γιά να μάθω επιτέλους αυτόν που είμαι,
κι’ενώ με λυρικό βήμα προχωρούσαν όσοι αγαπώ,
ανάμεσά τους δεν ήμουνα εγώ...
Οι στίχοι του Απολινέρ εκφράζουν απόλυτα την «αναζήτηση εαυτού» του διευθυντή ασφαλείας Εντουάρ Κιφέρ στο πολυτελές ξενοδοχείο Lutetia, κεντρικού χαρακτήρα και αφηγητή του εκπληκτικού μυθιστορήματος (και κάτι παραπάνω),του Γάλλου δημοσιογράφου και συγγραφέα Pierre Assouline «ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ LUTETIA» (Εκδ.Πόλις,σελ.434) (88).
Το Lutetia ήταν και παραμένει ένα από τα πολυτελέστερα ξενοδοχεία του Παρισιού.Χτίστηκε το 1910 από τους ιδιοκτήτες του πολυκαταστήματος Bon Marche γιά να διευκολύνονται οι πελάτες του αλλά καθιερώθηκε από την αρχή ως ένα από τα ξενοδοχεία σύμβολα της πόλης.Στα δωμάτια του έχουν μείνει τόσο σημαντικοί άνθρωποι που ζαλίζεσαι από την παρέλαση ονομάτων και μόνο.
Ο Ασουλίν αναδεικνύει το ξενοδοχείο ως πρωταγωνιστή ,περιγράφοντας την εμπειρία του ήρωά του από το 1938 έως το 1945.Ο Κιφέρ ως πρώην αστυνομικός αναλαμβάνει την διεύθυνση της ασφάλειας του ξενοδοχείου.Εγκατεστημένος σε ένα μικρό γραφειάκι κοντά στην είσοδο και το κεντρικό σαλόνι,μπορεί να ελέγχει ποιός μπαίνει και ποιός βγαίνει και από επαγγελματική διαστροφή (και όχι μόνο),κρατά καρτέλες/αρχεία γιά τον κάθε πελάτη.Λογοτέχνες,πολιτικοί,κόμητες,κατάσκοποι,απατεώνες περνάνε επεισοδιακά από τις σελίδες του βιβλίου.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις περιόδους.Την προπολεμική (Ο κόσμος πριν),με αφήγηση σχετικά χαλαρή,όπου κυριαρχούν οι καθημερινές σκηνές και οι περιγραφές των διάσημων θαμώνων – οι σελίδες οι αφιερωμένες στον Τζέημς Τζόυς είναι εκπληκτικές.Την περίοδο του πολέμου και της Γερμανικής κατοχής (Στο μεταξύ) όπου το Lutetia μετατρέπεται σε έδρα της Γερμανικής αντικατασκοπείας και παρατηρούμε την προσπάθεια του Κιφέρ να επιζήσει ισορροπώντας σε ένα τεντωμένο σχοινί .Και τέλος την περίοδο της απελευθέρωσης (Η ζωή μετά) – το συγκλονιστικότερο κομμάτι του μυθιστορήματος,όπου το ξενοδοχείο μετατρέπεται σε κέντρο υποδοχής των επιζησάντων οι οποίοι επιστρέφουν από τα στρατόπεδα κατοχής (Άουσβιτς,Μπούχενβαλντ κλπ).
Δεν μπορείς να μη θαυμάσεις την αριστουργηματική δομή του βιβλίου.Ο Ασουλίν διαχειρίζεται το υλικό του με τέτοιο τρόπο ώστε να μη βαρεθείς,ούτε να κουραστείς από τα πολλά ονόματα,από τους ανθρώπους που μπαίνουν και βγαίνουν από τη σκηνή.Δίνει στον ήρωα του τα χαρακτηριστικά που τονίζουν την καταγωγή του,Αλσατός δηλαδή δίγλωσσος (Γαλλικά και Γερμανικά) από ένα τόπο που άλλοτε ανήκει στη Γαλλία και άλλοτε στη Γερμανία (ανάλογα με το ποιός κερδίζει τους εκάστοτε πολέμους),αντιμετωπίζεται απ’όλους με δυσπιστία (ξένος γιά τους Γάλλους,μη ακριβώς Γάλλος γιά τους Γερμανούς).Ο Κιφέρ ζει όλη του τη ζωή φιλοξενούμενος κάπου.Τα παιδικά του χρόνια τα περνάει διαμένοντας στο σπίτι ενός Μαρκησίου όπου δουλεύει ο πατέρας του,την ωριμότητά του την βιώνει στο ξενοδοχείο διαμένοντας σε ένα δωμάτιο που του έχει παραχωρηθεί.Άνθρωπος χωρίς πατρίδα,πληγωμένος από την φυγή της μητέρας του στην εφηβεία του,σημαδεμένος από έναν ανεκπλήρωτο έρωτα,ψάχνει να βρει τον εαυτό του μέσα από τις «ζωές των άλλων».
