Ένας συνδιασμός αστυνομικής περιπέτειας και ρομάντζου είναι το μυθιστόρημα του Χιλιανού συγγραφέα ΑΝΤΟΝΙΟ ΣΚΑΡΜΕΤΑ «Ο ΧΟΡΟΣ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ», (Εκδ.Καστανιώτη, μετάφρ.Ε.Τσόκα, σελ.365). Ο γεννημένος το 1940 συγγραφέας (ο οποίος είναι παγκόσμια γνωστός από το βιβλίο του «Ο ταχυδρόμος του Νερούδα» που πάνω του βασίστηκε η υπέροχη ταινία IL POSTINO), βραβεύτηκε γι’αυτό το βιβλίο με το βραβείο Πλανέτα - ένα από τα μεγαλύτερα βραβεία της Ισπανόφωνης λογοτεχνίας.

Ο όμορφος νεαρός Άνχελ Σαντιάγο αποφυλακίζεται χάριν μιάς γενικής αμνηστείας την ίδια ημέρα με τον διάσημο διαρρήκτη Βεργάρα Γκρέϊ.Είχαν φυλακιστεί γιά τελείως διαφορετικό λόγο, γιά μιά μικροκλοπή ο πρώτος, γιά μιά μεγάλη διάρρηξη ο δεύτερος. Και αν ο Βεργάρα Γκρέϊ απολαμβάνει της γενικότερης αποδοχής από το συνάφι του,λόγω της εξαιρετικής ικανότητας του στις διαρρήξεις και το όνομά του έχει γίνει ένας θρύλος, ο Άνχελ Σαντιάγο στα 20 του χρόνια βίωσε την φρίκη της φυλακής όπου βιάστηκε από το πρώτο βράδυ όταν ο διευθυντής των φυλακών τον έριξε γυμνό μέσα σ’ενα κελί που τον περίμεναν ειδοποιημένα κάποια αποβράσματα. Η Βικτόρια Πόνσε πάει στην τελευταία τάξη του λύκειου και το μόνο που την ενδιαφέρει στη ζωή της είναι να γίνει μπαλαρίνα. Δεν γνώρισε τον πατέρα της ο οποίος σκοτώθηκε πέντε μήνες προτού εκείνη γεννηθεί, θύμα της δικτατορίας του Πινοτσέτ. Την έχουν διώξει από το σχολείο λόγω μειωμένης επίδοσης και απουσιών και όπως τριγυρνάει να «σκοτώσει» το πρωινό της πέφτει πάνω στον πανέμορφο Άνχελ Σαντιάγο.

Η μοίρα ενώνει τους τρεις αυτούς τόσο διαφορετικούς ανθρώπους με τα διαφορετικά πλάνα,τους τρεις losers της ζωής. Και αν ο Βεργάρα Γκρέϊ βαδίζει προς το τέλος του βίου του, οι άλλοι δύο μόλις αρχίζουν. Είναι και οι τρεις ηττημένοι αλλά θέλουν να νικήσουν. Ο Βεργάρα Γκρέϊ να τον δεχτεί ξανά η γυναίκα του και ο γιός του που τον έχουν αποκηρύξει. Ο Άνχελ Σαντιάγο να αγοράσει ένα άλογο και να ξαναγυρίσει στον τόπο του. Και η Βικτόρια να τελειώσει το σχολείο και να ασχοληθεί σοβαρά με τον χορό.

