Αυτά τα στοιχεία χαρακτηρίζουν την δουλειά της εξαιρετικής διηγηματογράφου Katherine Mansfield (1888-1923),η οποία ευτύχησε να βρει στην Ελλάδα την ιδανική μεταφράστρια στο πρόσωπο της ποιήτριας Μ.Λαϊνά . Η τελευταία (λίγο προτού πεθάνει)συλλογή διηγημάτων της Μάνσφηλντ «ΓΚΑΡΝΤΕΝ ΠΑΡΤΥ» (Εκδ.Σμίλη,σελ. 268) (87) είναι ένα έξοχο δείγμα γραφής της μεγάλης Νεοζηλανδής συγγραφέως η οποία πέθανε πολύ νωρίς στα 35 της χρόνια από φυματίωση.
Τα διηγήματα της Μάνσφηλντ είναι Τσεχοφικού στυλ με ορισμένα να θυμίζουν έντονα Β.Γουλφ (η Γουλφ μετά τον θάνατο της Μάνσφηλντ δήλωσε ότι «τα γραπτά της ήταν τα μόνα που ζήλεψα»).Τα διηγήματα στο ΓΚΑΡΝΤΕΝ ΠΑΡΤΥ αλλά και στη συλλογή ΜΑΚΑΡΙΟΤΗΤΑ (που είχε βγει πριν από μερικά χρόνια από τα ΓΡΑΜΜΑΤΑ σε μετάφραση πάλι της Μ.Λαϊνά) περιγράφουν σκηνές της καθημερινής ζωής.
Συναντήσεις ανθρώπων οι οποίοι αδυνατούν να επικοινωνήσουν,πολλή μοναξιά , ο φόβος του θανάτου , η αίσθηση του να είσαι ζωντανός . Βλέμματα που λένε πολλά,προτάσεις που «σκοτώνουν»,τοπία που καθηλώνουν.Εντυπωσιακή η χρήση του «understatement»,κάτι εξάλλου που χαρακτηρίζει την αγγλοσαξωνική σχολή του διηγήματος.
Η συλλογή ξεκινάει με τη φράση «Πολύ νωρίς το πρωί.Ο ήλιος δεν έχει βγει ακόμη...» από το υπέροχο διήγημα «Στόν κόρφο» και κλείνει με την νύχτα που πέφτει στο διήγημα «Η υπηρέτρια».Το βιβλίο άνετα θα μπορούσε να ήταν ένα διαφορετικό μυθιστόρημα αποτελούμενο από επεισόδια – ψήγματα ζωής.Ενδιάμεσα παρεμβάλλονται διηγήματα διαμαντάκια όπως το ομώνυμο της συλλογής «Γκάρντεν πάρτυ»,όπου η νεαρή Λάουρα σπάει το προστατευτικό κουκούλι της μεγαλοαστικής οικογένειας που διοργανώνει το ετήσιο γκάρντεν πάρτυ στον κήπο του σπιτιού της,αντικρύζοντας γιά πρώτη φορά στη ζωή της έναν νεκρό άνθρωπο.
«...Το μόνο που ήθελε η Λάουρα ήταν ν’αποδράσει και να φύγει όσο πιό μακριά γίνεται.Ξαναβρέθηκε στο διάδρομο.Η πόρτα άνοιξε και μπήκε κατευθείαν στην κρεβατοκάμαρα όπου κείτονταν ο νεκρός...Η Λάουρα πλησίασε.
Ξαπλωμένος στο κρεβάτι ένας νεαρός άντρας κοιμόταν βαθιά,τόσο βαθιά,που είχε φύγει μακριά ,πολύ μακριά κι απ τις δυό τους.Α,τόσο απόμακρος,τόσο γαλήνιος.Ονειρευόταν.Μην τον ξαναξυπνήσετε ποτέ.Το κεφάλι του βυθισμένο στο μαξιλάρι,τα μάτια του κλειστά,πίσω από τα κλειστά βλέφαρα.Δοσμένος στ’όνειρό του.Τι τον ένοιαζαν τα γκάρντεν πάρτυ και τα καλάθια και τα δαντελωτά φορέματα?Αυτός ταξίδευε μακριά απ’όλα αυτά.Ήταν εξαίσια όμορφος.Ενόσω εκείνοι γελούσαν και ενόσω η ορχήστρα έπαιζε,στο δρομάκι είχε συμβεί αυτό το θαύμα.Ευτυχισμένος...ευτυχισμένος...Όλα είναι καλά,έλεγε το κοιμισμένο πρόσωπο.Ακριβώς όπως πρέπει.Είμαι ευχαριστημένος.
Παρ’όλα αυτά,ένιωθες την ανάγκη να κλάψεις,και δεν μπορούσε να βγει από το δωμάτιο χωρίς να του πει κάτι.Η Λάουρα άφησε έναν δυνατό παιδιάστικο λυγμό.
