Τρίτη, Σεπτεμβρίου 26, 2017
posted by Librofilo at Τρίτη, Σεπτεμβρίου 26, 2017 | Permalink
Κτηνωδία - μια οικογενειακή σάγκα στη σύγχρονη Ιταλία
Τα
τελευταία χρόνια στην Ιταλική πολιτιστική λογοτεχνική και κινηματογραφική
παραγωγή, εμφανίζονται όλο και περισσότερα βιβλία που ασχολούνται με κοινωνικά
και πολιτικά σκάνδαλα, την μαφία και τις συναφείς οργανώσεις. Συνήθως το γεωγραφικό
πλαίσιο είναι ο Νότος ή γενικότερα η Ιταλία κάτω από την Φλωρεντία, ενώ σε
κινηματογραφικές κυρίως ταινίες, κομπίνες και λοιπές παράνομες πράξεις ή
συμφωνίες, που γίνονται στον Βορρά, προκαλούνται από μικρούς η μεγάλους
απατεώνες που κατάγονται από την Σικελία ή τις Νότιες περιοχές της χώρας.
Από την
τάση αυτή, δεν ξεφεύγει (είναι μάλιστα χαρακτηριστικό δείγμα), και το βιβλίο
του Ιταλού συγγραφέα, Nicola
Lagioia
(Μπάρι,1973), με τίτλο
“Η ΚΤΗΝΩΔΙΑ” (“La
ferocia”), (Εκδ.
Καστανιώτη, μετάφρ. Α.Ράικου, σελ.481). Σε αυτό το ενδιαφέρον και με ωραίο
ρυθμό μυθιστόρημα, συναντούμε όλα όσα αναφέρω παραπάνω, οικονομικά συμφέροντα,
το χρήμα να κυριαρχεί σε όλες τις σχέσεις, όλοι να “λαδώνονται” με τον ένα ή
τον άλλον τρόπο, σεξουαλικά απωθημένα, πολλά ναρκωτικά, όμως το μεγάλο
ενδιαφέρον, το δίνει η δυσλειτουργική οικογένεια που πρωταγωνιστεί στην ιστορία
του Λατζόια.
“Πρέπει
κανείς να δεχτεί το καλό για να μπορέσει να το ξεχωρίσει απ' αυτό που δεν είναι
καλό. Αν δεν σε θέλει κανείς, ποτέ δεν θα μάθεις από που να ξεκινήσεις. Από
εκεί αρχίζουν όλα, ακόμα και το μίσος.”
Είναι μια
ανοιξιάτικη νύχτα και μια νεαρή γυναίκα που περπατάει γυμνή και γεμάτη αίματα,
βγαίνει στην εθνική Τάραντο-Μπάρι, οδό και πέφτει στις ρόδες ενός διερχόμενου
φορτηγού. Η ταυτότητά της αποκαλύπτεται μερικές ώρες αργότερα, ήταν η Κλάρα
Σαλβέμινι, το τρίτο παιδί και μεγαλύτερη κόρη του μεγαλοεργολάβου Βιτόριο
Σαλβέμινι. Στην αρχή όλοι πιστεύουν ότι επρόκειτο για αυτοκτονία και έτσι
καταχωρείται στα αρχεία, καθώς ο οδηγός του φορτηγού θα τύχει της φροντίδας του
πανίσχυρου Σαλβέμινι, με δώρο ένα διαμέρισμα σε αντάλλαγμα της σιωπής του. Τι
γύρευε όμως η Κλάρα, η οποία ήταν παντρεμένη με έναν μηχανικό, να κυκλοφορεί
έτσι μέσα στην άγρια νύχτα; Τι συνδέει τον θάνατό της με τις δουλειές του
πατέρα της; Τι γνωρίζει ο μεγαλύτερος αδερφός της, ο γιατρός Ρουτζέρο; Γιατί
έκλεισε η υπόθεση τόσο βιαστικά και η κηδεία έγινε με συνοπτικές διαδικασίες;
Τι θα ανακαλύψει ο απόκληρος της οικογένειας, το εξώγαμο του Βιτόριο, ο Μικέλε,
ο αγαπημένος αδερφός της Κλάρας, που μαθαίνει με μεγάλη καθυστέρηση τον θάνατο
της αδερφής του;
Σε πρώτο
πλάνο είναι η οικογένεια Σαλβέμινι. Αυτοδημιούργητος και αδίστακτος ο Βιτόριο Σαλβέμινι είναι ένας από τους
οικονομικά πανίσχυρους παράγοντες του Μπάρι, ο οποίος όμως, βρίσκεται τον
τελευταίο καιρό σε δύσκολη θέση λόγω του μπλοκαρίσματος ενός οικοδομικού
μεγαθηρίου που ετοιμάζει στην ακτογραμμή της Πούλια. Ο Σαλβέμινι βέβαια ελέγχει
τους πάντες και τα πάντα, από εισαγγελείς, μέχρι ιατροδικαστές, μέχρι
δημοσιογράφους. Η οικογένεια του, πάντα διασπασμένη, η σύζυγος Άννα Μαρία, στον
κόσμο της, με τις δεξιώσεις και τα ακριβά κοσμήματα, τα δύο αγόρια, ο Ρουτζέρο
που θα μπορούσε να κάνει τεράστια καριέρα ως ερευνητής γιατρός, αλλά δεν μπόρεσε
να αντισταθεί στην βούληση του πατέρα του να γυρίσει στο Μπάρι, και να αναλάβει
θέση στο εκεί νοσοκομείο, εμπλεκόμενος και στις μπίζνες που μεγαλώνουν την
οικογενειακή περιουσία, ο Μικέλε, το εξώγαμο του Βιτόριο Σαλβέμινι, που η
μητέρα του πέθανε όταν ήταν μικρός, οπότε έγινε μέλος της οικογένειας παρά την
άρνηση και την μετέπειτα αδιαφορία της Άννα Μαρίας, με το ένα πόδι μονίμως
απέξω, αρνούμενος να ενταχθεί πλήρως στον οικογενειακό ιστό, και τα δύο
κορίτσια, η Κλάρα με τον ατίθασο χαρακτήρα και την εντυπωσιακή εμφάνιση και η
Τζόια η μικρότερη και χαϊδεμένη που ασχολείται με το κινητό της, επιφανειακή
και μάλλον χαζούλα.