«Ειδικευμένος»στον ρόλο του παρατηρητή και με μιά έμφυτη μελαγχολία , αγωνίζεται να κατανοήσει τα τεκταινόμενα,προσπαθώντας να υπερβεί τον εαυτό του και το βαθύτερο εγώ του.
Από τη μιά υπερασπίζεται τον νόμο (κάτι που του έχει γίνει τρόπος ζωής),από την άλλη προσπαθεί να βοηθήσει την αντίσταση χωρίς να εκθέσει το ξενοδοχείο σε κινδύνους.Ο πόλεμος θα τον αλλάξει ριζικά αλλά η περίοδος της απελευθέρωσης θα τον σημαδέψει γιά πάντα.
Όπως δήλωσε σε μιά συνέντευξη του στην Ελευθεροτυπία,ο συγγραφέας «Για τον Κιφέρ «επηρεάστηκα από τον Τσάντλερ κι απ' τον Χάμετ, αλλά περισσότερο από δύο ταινίες: τον "Κανόνα του Παιχνιδιού" του Ζαν Ρενουάρ και τα, βασισμένα στο βιβλίο του Ισιγκούρο, "Απομεινάρια μια μέρας" του Αϊβορι. Το βλέμμα του Χόπκινς...».
Ο συγγραφέας βέβαια δεν επέλεξε τυχαία το συγκεκριμένο ξενοδοχείο.Lutetia είναι το πρώτο (το λατινικό)όνομα του Παρισιού.Στο βιβλίο λοιπόν περιγράφεται με οξυδέρκεια η κοινωνία της «πόλης του φωτός»,η στάση των ανθρώπων της «υψηλής κοινωνίας» πριν,κατά και μετά τον πόλεμο,η υποκρισία,η ευγένεια,το πνεύμα,ο ηρωισμός αλλά και η κατεργαριά,η υποκρισία,η μαύρη αγορά,ο καιροσκοπισμός.Ανατομία της κοινωνίας και ταυτόχρονα κριτική ματιά σε έναν λογοτεχνικό συνδιασμό ιστορίας και μυθοπλασίας που θυμίζει έντονα Ντος Πάσος αλλά και Σέγκερς .
Στο βιβλίο μπαίνουν εμβόλιμες σκηνές καθημερινότητας με τραγούδια (αυτό το j’attendrai που ακούει ο ήρωας «εισέβαλλε» μέσα μου),ποιήματα,περίεργοι τύποι.Ο συγγραφέας είναι φανερά επηρρεασμένος από την τεχνική του κινηματογράφου,οι εικόνες του είναι ζωντανές και μεταφέρονται με τέτοιο τρόπο που τις ζεις,οι δε περιγραφές του εσωτερικού του ξενοδοχείου είναι εντυπωσιακές,διόλου περίεργο λοιπόν που προετοιμάζεται η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου.
Στο τέλος ο Κιφέρ δεν μπορεί να είναι πιά όπως ήταν το 1938 που ξεκίνησε την αφήγησή του.Τα γεγονότα (κυρίως τα μεταπολεμικά) τον έχουν σημαδέψει.Επιτέλους ο «μέγας Ουδέτερος» ανήκει κάπου.Η μητέρα που επιστρέφει γιά να αυτοκτονήσει,η Ναταλί που αντιπροσωπεύει το «άπιαστο»,το «ανεκπλήρωτο»,αφού παίρνει με σκληρό τρόπο το «μάθημα ζωής» είναι μακριά και προσπαθεί να βρει τον εαυτό της. «Η ζωή αποδεικνύεται πιό δυνατή» και το ζευγαράκι που χορεύει το j’attendrai χαρίζουν ένα χαμόγελο και μιά γλυκειά γεύση νοσταλγίας...
