρίζει τα λάθη του κινήματος και τα προσωπικά του.
Καταφερτζής,πολυμήχανος,τετραπέρατος με ελάχιστη μόρφωση τα βγάζει πέρα με όλες τις καταστάσεις.Οι περιγραφές του έχουν χιούμορ,είναι αυτοσαρκαστικός και σπαρακτικός ταυτόχρονα,ενώ οι τελευταίες σελίδες από τις περιπέτειες του στην Λ.Αμερική είναι σπαρταριστές.
Εν κατακλείδι,ένα βιβλίο που σε αφήνει με την γλυκειά γεύση της αγάπης γιά την ζωή και τον άνθρωπο.Ο συγγραφέας γεννημένος το 1923 ζεί μεταξύ Αίγινας και Αθήνας και μιά ωραία συνέντευξή του γιά την εκπομπή «Ρεπορτάζ χωρίς σύνορα» μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
At 30/5/07 10:37,
@Nuwanda>Δεν το εξέτασα από ιστορικής πλευράς.Νομίζω επεσήμανα ότι ο Οικονομάκος είναι ένας άνθρωπος χωρις ιδιαίτερη μόρφωση.Όπως το λες κι'εσύ είναι μιά ευχάριστη και όμορφη αυτοβιογραφία ενός Σεβάχ πέρα από κομματικά παιχνίδια.Εγώ ενθουσιάστηκα με την ικανότητα επιβίωσης και το "πολυμήχανο" του ανθρώπου.Εάν το κοιτάξεις σε αντιδιαστολή με το βιβλίο του Τατσόπουλου θα καταλάβεις που το πάω...
At 30/5/07 12:14,
At 30/5/07 14:09,
α, τωρα με προκαλεις να σου αναψω φωτιες εδω μεσα!!!
...οι μονοι που δικαιουνται πραγματικα τον τιτλο του αριστερου σημερα ειναι ανθρωποι σαν τον Αθηναιο, ΙΜΗΟ!!
τι εστι αριστερος? ανθρωπος που επιζητα την προοδο, την δικαιοσυνη, την ελευθερια, την μεγιστοποιηση της κοινωνικης ευημεριας.
Εαν τα παραπανω εχουν σχεση με τα εργα των κομματων της παραδοσιακης αριστερας, τοτε και το στυλο μου ειναι αεροπλανο f-16...
At 30/5/07 14:21, alef
Η αλήθεια είναι ότι ουδείς είναι ό,τι δηλώνει, αλλά εκείνο που κάνει, και τις πολιτικές μας θέσεις τις αποκαλύπτει η καθημερινή μας συμπεριφορά. Αλήθεια είναι επίσης ότι άνθρωποι οι οποίοι έχυσαν αίμα, και εμμονές έχουν και δεν γκρεμίζουν έτσι για πλάκα μια ζωή. Επίσης, γεγονός είναι ότι ο Πέτρος (Τατσόπουλος) είναι αφηγητής εξαίσιος αλλά δεν ερωτεύτεται ποτέ το θέμα, ακόμα κι όταν το θέμα του είναι η ίδια του η ζωή. Γεγονός είναι ακόμα ότι εσείς υπογράψατε ένα εξαιρετικό ποστ (καλογραμμένο, με χιούμορ, ωραίος συνειρμός τα δύο βιβλία) αλλά επίσης αλήθεια είναι ότι η αριστερά δεν είναι παίξε- γέλασε, ούτε μόνον ανοιχτό πνεύμα, έχουν θυσιαστεί ζωές (για ένα τίποτα, έστω, για ένα άδειο πουκάμισο). Φιλιά και στους δυο
@Nuwanda>Εγραψα κάτι που δεν έπρεπε?Δεν καταλαβαίνω το point του σχολίου...Τι σχέση έχει το ποιός είναι αριστερός,γιατί είναι και το ποιός είναι ο πραγματικός αριστερός και ποιός ο πραγματικός δεξιός.Δεν έχω σχέση εγώ μ'αυτά,μου θυμίζουν τα νιάτα μου και δεν θέλω να τα θυμάμαι.
Συγγνώμη αλλά η πολιτική κουβέντα δεν είναι το "καλύτερό μου".