Ο θάνατος
της Κλάρας, διαλύει την οικογενειακή ηρεμία και χαλάει την έξωθεν εικόνα. Ο
Μικέλε, ο αποσυνάγωγος της οικογένειας, ο θεωρούμενος ως προβληματικός και
ψυχάκιας, που ζει μόνιμα στη Ρώμη και συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά,
αρνείται να δεχτεί την θεωρία περί αυτοκτονίας και ψάχνει. Επισκέπτεται κοινούς
γνωστούς, δημοσιογράφους, γιατρούς. Μέσα από την έρευνα του Μικέλε, ο Λατζόια
εξιστορεί τη σχέση των δύο αδερφών (της Κλάρας και του Μικέλε), την ερωτική ζωή
της Κλάρας, τις αντιδράσεις της, τους εραστές της, τον άβουλο και χλωμό σύζυγό
της, την πορεία της προς τον θάνατο. Ο Μικέλε θα ξετυλίξει το κουβάρι της
διαφθοράς και της παρακμής, της κτηνωδίας μιας κοινωνίας που το μόνο που την
ενδιαφέρει είναι το χρήμα και η εξουσία.
“Όταν πολλά
χρόνια αργότερα, ο Τζενάρο Λόπεζ, πρώην ιατροδικαστής της Δεύτερης
Υγειονομικής Περιφέρειας του Μπάρι, θα βρισκόταν να βγάζει από τις πολλές, αν
και συγκεχυμένες αναμνήσεις του την πιο τρομακτική, δηλαδή αυτήν που θα
μπορούσε να του προκαλέσει το μεγαλύτερο κακό, θα διάλεγε τη νύχτα που ένας
τριαντάχρονος νεαρός χτύπησε την πόρτα του σπιτιού του και άρχισε να τον
κατακλύζει με ερωτήσεις σχετικά με το πιστοποιητικό θανάτου της αδελφής του.”
Η
“Κτηνωδία”, δεν είναι η τηλεοπτική σειρά “Δυναστεία” του παρελθόντος, ούτε και
η πιο σύγχρονη “Ριβιέρα”, αλλά είναι μια οικογενειακή τοιχογραφία που
αντιπροσωπεύει την εικόνα της Μπερλουσκονικής Ιταλίας, του διεφθαρμένου και
βουτηγμένου στην εκμετάλλευση συστήματος, μια εξιστόρηση του πως χτίστηκαν
οικονομικές αυτοκρατορίες και πως το χρήμα εξουσιάζει τα πάντα. Πλαστά
τιμολόγια, πληρωμένες εκθέσεις, δημοσιογραφικές πληρωμένες καμπάνιες που αποθεώνουν
το χτίσιμο των ακτών για ξενοδοχεία και πολυτελείς κατοικίες, ο Λατζόια
αφηγείται κάτι οικείο και γνώριμο σ' εμάς, μια πραγματικότητα που την βιώνουμε
καθημερινά.
Πίσω από
τις κομπίνες και τα οικονομικά τεχνάσματα, τα παιχνίδια εξουσίας και την άνοδο
και πτώση της οικογένειας Σαλβέμινι, ο συγγραφέας ανατέμνει τις οικογενειακές
σχέσεις. Το πως αυταπατάται ο πατέρας θεωρώντας ότι φροντίζει την οικογένειά
του και τους προσφέρει αγάπη χώνοντάς τους ακόμα πιο βαθειά μέσα στις κομπίνες
του, την απέχθεια των παιδιών προς εκείνον, που την δείχνει ο καθένας τους με
διαφορετικό τρόπο, την αποξένωση και αδιαφορία του ενός προς τον άλλον, με την
μοναξιά να κυριαρχεί και την κατάθλιψη να περιμένει στη γωνία.
Ωραίο
μυθιστόρημα που ξεκινάει σαν θρίλερ και ολοκληρώνεται με συνεχή μπρος-πίσω στον
χρόνο, σαν οικογενειακή σάγκα, η οποία περιέχει τα πάντα. Ίντριγκα, σεξ, βία,
σάτιρα, παιχνίδια εξουσίας, αιχμηρούς διαλόγους, έξυπνο φινάλε. Δεν έχει
σημασία αν κάποιος οικονομικός μεγιστάνας “πέσει” μας λέει ο Λατζόια, την
επόμενη μέρα κάποιος άλλος θα είναι στη θέση του, τίποτα δεν θα αλλάξει.
Γραμμένο με κινηματογραφικό τρόπο, εναλλάσσοντας τον παρόντα με τον
παρελθοντικό χρόνο συνεχώς, ζωντανό και άμεσο, το βιβλίο (που κέρδισε το
βραβείο Strega
του 2015), με άψογη
δομή και ανάπτυξη της ιστορίας, η οποία όμως δεν απογειώνεται, αλλά και χωρίς
να προσφέρει κάτι σπουδαίο ή πρωτοποριακό λογοτεχνικά, είναι ιδιαίτερα
ενδιαφέρον και θίγει σύγχρονα θέματα με ευστροφία και ευαισθησία.
Βαθμολογία:
73 / 100
0 Comments:
Δημοσίευση σχολίου