J'attendrai
Le jour et la nuit, j'attendrai toujours
Ton retour…
J'attendrai
Car l'oiseau qui s'enfuit vient chercher l'oubli
Dans son nid
Le temps passe et court
En battant tristement
Dans mon cœur si lourd
Et pourtant, j'attendrai
Ton retour
Et pourtant, j'attendrai
Ton retour!
At 8/10/07 17:05, 
alef
Νομίζω ότι για όποιον ψάχνεται και δεν ανήκει ή δεν χωρά πουθενά, τα ξενοδοχεία (ειδικά αυτά με κάποια ιστορία) είναι μια λύση, ίσως η μόνη λύση (και η παρατήρηση των άλλων βοηθά). Πραγματικά, τρυφερό "τοστ" και διαβρωτικό και ενδιαφέρον και... απ' τα πολύ καλά σας, και το τραγούδι ά-παι-χτο! Σε όποια εκτέλεση λέμε!
At 8/10/07 17:07, alef
At 8/10/07 17:31, alef
@ deliriumtremens> Αλλ' εγώ "πιτσιρίκι που παίζει" εξακολουθεί? Και για να μη λέτε, dona (σωστά? το... σκατουλάκι δεν ξέρω πώς μπαίνει από πάνω) κι εμένα με έχουν τρελάνει στο "ο άλεφ" και "ο άλεφ"! Είπαμε "το"! Ειδ' αλλιώς "η"! Αλλά το "το" παραπέμπει σ' αγγελάκια (και μην τολμήσει κανείς να πει και "σατανάκια", την έβαψε!)Καλά, ας τολμήσει! Αλλά τα έχει αυτά το "το" (αυτό θέλω να πω, απολογούμαι τώρα)
At 8/10/07 17:50, 5 pink flowers
To αγαπημένο αγαπημενο ξενοδοχείο.Παντα εκει στη Ρασπαιγ.. και κατι αλλο,ως βιβλιόφιλοι ριξτε μια ματιά σε κάτι που φτιάξαμε με συγγραφεις απο όλο τόν κόσμο και παίζεται αυτη τη βδομάδα στη Χαλκίδα.Λέγεται Τα Κοινά τι κοινό εχουμε http://alwaysthesea.blogspot.com/2007/10/blog-post_3403.html
Τι κοινό έχουμε άραγε;
At 8/10/07 23:11, ritsmas
η κοινωνία της «πόλης του φωτός»,η στάση των ανθρώπων της «υψηλής κοινωνίας» πριν,κατά και μετά τον πόλεμο,η υποκρισία,η ευγένεια,το πνεύμα,ο ηρωισμός αλλά και η κατεργαριά,η υποκρισία,η μαύρη αγορά,ο καιροσκοπισμός...."" ( ΓΙατί νομίζω ότι ειναι ο,τι ακριβώς απεχθάνεστε, αγαπητε Librofilo:)
Εντουάρ Κιφέρ, LUTETIA , γαλλική σιδερωμένη αξιοπρέπεια σε εποχές με τρομακτική βαρύτητα. Ακούγεται διεγερτικό.
Απολινέρ... Στο άκουσμα και μονο αγριεύω. Τον κυνηγάω χρονια και προφανώς το ξέρει ο δυστυχής. Καταφεύγω σ αυτόν όταν τα βρίσκω σκούρα. Δεν εχω βρει τα Καλλιγραμματα του. Και μ αρεσει που πάλεψε για τον κυβισμό όταν οι άλλοι τον χλευαζαν γιατί ετσι κι αλλιώς αγαπούσε υπερβολικά, έδινε υπερβολικά, αλλά δεν είχε καθαρή ματιά....
