Παρασκευή, Αυγούστου 01, 2008
posted by Librofilo at Παρασκευή, Αυγούστου 01, 2008 | Permalink
Blue tango
Μιά αληθινή ιστορία ενός στυγερού και ανεξιχνίαστου εγκλήματος προσπαθεί να αναπαραστήσει με ακρίβεια εντομολόγου,ο Ιρλανδός συγγραφέας EOIN MCNAMEE στο ενδιαφέρον και γοητευτικό μυθιστόρημα του, «BLUE TANGO» (Εκδ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ,σελ.349) ,(80).
Βρισκόμαστε στην Βόρεια Ιρλανδία τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 50 λίγα χιλιόμετρα μακριά από το Μπέλφαστ,και η δεκαεννιάχρονη μεγαλοαστή Πατρίσια Κάραν,βρίσκεται δολοφονημένη με άγριο τρόπο (37 μαχαιριές) έξω από το σπίτι της.Η νεαρά ήταν σχετικά ανεξάρτητη σε μόνιμη κόντρα με την νευρωτική μητέρα της και τον Λόρδο αρχιδικαστή πατέρα της,που ήταν στα πρόθυρα μιά εξευτελιστικής οικονομικής καταστροφής λόγω της μανίας του γιά τζόγο,ενώ οι σχέσεις της με τον δικηγόρο θρησκόληπτο αδερφό της ήταν κάκιστες αφού αυτός αποδοκίμαζε το στυλ της ζωής της.Οι ανώτατες βρετανικές αρχές ήθελαν να κλείσουν την υπόθεση όσο το δυνατόν νωρίτερα αλλά άκρη δεν έβγαζαν.Φρόντισαν λοιπόν να καταδικάσουν έναν ιδιόρρυθμο φαντάρο,τον Ιαν Χέϊ Γκόρντον ως «ένοχο λόγω παραφροσύνης».Ο νεαρός κλείστηκε στο ψυχιατρείο γιά μερικά χρόνια και από την ημέρα που απελευθερώθηκε κυνήγησε την αθωότητα του και δικαιώθηκε τυπικά το 2000.
«Ο φόνος της Πατρίσια Κάραν.Το μαχαίρι που υψώνεται και πέφτει απότομα.Ο πατέρας και ο αδελφός που στέκονται πάνω από το πτώμα της.Ένας συνωμοτικός ψίθυρος από ανδρικές συνομιλίες.Το τραυματισμένο,γυμνό κορμί μιάς νεαρής γυναίκας ξαπλωμένο στον πάγκο του ιατροδικαστή.Ένα πρόσωπο ακόμα εν ζωή,πυ θα μπορούσε να μιλήσει και να αφηγηθεί τα γεγονότα της τελευταίας της νύχτας αλλά δεν θα το κάνει.Κι έτσι δεν απομένει πιά ελπίδα γιά εκδίκηση ή αποκατάσταση της μνήμης της.Η φωνή του αφηγητή ξεφεύγει σε εικασίες.Ο φόνος έχει εξιστορηθεί,το κίνητρο όμως όχι-και το πρόσωπο του δολοφόνου παραμένει κρυμμένο.Η φωνή του αφηγητή ξεστρατίζει σε υποθέσεις και αυθαίρετες κρίσεις.»
Ο συγγραφέας «ξανανοίγει» την υπόθεση εξετάζοντας την ιστορία,είτε από τον κοινωνικό περίγυρο της κλειστής ιρλανδικής κοινωνίας,είτε ρωτώντας όποιον ζει ακόμα μετά από 50 και, χρόνια,είτε προσπαθώντας να ερμηνεύσει υποκειμενικά ορισμένες αξεδιάλυτες πτυχές του δράματος.Μετά από τόσα χρόνια σίγουρος δεν μπορεί να είναι κανείς.Και εάν υπάρχουν έντονες ενδείξεις ενοχής στον ενδότερο οικογενειακό κύκλο δεν μπορούν να τεκμηριωθούν.Ο μυστηριώδης αδελφός είναι πλέον ιερέας κάπου στην Αφρική και δεν θέλει να μιλήσει...
Η αφήγηση ρέει,τα στοιχεία παρουσιάζονται ένα,ένα.Η ατμόσφαιρα του βιβλίου είναι «νουάρ»,υγρή και ομιχλώδης.Καθώς διαβάζεις μπορεί να παρασυρθείς και να περιμένεις να δεις κανένα τύπο με ρεπούμπλικα να στρίβει τη γωνία ενός κακοφωτισμένου στενού. Σκιές,ψίθυροι,ομοφυλοφιλία,μοιχεία,χαρτοπαιξία,αλκοολισμός,σκανδαλάκια-όλα καλύπτονται κάτω από το χαλί του καθωσπρεπισμού.Πίσω από κλειστές πόρτες και μέσα στις καθωσπρέπει οικογένειες γίνονται τα μεγαλύτερα εγκλήματα-κλισέ αλλά μεγάλη αλήθεια.
