Το βιβλίο και τι δεν θυμίζει!!Ροθ στα νιάτα του,κάτι από τις περιγραφές του Προυστ,πολύ Φιτζέραλντ,λίγο Μοράβια,αρκετό Ναμπόκοφ (κυρίως με τον φετιχισμό του ήρωα με τα γυναικεία εσώρρουχα),ιταλικό κινηματογράφο ως προς την κωμική πλευρά.Ο συγγραφέας βάζει όλα τα υλικά στο μίξερ και μας παραδίδει την μεγαλύτερη εκδοτική επιτυχία των τελευταίων χρόνων στην Ιταλία.
Το μυθιστόρημα είναι μιά οικογενειακή «saga» την οποία εξιστορεί ο «ακαμάτης» εγγονός Ντάνιελ Σονίνο στα 33 του.Ξεκινάει με την κηδεία του παππού της ιταλοεβραϊκής οικογένειας των Σονίνο,του εκπληκτικού χαρακτήρα Μπέπι και μέχρι την μέση του βιβλίου παρακολουθούμε την ιστορία της οικογένειας είτε στα χρόνια της δόξας και του πλουτισμού του Μπέπι,είτε κατά τη διάρκεια της τρανταχτής χρεωκοπίας του και των εκρήξεων (ενδοοικογενειακών και κοινωνικών) που επακολούθησαν αυτής.Στο λιγότερο ενδιαφέρον αν και με ωραία αίσθηση γλυκόπικρου που το συνοδεύει δεύτερο μισό,ο Ντάνιελ αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο και περιγράφει την εφηβεία του και τον απελπισμένο έρωτά του γιά την εγγονή του παλιού συνεταίρου του παππού του,την πανέμορφη Γκάϊα,η οποία μάλλον άθελά της τον ταλαιπωρεί έως ότου ο ήρωας εξευτελιστεί σε μιά εντελώς γκροτέσκα και μπουφόνικη σκηνή με την οποία κλείνει το μυθιστόρημα.
Ενδιάμεσα παρακολουθούμε τις ιστορίες διαφόρων δευτεραγωνιστών της ιστορίας. Του θείου Τέο , ο οποίος κάποια στιγμή τα παρατάει όλα και μεταναστεύει στο Ισραήλ γιά να πολεμήσει τους Παλαιστίνιους και να βρει την «γη της επαγγελίας» καταντώντας φανατικός του εθνικιστικού κόμματος Λικούντ και του οποίου ο γιός εμφανίζεται κάποια στιγμή στο οικογενειακό τραπέζι με ψηλοτάκουνα ανακοινώνοντας ότι είναι γκέϊ. Της μητέρας του Ντάνιελ η οποία πηγαίνοντας κόντρα στην καθολική και νεόπλουτη οικογένεια της παντρεύεται τον αλμπίνο γιό του Μπέπι,ο οποίος αν και ικανός είναι απίστευτα φιγουρατζής.
Η persona όμως που κυριαρχεί και μένει στη μνήμη του αναγνώστη είναι ο εκπληκτικός παππούς Μπέπι. Μπορώ να φανταστώ τον Ούγκο Τονιάτσι να ερμηνεύει ένα τέτοιο ήρωα σε κάποια ταινία της δεκαετίας του 70..Ιντριγκαδόρος,αδίστακτος,σεξομανής,κομπιναδόρος,ευζωιστής. Ένας Γκάτσμπυ μεταπολεμικός που ισορροπεί μεταξύ μεγαλείου και εξευτελισμού.
«Ο Μπέπι αισθάνθηκε ότι δεν υπήρχε σωτηρία,αρκετές ώρες αφότου κατάπιε αδιαμαρτύρητα τη διάγνωση γιά καρκίνο στην κύστη,όταν ανάμεσα στηνα ατελείωτη λίστα των ανατριχιαστικών ερωτημάτων επέλεξε το : «Θα μπορώ ακόμα να πηδήξω μιά γυναίκα ή εδώ τέλειωσαν όλα?»
Παρόλο που αυτό το δίλημμα μπορεί να φανεί ως μιά παθολογική αντιστροφή προτεραιοτήτων,γι’αυτόν,τούτη τη ζοφερή στιγμή,πιό τρομαχτικό κατέληγε να είναι το φάσμα της αμφισβήτησης του ανδρισμού του παρά η φρίκη της ανυπαρξίας:ίσως γιατί στη φαντασία του ανικανότητα και θάνατος συνέπιπταν,παρόλο που ο δεύτερος ήταν προτιμότερος από την πρώτη,αν μη τι άλλο γιά την ανακούφιση της αιώνιας απουσίας...Ή ίσως το άλμα στο σκοτάδι που είχε οδηγήσει αυτό τον επιτυχημένο άνδρα στην οικονομική καταστροφή υπήρξε υπερβολικά κεραυνοβόλο,ώστε να μην τραυματίσει τη συναισθηματική του ακεραιότητα.