At 30/5/07 16:43, alef
Κατανοώ απολύτως την άρνησή σας, αλλ' επιμένω ότι το ποστ είναι και οξυδερκές και με χιούμορ και με σημαντικό συνεκτικό ιστό όσον αφορά τα δύο βιβλία. Επίσης, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και τα "Γραμμένα φιλιά" του Ευσταθιάδη. Παρότι πονούσα όταν διάβαζα τα όσα εξαιρετικά γράψατε, δίχως εσάς δεν θα είχα τολμήσει ν' αγγίξω αυτό το βιβλίο. Ο συγγραφέας του σε μέιλ με ευχαρίστησε κι εγώ με τη σειρά μου, ευχαριστώ εσάς. Και μην αγγίζετε το ποστ, λέμε! Κι εγώ θέλω να εξαφανίσω τον... Μαγιακόσφσκι, αλλά σέβομαι τα νιάτα μου.
@Αγαπητό μου Alef>Επιτελους πρόσεξε κάποιος "τον συνεκτικό ιστό",διότι το βιβλίο του Κου Οικονομάκου το έχω διαβάσει από τον Φεβρουάριο και περίμενα ευκαιρία να το "χώσω" σε κάποιο ποστ.
Αφού γράψατε ένα εξαίσιο κείμενο γιά τον Ευσταθιάδη,πως να μη σας ευχαριστήσει ένας τόσο αξιόλογος άνθρωπος?
Πάντως εγώ,τα κοροϊδεύω τα νιάτα μου...
At 30/5/07 17:24,
At 30/5/07 18:22,
At 31/5/07 01:26, aura voluptas
Ε, θα σας το χαλάσω το μπλογκ λοιπόν ! Καιρό είχα να το κάνω...
1. Τί έγινε ? Μεταδοτική είναι η υπερκόπωσις ? Στερέψαμε από τραγουδάκι ? Εμένα πάντως, επειδή είμαι λίγο ροκ αυτές τις μέρες οι U2 μου ήρθαν πρώτοι στο νου, κυρίως το "Wanderer" (με τη φωνή του Johnny Cash) αλλά και το "Stuck in a moment"(βλ.στίχοι) και το "I still haven't found what I'm looking for (and this time a song for my brand new post)" .
2. Πολύ καλά κάνατε και τονίσατε από την αρχή την (εμφανέστατη) υποκειμενικότητα των γραφόμενων σας για την "Καλοσύνη ...", για να μη δημιουργηθούν παρεξηγήσεις . Νομίζω ότι τα αρνητικά κατ'εσάς στοιχεία του βιβλίου πολλοί αναγνώστες θα τα περάσουν στο ντούκου ή θα ενοχληθούν ελάχιστα . Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο διότι δε με ενδιαφέρει αυτόν τον καιρό το θέμα του, ok ?
3. @nuwanda : "Νομιζω ειναι απο τα βιβλια που ενδεικνυνται για να αποκτησει κ ο σχετικα αδαης μια καλη αισθηση της νεωτερης ιστοριας της χωρας " ( τώρα πρόσεξα ότι λείπουν οι τονοι !). Αυτό να αγοράσω δλδ nuwanda μου ??
4. Που πήγαν οι βαθμολογίες ? Περίπατο να ξεσκάσουν ?
5.(και καλύτερο) Ξέρω εγώ τι φταίει... Η Madonna σας φταίει ! Γιατί καλέ, τι σας έκανε η γυναίκα ? 4 στόματα έχει να θρέψει (3 παιδιά και ένα σύζυγο ), να μη παίξει και σε super duper παπάρες ? Να μη γυρνάει και σαν τους τσιγγάνους όλο τον κόσμο και να τραγουδάει σε στάση "φιόγκος" ? Πως νομίζετε ότι βγαίνουν τα λεφτά τη σήμερον αγαπητέ ? Έτσι εύκολα ? Χα !
Υ.Γ. Εντάξει ? Σας το διέλυσα ?
Φιλιά ! :-))))
At 31/5/07 09:00, reader's-diggest
Παρεμβαίνω μόνο για τη σημειολογία του πράγματος και για ορισμένες αναγκαίες διευκρινίσεις που προφανώς έχουν διαφύγει της προσοχής σου αγαπητέ libro...