«Συγχώρεσέ μου το καπέλο»είπε.
Κι αυτή τη φορά δεν περίμενε την αδερφή της Εμ.Βρήκε μόνη της το δρόμο και βγήκε από τη πόρτα πέρασε το μονοπατάκι,πέρασε κι’όλους εκείνους τους σκυθρωπούς ανθρώπους.Στη γωνία έπεσε πάνω στον Λόρι.
Ο Λόρι βγήκε από τη σκιά. «Εσύ είσαι Λάουρα?»
«Ναι».
«Η μητέρα είχε αρχίσει ν’ανησυχεί.Πήγε καλά?»
«Ναι,πολύ καλά.Αχ Λόρι.»Τον έπιασε αγκαζέ και σφίχτηκε πάνω του.
«Να σου πω.Δεν κλαις?Κλαις?»
Η Λάουρα κούνησε το κεφάλι της.Έκλαιγε.
Ο Λόρι την αγκάλιασε από τους ώμους. «Μην κλαις» είπε η ζεστή,τρυφερή φωνή του.
«Όχι»έκανε με λυγμούς η Λάουρα.«Ήταν απολύτως υπέροχα.Όμως Λόρι-»
Σταμάτησε και κοίταξε τον αδερφό της. «Η ζωή,δεν είναι...?»τρεμούλιασε η φωνή της, «δεν είναι...?»Αλλά δεν μπορούσε να εξηγήσει τι είναι η ζωή.Δεν είχε σημασία.Εκείνος είχε καταλάβει.
«Ναι,δεν είναι,γλυκό μου...?»είπε ο Λόρι»
Εξαιρετική έκδοση από τις «θαρραλέες» εκδόσεις Scripta που συνεχίζουν να εκδίδουν «κλασσικούς» συγγραφείς σε πείσμα των επιταγών της αγοράς . Γιά όποιον ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα γιά τη ζωή και το έργο αυτής της μοναδικής προσωπικότητας ας ρίξει μιά (προσεκτική) ματιά στο site που παραπέμπω εδώ.
At 1/10/07 16:09, alef
At 1/10/07 23:30, alef
At 2/10/07 08:21, ritsmas
At 3/10/07 20:00, Unknown
συμφωνώ τόσο πολύ με το σχόλιο της alef σχετικά με την παρουσίαση αυτή...
όσο συμφωνώ και με τη σταρούλα για το "ξέπλυμα" του τοπίου...
ωστόσο, να κάνω μια προβοκατόρικη ερώτηση;
η γουλφ είπε μετά το θάνατο τής μάνσφιλντ ότι την είχε ζηλέψει.
γιατί δεν είπε τα ίδια όταν ζούσε τελικά;
με διάθεση παιχνιδιού θέτω την ερώτηση! no hard feelings!
καλησπέρα σε όλη την παρέα!
...άλλη μια πανέμορφη παρουσίαση, libro...
At 4/10/07 23:37, alef
Ομως, τί όμορφο εξώφυλλο! Ποτέ μου δεν έχω δει τέτοιο ροζ σε τριαντάφυλλα! "Πιστεύω πως δεν υπάρχει χειρότερη αδυναμία από το να φοβάσαι. Η τέλεια Αγάπη διώχνει το Φόβο. Οταν κοιτάζω τη ζωή που έζησα, όλα μου τα λάθη έγιναν επειδή φοβόμουν... Γι' αυτό έπρεπε ν' αντικρίσω το θάνατο; Τίποτα λιγότερο δεν θα γιάτρευε; Αναρωτιέσαι αναπόφευκτα κάποιες φορές... Δεν μιλάω για προσωπικούς θεούς και άλλες τέτοιες ανοησίες. Μιλάω για την απελπισμένη επιλογή της ψυχής, αυτό μάλλον..." Είχα ξεχάσει το πόσο μ' αρέσει. Και ευτυχώς που πρόλαβε ο Αλέξανδρος απόψε νωρίς να μου φέρει το βιβλίο!
Ακόμα κι αν δεν είχα το πάθος που έχω με την Βιρτζίνια Γουλφ, ακόμα κι αν δεν αγαπούσα τόσο την Μάνσφιλντ (με την "Μακαριότητά" της είχα πάθει ζημιά, διαβρωτική, στην καθημερινότητα "κρίνονται" και "ενυπάρχουν" τα πάντα), ο τρόπος ανάγνωσής σας και το απόσπασμα με την Λάουρα θα μου ήταν αρκετό, να σπεύσω στο πιο κοντινό βιβλιοπωλείο.
Καλό μήνα σας εύχομαι, με ομοίως εξαιρετικές αναγνώσεις!
άλεφ καλοπόδαρο, πιστεύω...