Deliriumtremens Μικρό κοριτσι, διαβασα στο Εθνος της Κυριακής το ξεσπασμα σου, ειδα τον αυθόρμητο εαυτό σου και μου άρεσε. Προχώρα με παρεούλα την αντιφατικότητα του χαρακτηρα σου , αλλά και της ζωής
ριτς
At 9/10/07 00:17, alef
Μεσ' τα θαύματα, τι να λέμε! Θα το διαβάσω, σας ακούω, κάνω και τίποτε άλλο? Ολο "υπακοή" σας κάνω! Κι όσο για τα ξενοδοχεία, ό,τι έχω γράψει, σ' αυτά τα έχω γράψει, ό,τι έχω ζήσει εκεί τα έχω ζήσει κι ό,τι ήταν να καταλάβω σ' αυτά το κατάλαβα! Εχει τόσα φαντάσματα, τόση αντάρα στο σπίτι! (και τόσες... δουλειές, ακόμα και με την Τασία, εδώ που τα λέμε! Ασε που με την Τασία έχει και... φασαρία!)
Κι άμα το γράφετε κιόλας το... άσμα, το "ακούω" καλύτερα! Αφού το ξέρω - σ' όλες τις εκτελέσεις, τι να λέμε! (και μεγάλη δισκοθήκη εκτός από βιβλιοθήκη! Κάτι θα πρέπει σ' αυτή τη ζωή να έχω κι εγώ!)
At 9/10/07 01:42, aura voluptas
Είναι φοβερή η αντίθεση : από τους διάσημους θαμώνες στους επιζήσαντες των στρατοπέδων . Αν το φανταστείς σαν εικόνα, συγκλονίζεσαι ...
Και μετά από την αναφορά του συγγραφέα στο βλέμμα του Hopkins στη συγκεκριμένη, υπέροχη ταινία (τι καταπληκτικό, εσωτερικό παίξιμο έκανε τότε ο άνθρωπος...), ο Κιφέρ δύσκολα θα πάρει κάποια άλλη μορφή στο νου μου .
Διαβάζοντας το post σας και ακούγοντας το τραγούδι αγαπητέ Librofilo, μου δημιουργήθηκαν 3 επιθυμίες .
Να διαβάσω οπωσδήποτε το φετινό χειμώνα αυτό το βιβλίο .
Να φύγω για Παρίσι .
Να κάνω ένα ταξίδι μέσα στο χρόνο .
Η τρίτη, όνειρο και μόνο όνειρο . Η δεύτερη, όχι ακατόρθωτη αλλά προς το παρόν εντελώς ανέφικτη . Θα περιοριστώ επομένως στην πρώτη !
Πολύ ωραίο post, vraiment . Chapeau, mon ami !
@Aura voluptas>Δεν ξέρω τι θα βγει η ταινία και αν ο πρωταγωνιστής θα έχει το βλέμμα του Χόπκινς,λίγο δύσκολο μου φαίνεται από τη φωτό στο site που παραπέμπω.
Αχ το Παρίσι είναι θεϊκό,σας εύχομαι να τα καταφέρετε,γιά το "ταξίδι στο χρόνο",που ξέρετε μπορεί κάποια στιγμή να είναι εφικτό.Ευχαριστώ γιά τα καλά σας λόγια.
At 9/10/07 15:48, speira
Διάβασα το βιβλίο το καλοκαίρι, και η αληθεια ειναι πως με κέρδισε σταδιακά. Ο ενδοιασμος μου για τις λεπτομερείς περιγραφές ξεπεράστηκε, από τον τρόπο που χειρίστηκε ο συγγραφέας το θέμα. Λέτε οτι θα μεταφερθεί στην μεγαλη οθόνη και θα ήθελα να επισημάνω ότι υπάρχουν βιβλία που γράφονται πλεον προσβλέποντας σε κάτι τέτοιο,το κανουν δε τοσο άτσαλα που χάνεται η μαγεια της αναγνωσης. Το συγκεκριμενο δεν ανηκει σε αυτην την κατηγορια.
At 9/10/07 15:53, 
At 9/10/07 23:14,
At 11/10/07 09:32,
At 13/10/07 23:45,
At 13/10/07 23:47,
Το "J'attendrai" με τον Jean Sablon είναι μιά από τις πρώτες εκτελέσεις του τραγουδιού από το 1938 (αναφέρεται η εκτέλεση αυτή στο βιβλίο)μετά από δύο ημέρες,"θα παίξει" η πιό διάσημη πρόσφατη εκτέλεση από την αθάνατη Dalida.