Οι χαρακτήρες όλοι περιγράφονται επαρκώς.Ο «φονιάς» Γκόρντον,ένα αφελές παιδί που προσπαθούσε να φανεί σημαντικός στα μάτια των συναδέλφων του και τελικά την πάτησε από την χαζομάρα του.Τα μέλη της οικογένειας Κάραν,η ημίτρελη μάνα,ο «δικαστής» πατέρας-αινιγματική φιγούρα,ο περίεργος αδελφός Ντέσμοντ,κρυπτομοφυλόφιλος,φανατικά θρησκόληπτος.Ο ντέτεκτιβ Κάπστικ ωραιοπαθής και σίγουρος γιά τον εαυτό του που το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να τελειώνει όσο γρηγορότερα γίνεται την υπόθεση και να γυρίσει στην Αγγλία.Ο δικηγόρος Φέργκιουσον,φίλος και έμπιστος της οικογένειας με τον αποτυχημένο γάμο αλλά και ο μόνος που γνώρισε και κατάλαβε πραγματικά την Πατρίσια.
Ο Μακνάμι έλκεται από την προσωπικότητα της ηρωίδας του.Τι ήταν τελικά η Πατρίσια?Μιά «εξώλης και προώλης» νεαρά?Μιά ανεξάρτητη κοπέλα που προσπαθούσε να απαλλαχθεί από τα μικροαστικά δεσμά της τοπικής κοινωνίας?Γιά τους περισσότερους συγχωριανούς της,ήταν μιά ζωηρή και «εύκολη» γκόμενα,που τριγύριζε κάθε βράδυ μέχρι αργά και αυτή η «ρετσινιά» την ακολουθούσε ακόμα και μετά τον θάνατό της.Ένα αντικείμενο του συλλογικού πόθου που δεν υποτασσόταν σε κανέναν.Ο συγγραφέας αποκαλύπτει μιά άλλη όμως πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή της προσωπικότητας της ηρωίδας.Ένα κορίτσι «ζωντανό»,με άποψη,με σθένος και κουράγιο.Ένα κορίτσι που πήγαινε κόντρα στην κατεστημένη ηθική και που ήθελε να «ρουφήξει τη ζωή».Που δεν δίστασε να δουλέψει σαν οδηγός φορτηγού (ποιά,αυτή η κόρη του αρχιδικαστή!) γιά να τη σπάσει σε όλους και να ζήσει την εμπειρία.Ένα ερωτεύσιμο πλάσμα που έζησε σε λάθος τόπο και λάθος χρόνο-ένα «βαμμένο πουλί»...
Βρισκόμαστε στην Βόρεια Ιρλανδία τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 50 λίγα χιλιόμετρα μακριά από το Μπέλφαστ,και η δεκαεννιάχρονη μεγαλοαστή Πατρίσια Κάραν,βρίσκεται δολοφονημένη με άγριο τρόπο (37 μαχαιριές) έξω από το σπίτι της.Η νεαρά ήταν σχετικά ανεξάρτητη σε μόνιμη κόντρα με την νευρωτική μητέρα της και τον Λόρδο αρχιδικαστή πατέρα της,που ήταν στα πρόθυρα μιά εξευτελιστικής οικονομικής καταστροφής λόγω της μανίας του γιά τζόγο,ενώ οι σχέσεις της με τον δικηγόρο θρησκόληπτο αδερφό της ήταν κάκιστες αφού αυτός αποδοκίμαζε το στυλ της ζωής της.Οι ανώτατες βρετανικές αρχές ήθελαν να κλείσουν την υπόθεση όσο το δυνατόν νωρίτερα αλλά άκρη δεν έβγαζαν.Φρόντισαν λοιπόν να καταδικάσουν έναν ιδιόρρυθμο φαντάρο,τον Ιαν Χέϊ Γκόρντον ως «ένοχο λόγω παραφροσύνης».Ο νεαρός κλείστηκε στο ψυχιατρείο γιά μερικά χρόνια και από την ημέρα που απελευθερώθηκε κυνήγησε την αθωότητα του και δικαιώθηκε τυπικά το 2000.
«Ο φόνος της Πατρίσια Κάραν.Το μαχαίρι που υψώνεται και πέφτει απότομα.Ο πατέρας και ο αδελφός που στέκονται πάνω από το πτώμα της.Ένας συνωμοτικός ψίθυρος από ανδρικές συνομιλίες.Το τραυματισμένο,γυμνό κορμί μιάς νεαρής γυναίκας ξαπλωμένο στον πάγκο του ιατροδικαστή.Ένα πρόσωπο ακόμα εν ζωή,πυ θα μπορούσε να μιλήσει και να αφηγηθεί τα γεγονότα της τελευταίας της νύχτας αλλά δεν θα το κάνει.Κι έτσι δεν απομένει πιά ελπίδα γιά εκδίκηση ή αποκατάσταση της μνήμης της.Η φωνή του αφηγητή ξεφεύγει σε εικασίες.Ο φόνος έχει εξιστορηθεί,το κίνητρο όμως όχι-και το πρόσωπο του δολοφόνου παραμένει κρυμμένο.Η φωνή του αφηγητή ξεστρατίζει σε υποθέσεις και αυθαίρετες κρίσεις.»