Το βιβλίο του Τατσόπουλου κατέχει ένα μάλλον μοναδικό ρεκόρ την τελευταία δεκαετία. Δεν πρέπει να έχουν γραφτεί περισσότερες από δύο κριτικές στον τύπο αλλά έχουν εμφανιστεί δεκαπλάσιες συνεντεύξεις του συγγραφέα! Συνεπώς, ο ανυποψίαστος υποψήφιος αγοραστής μπορούσε να αποκτήσει άποψη για το βιβλίο ΜΟΝΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ και όχι από δύο αυστηρά ουδέτερες κριτικές (αν τύχαινε να τις διαβάσει). Δεν είμαι κατά της προβολής των συγγραφέων και της δουλειάς τους, είμαι κατά της ασύστολης υπερπροβολής (υποκειμενικό τι είναι υπερ-προβολή, συνήθως οι συγγραφείς αν δεν γράψουν ΟΛΟΙ και από 2-3 φορές θεωρούν ευατόν αδικημένο όπως έχω αντιληφθεί από κάποιες συζητήσεις). Συνεπώς κρατάω την κριτική σας ως την ΠΡΩΤΗ ΕΜΠΕΡΙΣΤΑΤΩΜΕΝΗ για το βιβλίο αυτό καθ' αυτό και όχι για τα ''περί του βιβλίου'' ή ''περί του συγγραφέα''. Και διαβάζοντας την χαίρομαι που από τον Ιανουάριο είχα γράψει ότι αρνούμαι να διαβάσω το βιβλίο όσο γίνεται όλος αυτός ο ντόρος. Είχα σκοπό να το διαβάσω μετά από μήνες ή ίσως και χρόνια αλλά μετά τα γραφόμενα σας έχω την αίσθηση ότι θα αρχειοθετηθεί στη ντάνα των βιβλίων υπό τον γενικό τίτλο Σ.Μ.Α.Ζ. (Σε μια άλλη ζωή). Ευχαριστώ, συγνώμη για το μακροσκελές και την καλημέρα μου.
@Aura voluptas>Να σας απαντήσω στα ερωτήματα ένα-ένα
Α.Το άσμα,έχετε δίκιο,με παρέσυρε η "κόπωσις" και βαρέθηκα να το "ψάξω" το πράγμα.Θα επανέλθω όμως δριμύτερος,αν και αυτό που υπάρχει ήδη,μιά χαρά την κανει τη δουλειά του.
Β.Βαθμολογία μπαίνει μόνο σε μυθιστορήματα,νουβέλες,διηγήματα.Τι βαθμολογία να βάλεις όταν ό συγγραφέας σου αφηγείται την ζωή του?Θα ήταν σωστό να βαθμολογήσω το βιβλίο του Οικονομάκου?Τι βαθμό να βάλω?Στον τρόπο που διηγείται την ζωή του?
Σας διαβεβαιώνω πάντως ότι καλύτερα που δεν βαθμολόγησα την ΚΑΛΟΣΥΝΗ,θα ήμουν μάλλον σκληρός...
Γ.Η Madonna δεν μου φταίει σε τίποτα,την δουλειά της μιά χαρά την κάνει..Η μακροσκελής αναφορά σε μιά χαζοταινία με ενόχλησε,όταν υπάρχουν πάμπολλες ταινίες που ασχολούνται με αυτό το θέμα.Τυχαίνει δε να έχω παρακολουθήσει την ταινία,ο Έβερετ παίζει καταπληκτικά όπως πάντα,αλλά πραγματικά το φιλμ δεν αντέχεται...
Δ.Όντως κάποιος μπορεί να εκλάβει τα αρνητικά στοιχεία ως θετικά.Άβυσσος παιδί μου,άβυσσος...
Δεν μου χαλάσατε κανένα ποστ,ίσα-ίσα,το σχόλιο σας μου έδωσε την αφορμη για κάποιες απαραίτητες διευκρινήσεις.
@Readers-digest>Φίλτατε γνωριζω την θέση σας γιά το βιβλίο.Θυμάμαι τι είχατε γράψει.Αν και έχω μαζέψει αρκετά βιβλία Σ.Μ.Α.Ζ.(έξοχος όρος,πρώτη φορά τον ακούω),το συγκεκριμένο κάπου με μαζόχιζε να το διαβάσω.Έχετε δίκιο γιά τις κριτικές,έχει ασχοληθεί ο Κούρτοβικ (με του οποίου την κριτική διαφωνώ τελείως),και ο Κουνενής στην ΓΑΛΕΡΑ.Συνεντεύξεις ναι,χιλιάδες-είναι επικοινωνιακός άνθρωπος ο Τατσόπουλος και πολύ άνετος,σίγουρα "γράφει" είτε στο γυαλί είτε σε μιά απλή συνέντευξη.
Σας ευχαριστώ γιά την παρέμβαση.