Μα γιατί να εμποδίζουμε τον καιροσκόπο του μοιχού έρωτα-θιασώτη της απέλασης του πλήθους των πούστηδων σε ένα νησί «κατάδικό τους»-να εκδηλωθεί κατά βάθος και κατά πλάτος?
Το σιτεμένο και υπερανταγωνιστικό του πέος ήταν έτοιμο,γιά τελευταία φορά να σκορπίσει το αστραποβόλημα μιας πανάρχαιης φλόγας:η Τζόρτζια Ντιπόρτο,καπελού,όπως επίσης και ημιλαθραία ερωμένη σε εποχές παχιών αγελάδων,ήταν έτοιμη να διαρρήξει το σκοτάδι των τελευταίων χρόνων του Μπέπι Σονίνο.
Μεταξύ τους είχαν πάει όλα κατά διαβόλου τη μέρα που η Άντα,η εμβρόντητη συμβία του Μπέπι με την κουφετί χρώματος επιδερμίδα,είχε ανακαλύψει την δεκαεφτάχρονη καπελού-αδίστακτη και υπεροπτική,ίδια με την Κατρίν Σπάακ στον Φανφαρόνο-να ουρεί πάνω στο μουστάκι του συζύγου,κι αυτός να πίνει τη χρυσαφένια αμμωνία άπληστα,σαν βυζασταρούδι.Όλα τα υπόλοιπα είναι η μοιραία κορύφωση:η αλαφιασμένη στριγγλιά της Άντα,η διαταγή να απολυθεί το πουτανάκι κη υ υπό τύπον αποζημίωσης αγορά ενός κοραλλένιου κολιέ από του Μπουτσελάτι,που τελικά επιστέγασε τη ρήξη εκείνης της διεφθαρμένης σχέσης.»
Ωραία λειτουργεί στο μυθιστόρημα η ψυχογραφία του Εβραίου σε μιά χώρα φανατικά καθολική.Ο Πιπέρνο δεν διστάζει να καυτηριάσει όλες τις συμπεριφορές.Απαράμιλλη η σκηνή της γνωριμίας των δύο οικογενειών στα αρραβωνιάσματα του αλμπίνου γιού του Μπέπι όταν ο πεθερός του (φανατικά θρησκόληπτος καθολικός) παθαίνει πολιτιστικό σοκ.
Ο συγγραφέας περιγράφει με ακρίβεια την αδυναμία των χαρακτήρων του γιά ενδοσκόπηση και την υπερβολική εξωστρέφεια τους σε μιά προσπάθεια να γίνουν αποδεκτοί κοινωνικά.Οι «Φιτζεραλντικές» περιγραφές των δεξιώσεων και των πνιγμένων στο αλκοόλ ηρώων στην αρχή γοητεύουν αλλά στη συνέχεια κουράζουν.Η απουσία ουσιαστικής πλοκής οδηγεί τον συγγραφέα σε μιά άκρατη φλυαρία και το μυθιστόρημα αγκομαχάει να ολοκληρωθεί.Στο τέλος ο ημιλιπόθυμος (και ψιλομεθυσμένος) αναγνώστης έχει παραδώσει τα όπλα και παρακαλάει γονατιστός-«τέλειωσέ το επιτέλους άνθρωπέ μου»
At 19/10/07 19:01, 
alef
@Κυρ Μανουήλ>Το ερώτημα εμπίπτει στη συζήτηση περί timing.Δεν παρατάω εύκολα κάτι στη μέση.Εξαλλου όπως γράφω,το πρώτο μισό είναι συναρπαστικό,ε μετά δεν σου κάνει καρδιά,θέλεις να δεις που και πως θα το παει.
Το θέμα είναι ότι αρχίζοντας ένα τετοιο βιβλίο,προσδοκάς να περάσεις ευχάριστα γιατί οι προθέσεις του είναι σαφείς-φαίνεται από την γλώσσα,το ύφος.Η παράγραφος που χρησιμοποίησα είναι η εναρκτήρια σκηνή του βιβλίου,σε πιάνει αμέσως-μάλλον κάπου το διδάσκουν αυτό...
"σκέφτομαι καλά τι θα πω" και το λέω!
είμαι απ' αυτούς που ενθουσιάστηκαν, ακόμα και από τη φλυαρία του Πιπέρνο, αλλά δεν μπορώ να διαφωνήσω μαζί σας σχετικά με τα δύο ημίσεα του βιβλίου. ναι, το πρώτο μέρος απέχει παρασάγγας από το δεύτερο, αλλά είναι από αυτά τα μυθιστορήματα που τα διαβάζεις μονορούφι (τουλάχιστον εγώ), όχι βεβαίως για να βουτήξεις σε σκέψεις ή για να ανακαλύψεις το λογοτεχνικό γεγονός της χρονιάς, αλλά για να περάσεις στιγμές λεκτικής και αναγνωστικής απόλαυσης, και ευφυούς γραφής.