Η ευκαιρία είναι μοναδική. Ο Άνχελ βγαίνοντας από την φυλακή έχει δύο σκοπούς. Ο ένας είναι να σκοτώσει τον διευθυντή των φυλακών που τον εξευτέλισε. Και ο δεύτερος είναι ένα λεπτομερές σχέδιο καταστρωμένο από έναν συγκάτοικο του στη φυλακή γιά την κλοπή κάποιων εκατομμυρίων από έναν παλιό συνεργάτη της χούντας. Γιά να υλοποιηθεί το σχέδιο (που είναι σε ένα βιβλιαράκι που έχει ως κάλυμμα το εξώφυλλο μιάς συλλογής διηγημάτων του Ρ.Κάρβερ!!!), χρειάζεται τα μαγικά χέρια του Βεργάρα Γκρέϊ. Πρέπει να τον πείσει, δεν είναι και δύσκολο, αφού ο Βεργάρα βγαίνοντας κι αυτός από την στενή ανακαλύπτει ότι δεν έχει φράγκο αφού ο συνέταιρός του στην μεγάλη μπάζα έχει φάει και το δικό του μερτικό, που υποτίθεται ότι το φυλούσε. Ο Άνχελ όμως βάζει κι’άλλον ένα σκοπό στη ζωή του-πρέπει να βοηθήσει την Βικτόρια να την ξαναδεχτούνε στο σχολείο, να πληρώσει την σχολή χορού, να την κάνει να πιστέψει στον εαυτό της και να βρει τον δρόμο της. Εν τω μεταξύ ο διευθυντής των φυλακών προβλέποντας την εκδίκηση του Άνχελ Σαντιάγο, δίνει άδεια ενός μηνός, σε έναν βαρυποινίτη με την αποστολή να σκοτώσει τον νεαρό προτού τον προλάβει εκείνος...

Το μυθιστόρημα είναι αρκετά προβλέψιμο αλλά πολύ γοητευτικό. Το Σαντιάγο, η πρωτεύουσα της Χιλής παίζει σημαντικό ρόλο στην δράση αφού όλα διαδραματίζονται στους δρόμους του. Οι περιγραφές της πόλης από τον Σκαρμέτα είναι πολύ ζωντανές, η κίνηση στους δρόμους, τα φαγητά, τα σινεμά, ο κόσμος που μπαινοβγαίνει στα λεωφορεία, ο δρόμος των καμπαρέ και των πορνείων, ο αγώνας γιά επιβίωση. Το κοινωνικό σχόλιο του Σκαρμέτα εμπεριέχει χιούμορ και ειρωνία με τρυφερότητα και συναισθήματα. Το βιβλίο θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως πολιτικό μυθιστόρημα. Η Χιλή είναι βουτηγμένη στην ύφεση και την οικονομική χρεοκοπία, με τεράστια ανεργία και πληθωρισμό. Τα «χουντικά σταγονίδια» υπάρχουν ακόμα διατηρώντας την παρασκηνιακή τους δυναμική, ενώ το εκπαιδευτικό σύστημα είναι γιά τα μπάζα. Ο συγγραφέας τα περνάει όλα από την προσωπική του ματιά, υποδόρια και μέσα από μιά πληθωρική αφήγηση δεν αφήνει τίποτα να πέσει κάτω.

Ο συγγραφέας «παίζει» με το όνομα της Βικτόριας, όπου βέβαια victoria σημαίνει νίκη και η πρωταγωνίστρια ζητάει να την φωνάζουν la Victoria μετατρέποντας το όνομα σε κοινό ουσιαστικό. Το ιδιότυπο τρίγωνο, ο νεαρός ρομαντικός κλέφτης, ο συναισθηματικός και ανθρώπινος συνταξιούχος διαρρήκτης και η γοητευτική αδύναμη και «αλλού-γι’αλλού» wannabe μπαλαρίνα θα καταφέρουν να νικήσουν, μιά νίκη διαφορετική γιά τον καθένα τους και με διαφορετική κατάληξη.

Η εξέλιξη της ιστορίας θυμίζει αρχαία τραγωδία και όποιος έχει διαβάσει πέντε-έξι αστυνομικά ή έχει δει λίγο σινεμά, προβλέπει με ασφάλεια τι θα γίνει στο τέλος αλλά ο Σκαρμέτα έχει τον τρόπο του να μετατρέπει ένα «page-turner» μυθιστόρημα σε μία στοχαστική ελεγεία. Την στιγμή που χαμογελάς από το οξύ χιούμορ δέχεσαι και μία δόση κοινωνικού σχολίου έξυπνα τοποθετημένου στην δράση. Οι δε διάλογοι κάποιες στιγμές είναι τόσο έξυπνοι που σε κρατάνε αιχμάλωτο της γοητείας αυτού του συγκινητικού και ταυτόχρονα διασκεδαστικού μυθιστορήματος που είναι ένας ύμνος στην αγάπη, την συντροφικότητα και την δύναμη της θέλησης.