Φίλτατε, εν πρώτοις καθόλου δεν σημαίνει ότι έχετε λάθος στην άποψή σας επειδή διαφωνείτε με τους πολλούς.Η Σωκρατική άποψη περί της γνώμης των πολλών και των "επαϊόντων" είναι διαχρονική. Το δάβασα το βιβλίο, έγραψα γι' αυτό, αν θυμάστε, μου άρεσε. Δεν το εκθείασα ως υψηλού επιπέδου λογοτεχνία (που δεν είναι), όμως μπορεί να σου κρατήσει μια ανάλαφρη,ευχάριστη συντροφιά για λίγες ώρες. Δεν νομίζετε όμως ότι η κριτική σας έχει κάποιες αντιφάσεις; Πώς μπορεί ένα βιβλίο να "διαβάζεται άνετα" και ταυτόχρονα να είναι "απίστευτα βαρετό" ή "έχει χιούμορ" και την ίδια στιγμή "είναι ανούσιο";
At 31/5/07 12:26, el-bard
@Anagnostria>Άνετα πετυχαίνει η "εξίσωση" της αντίφασής μου.Ένα περιοδικό ποικίλης ύλης (Esquire,Down Town π.χ.),μπορεί να διαβάζεται άνετα και εύκολα αλλά ταυτόχρονα να είναι κενό περιεχομένου και βαρετό,να έχει ορισμένες στιγμές χιούμορ αλλά να είναι ουσιαστικά ανούσιο.Πολλές φορές απολαμβάνω τέτοια περιοδικά,όπως όλοι μας φαντάζομαι.Λίγη ελαφρότης στη ζωή δεν βλάπτει,φτάνει να μη πλασσάρεται ως "λογοτεχνία".Υποθέτω ότι συμφωνούμε..
At 1/6/07 01:16,
1)Διατείνομαι οτι η απλή και μόνο εξιστόρηση της ζωής κάθε ανθρώπου μπορει να γίνει το απόλυτο best seller (όπως η περίπτωση Οικονομάκου), 2)ο,τιδήποτε (σχεδόν)σε ξένη λογοτεχνία απο τις εκδόσεις ΑΓΡΑ είναι δώρο στους αναγνώστες από πολλές απόψεις, 3) επιτρέψτε μου να σας συστήσω ένα βιβλίο-δώρο, μιας και έγραψα για δώρα:Μάικλ Χάαγκ Αλεξάνδρεια -Η πόλη της μνήμης-Φόρστερ, Καβάφης, Ντάρρελ Εκδ. Ωκεανίδα.Αν μάλιστα διαβαστεί παράλληλα η επάλληλα με το πολυδιαφημισμένο: Θεσσαλονίκη-Πόλη των φαντασμάτων του Mazower,αναρρωτιέται κανείς για το ρόλο της λογοτεχνικής μαφίας...
At 1/6/07 10:12,
συμφωνώ κατά βάση με την "αυστηρή"ματιά σου για το βιβλίο του Τατσόπουλου, με επίκεντρο τους χαρακτηρισμούς "εξυπνακίστικο"και "δημοσιογραφικό", εικόνα που συμπληρώθηκε κι α΄' τον λιδιο τον συγγραφέα, όταν[παρουσίασε το βιβλίο του στη Δράμα. Παρόλ'αυτά, εγώ το διάβασα με ειδικό ενδιαφέρον λόγω θέματος (κι αυτό το επισήμανες!)και κατέγραψα κάποια σημεία που τα βρήκα αξιόλογα (στο "papangel" έχω περάσει το link. Nομίζω ότι κατάφερε ν'αποδώσει την ψυχοσύνθεση (ναι, την εξυπνακίστικη, ελαφρώς αλλοπρόσαλλη) του ανθρώπου που αναζητά τις ρίζες του. Θέλω να πω ότι είναι "εαυτός" του, αλλά αυτό ακριβώσ αποτελεί και μπούμεραγκ.
@DeThrace>Ευχαριστώ πολύ γιά τα "δώρα".Τα βιβλία που αναφέρετε τα έχω προμηθευτεί αλλά στοιβάζονται περιμένοντάς με να τα διαβάσω.Πάντως την "Θεσ/νίκη" του Mazower,την προορίζω γιά τις διακοπές μου λόγω όγκου-με φαντάζομαι στη ξαπλώστρα με το "τούβλο" και χαμογελάω...
Συμφωνώ απόλυτα με τις διαπιστώσεις σας και ευχαριστώ γιά την επίσκεψη.
At 2/6/07 08:33,
Libro, οσον αφορα το βιβλιο του Οικονομακου, να πω οτι ειναι μια πολυ ευχαριστη αυτοβιογραφια, μια τυπικη ιστορια συγχρονου νεοελληνα που επιβιωσε σε καθε ειδους αντιξοες συνθηκες.
Στις ιστορικες του περιγραφες ομως συχνα υπερβαλει ή παραδοξολογει. Νομιζω ειναι απο τα βιβλια που ενδεικνυνται για να αποκτησει κο σχετικα αδαης μια καλη αισθηση της νεωτερης ιστοριας της χωρας, χωρις ομως να κατατασεται (κατα την γνωμη μου) στα ιστορικως αξιοπιστα βιβλια.