Ο συγγραφέας «ξανανοίγει» την υπόθεση εξετάζοντας την ιστορία,είτε από τον κοινωνικό περίγυρο της κλειστής ιρλανδικής κοινωνίας,είτε ρωτώντας όποιον ζει ακόμα μετά από 50 και, χρόνια,είτε προσπαθώντας να ερμηνεύσει υποκειμενικά ορισμένες αξεδιάλυτες πτυχές του δράματος.Μετά από τόσα χρόνια σίγουρος δεν μπορεί να είναι κανείς.Και εάν υπάρχουν έντονες ενδείξεις ενοχής στον ενδότερο οικογενειακό κύκλο δεν μπορούν να τεκμηριωθούν.Ο μυστηριώδης αδελφός είναι πλέον ιερέας κάπου στην Αφρική και δεν θέλει να μιλήσει...
Η αφήγηση ρέει,τα στοιχεία παρουσιάζονται ένα,ένα.Η ατμόσφαιρα του βιβλίου είναι «νουάρ»,υγρή και ομιχλώδης.Καθώς διαβάζεις μπορεί να παρασυρθείς και να περιμένεις να δεις κανένα τύπο με ρεπούμπλικα να στρίβει τη γωνία ενός κακοφωτισμένου στενού. Σκιές,ψίθυροι,ομοφυλοφιλία,μοιχεία,χαρτοπαιξία,αλκοολισμός,σκανδαλάκια-όλα καλύπτονται κάτω από το χαλί του καθωσπρεπισμού.Πίσω από κλειστές πόρτες και μέσα στις καθωσπρέπει οικογένειες γίνονται τα μεγαλύτερα εγκλήματα-κλισέ αλλά μεγάλη αλήθεια.
Οι χαρακτήρες όλοι περιγράφονται επαρκώς.Ο «φονιάς» Γκόρντον,ένα αφελές παιδί που προσπαθούσε να φανεί σημαντικός στα μάτια των συναδέλφων του και τελικά την πάτησε από την χαζομάρα του.Τα μέλη της οικογένειας Κάραν,η ημίτρελη μάνα,ο «δικαστής» πατέρας-αινιγματική φιγούρα,ο περίεργος αδελφός Ντέσμοντ,κρυπτομοφυλόφιλος,φανατικά θρησκόληπτος.Ο ντέτεκτιβ Κάπστικ ωραιοπαθής και σίγουρος γιά τον εαυτό του που το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να τελειώνει όσο γρηγορότερα γίνεται την υπόθεση και να γυρίσει στην Αγγλία.Ο δικηγόρος Φέργκιουσον,φίλος και έμπιστος της οικογένειας με τον αποτυχημένο γάμο αλλά και ο μόνος που γνώρισε και κατάλαβε πραγματικά την Πατρίσια.
Ο Μακνάμι έλκεται από την προσωπικότητα της ηρωίδας του.Τι ήταν τελικά η Πατρίσια?Μιά «εξώλης και προώλης» νεαρά?Μιά ανεξάρτητη κοπέλα που προσπαθούσε να απαλλαχθεί από τα μικροαστικά δεσμά της τοπικής κοινωνίας?Γιά τους περισσότερους συγχωριανούς της,ήταν μιά ζωηρή και «εύκολη» γκόμενα,που τριγύριζε κάθε βράδυ μέχρι αργά και αυτή η «ρετσινιά» την ακολουθούσε ακόμα και μετά τον θάνατό της.Ένα αντικείμενο του συλλογικού πόθου που δεν υποτασσόταν σε κανέναν.Ο συγγραφέας αποκαλύπτει μιά άλλη όμως πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή της προσωπικότητας της ηρωίδας.Ένα κορίτσι «ζωντανό»,με άποψη,με σθένος και κουράγιο.Ένα κορίτσι που πήγαινε κόντρα στην κατεστημένη ηθική και που ήθελε να «ρουφήξει τη ζωή».Που δεν δίστασε να δουλέψει σαν οδηγός φορτηγού (ποιά,αυτή η κόρη του αρχιδικαστή!) γιά να τη σπάσει σε όλους και να ζήσει την εμπειρία.Ένα ερωτεύσιμο πλάσμα που έζησε σε λάθος τόπο και λάθος χρόνο-ένα «βαμμένο πουλί»...