με προλάβατε, φίλε libro, στην παρουσίαση!
να του βάλουμε λίγο παραπάνω του Πιπέρνο; έτσι, γιατί μας έκανε να γελάσουμε;!
καλησπέρα και καλή εβδομάδα!
[άλλη μια όμορφη παρουσίαση]
At 23/10/07 01:11, Babis Dermitzakis
Λιμπρόφιλε, αυτό που γράφεις για τα υλικά με τα οποία γράφηκε το βιβλίο μου θύμισε κάτι που διάβασα παλιά, κάτι που έγραψε ένας μουσικός, ότι ο απλός ακροατής απολαμβάνει καλύτερα ένα μουσικό έργο από ένα μουσικό, γιατί ο δεύτερος αντιλαμβάνεται τα φάλτσα που για τον απλό μουσικόφιλο περνάνε απαρατήρητα. Ένας γνώστης της λογοτεχνίας απαιτεί πρωτοτυπία,και δεν συγχωρεί τα φάλτσα της μίμησης. Δεν είναι η κρίση σου, αλλά η έλλειψη χρόνου που δεν μου επιτρέπουν να διαβάσω αυτό το βιβλίο (και πόσα άλλα!!!). Για ένα μουσικόφιλο μια ζωή φτάνει για να ακούσει όλα τα μουσικά έργα που έχουν γραφεί (κλασική μουσική εννοώ),αλλά για μας τους βιβλιόφιλους είναι κρίμα να έχουμε μόνο μια ζωή. Γιατί έτσι αναγκαστικά πρέπει να κάνουμε επιλογές.
το ζήτημα της διάθεσης το έχετε ξαναθίξει και με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. η υποκειμενικότητα άλλωστε ελπίζω κάποτε να θριαμβεύσει!
σκεφτόμουν ότι η "μίμηση" του πιπέρνο, με αφορμή το σχόλιο τού babis, είναι σε κάποια σημεία θεμιτή μιας και γίνεται κατά τρόπο ευρηματικό. βέβαια, όταν καταντά πιθηκισμός ή κάτι συναφές, σίγουρα υπάρχει πρόβλημα και μάλιστα μεγάλο.
εξάλλου οι συγγραφείς δεν είναι αυτοφυή και περθενογεννημένα όντα' κάπου έχουν το έρμα τους οι έρμοι... n' est pas?
καλησπέρα και να είστε καλά.
σας ευχαριστώ.
@Babis>Φίλτατε εγώ θετικό το βρίσκω ότι δεν προλαβαίνουμε να διαβάσουμε ΟΛΑ τα βιβλία.Δεν θα ήταν βαρετό?Έτσι πάντα θα λαχταράμε γιά κάτι που δεν προλάβαμε,ή,μας ξέφυγε,ή δεν του δώσαμε την απαραίτητη σημασία στον καιρό του.Εγώ ας πούμε θα ήθελα να είχα διαβάσει περισσότερα φιλοσοφικά βιβλία νεώτερος,τώρα που προσπαθώ να καλύψω κάποιες ελλείψεις αγκομαχώ με την ανάγνωσή τους λόγω έλλειψης υπομονής.Πρόσφατο παράδειγμα "Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ" του Σπένγκλερ,την κοιτάζω (2τόμοι),με κοιτάζει αλλά με απωθεί ο όγκος...
@Dimitris Athinakis>Είναι καλή η μίμηση όταν γίνεται έξυπνα και δημιουργικά.Δύσκολη η πρωτοτυπία στις μέρες μας-μιά καλή ερώτηση θα ήταν,είμαστε προετοιμασμένοι να την δεχτούμε (την πρωτοτυπία) όταν την αντικρύσουμε,ή,θα την απορρίψουμε ως ακατανόητη,ή,ως παράλογη?
Επειδή τα γούστα μου είναι αρκετά "κοινά" και "mainstream" με απασχολεί το θέμα...
Ωραίο φινάλε! Απίστευτα αστείο απόσπασμα και, εντάξει, συνειρμοί τί να λέμε, άπαιχτοι! Κατά συνέπεια, στα ίδια καταλήγουμε: θα πρέπει να έχεις διαβάσει και Προυστ και Ροθ και Μοράβια και Ναμπόκοφ και Φιτζέραλντ...
άλεφ με τις... καλύτερες προθέσεις (ωραίο ποστ)(είναι βλέπετε και ο... κοραλλένιος κολιές!) (ένας θειός μου, την είχε χρυσώσει την θειά μου! αλεφικοί αυτοί οι συνειρμοί!)