Παρασκευή, Δεκεμβρίου 18, 2009
posted by Librofilo at Παρασκευή, Δεκεμβρίου 18, 2009 | Permalink
Τώρα αρχίζουμε την κάθοδό μας
Το «ΤΩΡΑ ΑΡΧΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΟΔΟ ΜΑΣ», (Εκδ.Τόπος, σελ.420, μετάφρ. Μ.Τουλγαρίδου) του Βρετανού συγγραφέα και δημοσιογράφου James Meek, είναι ένα μυθιστόρημα που με μπέρδεψε. Όχι για τον βαθμό κατανόησής του αλλά στο εάν μου άρεσε ή όχι. Έχοντας στο μυαλό μου πολύ έντονα (παρότι έχουν περάσει τρία χρόνια και) το αριστουργηματικό του βιβλίο, «Το λαϊκό διάταγμα της αγάπης»,που συνδύαζε πανέξυπνα το θρίλερ με την φιλοσοφία ενσωματώνοντας σχεδόν τέλεια την παράδοση του Ρώσικου μυθιστορήματος, περίμενα κάτι ανάλογο στο καινούργιο του μυθιστόρημα και απογοητεύτηκα καθώς μου ήταν δύσκολο να αποφύγω τις συγκρίσεις με την «βαρειά σκιά» του προηγούμενου βιβλίου.
Προσπαθώντας να το δω αποστασιοποιημένα και χωρίς να συνεχίσω να σκέφτομαι τι είχε γράψει ο συγγραφέας παλαιότερα, πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι το «Τώρα αρχίζουμε...» είναι ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα που διαβάζεις με μεγάλο ενδιαφέρον. Στο βιβλίο παρακολουθούμε την πορεία προς την «κάθοδο»,την «πτώση» του Άνταμ Κέλας, ενός ήρωα που ο συγγραφέας πρόσθεσε πολλά προσωπικά του στοιχεία στον χαρακτήρα του. Από τα υψίπεδα του Αφγανιστάν στην αρχή του μυθιστορήματος, μέχρι τις ερήμους του Ιράκ στο τέλος του, ο Meek έχει πλάσει έναν ιδιόμορφο (μάλλον αντιπαθή) χαρακτήρα που προσπαθεί να βρει την πορεία του μέσα στον κόσμο παλεύοντας με τους προσωπικούς του δαίμονες.
Ο Άνταμ Κέλας είναι ένας ρεπόρτερ που αναλαμβάνει επικίνδυνες αποστολές για να ξεφύγει από το παρελθόν του. Αποτυχημένοι έρωτες, διαζύγιο, αποτυχία των βιβλίων που έχει γράψει και δεν έχει διαβάσει κανείς, απομονωμένος από φίλους λόγω του δύστροπου χαρακτήρα του. Πηγαίνει στο Αφγανιστάν, στην πρώτη γραμμή ψάχνοντας κι αυτός τους Ταλιμπάν. Χρονικά, βρισκόμαστε στην εισβολή των Η.Π.Α. μετά τα γεγονότα της 11/9. Εκεί γνωρίζει και ερωτεύεται μιά μυστηριώδη Αμερικανίδα δημοσιογράφο την Άστριντ, η οποία έχει μιά ιδιαίτερη έλξη προς οτιδήποτε επικίνδυνο και δεν μπορεί να καταπολεμήσει την έλξη της προς τα όπλα. Με την Άστριντ θα περάσουν μιά βραδιά μαζί αλλά τα γεγονότα της επόμενης μέρας θα σημαδέψουν τη σχέση τους (στις καλύτερες ίσως σελίδες του μυθιστορήματος).
Οι συνθήκες στο Αφγανιστάν, η γνωριμία του με τους ντόπιους, το παράλογο της όλης κατάστασης επηρρεάζουν σημαντικά τον Κέλας. Το παιχνιδάκι με τα όπλα που καταλήγει στον θάνατο δύο ανθρώπων δίνει την χαριστική βολή στην ψυχοσύνθεση του. Η ερωτική του σχέση με την Άστριντ διακόπτεται απότομα καθώς εκείνη αρνείται να επιβιβασθεί στο ελικόπτερο που θα τους έπαιρνε μακριά από το Αφγανιστάν. Εκείνος γυρίζει στο Λονδίνο αλλαγμένος. Αποφασίζει να ολοκληρώσει ένα θρίλερ πολιτικής φαντασίας, που το ξέρει καλά ότι θα είναι σκουπίδι, αλλά έχει αποφασίσει να πλουτίσει από ένα best-seller. Ένας αμερικάνικος εκδοτικός οίκος του προσφέρει ένα τεράστιο ποσό και την ίδια στιγμή έρχεται ένα mail από την Άστριντ, από κάπου από τον αμερικάνικο Νότο που του λέει να πάει αμέσως να την βρει. Ο Κέλας αφού τα «κάνει λίμπα» σε ένα δείπνο που είναι παρόντες οι καλύτεροί του φίλοι, νιώθοντας ότι τον απορρίπτουν για την πορεία που έχει πάρει στη ζωή του, φεύγει αμέσως για το αεροδρόμιο να πάρει την πρώτη πτήση που θα βρεί μπροστά του. Το όραμα της Άστριντ με τα ξανθά μαλλιά, της σκληρής και ταυτόχρονα τρυφερής ρεπόρτερ, τον διακατέχει. Θεωρεί ότι θα κάνει μιά καινούργια αρχή στη ζωή του και με τα χρήματα από τις πωλήσεις του βιβλίου του θα ζήσει μιά ευτυχισμένη και ήρεμη ζωή. Φεύγοντας δεν έχει ξεχάσει να κάνει μιά τεράστια πουστιά προσπαθώντας να διαλύσει τον γάμο των καλύτερών του φίλων. Αυτά τα σκέφτεται στην πτήση προς την Ν.Υόρκη, θεωρώντας ότι όλα θα μείνουν πλέον μακριά αλλά στην πραγματικότητα, τώρα αρχίζει η κάθοδός του.
Ο Meek με την εμπειρία του ως πολεμικός ανταποκριτής του Guardian στο Αφγανιστάν και με την συγγραφική ικανότητά του περιγράφει έξοχα τον πόλεμο στο Αφγανιστάν από την πλευρά των δημοσιογράφων και της κατάστασης που βρέθηκαν. Σελίδες γεμάτες ειρωνία και υπαινικτικό χιούμορ εναλάσσονται με σκηνές φρίκης. Οι περιγραφές του της ζωής των ντόπιων και της ικανότητάς τους για επιβίωση είναι ολοζώντανες και συναρπαστικές. Ο ήρωάς του,ο Σκωτσέζος δημοσιογράφος Κέλας, είναι ένας «δύσκολος τύπος» με πολύ ιδιόμορφη συμπεριφορά που εκλαμβάνει την πραγματικότητα λίγο διαφορετικά σε σημείο παρεξήγησης από όλους του γύρω του. Μόνο κάποιες γυναίκες δείχνουν να τον καταλαβαίνουν, η Άστριντ, η Σόφι (η σύζυγος του καλύτερού του φίλου και πρώτος του, εφηβικός έρωτας) αλλά κι αυτές τις διώχνει μακριά την ίδια στιγμή που κάνει τα πάντα για να της κερδίσει.
Ο loser ήρωας του Meek θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι τόσο «πραγματικός», τόσο «γήινος» που γι’αυτό γίνεται ελάχιστα συμπαθής και μέσα στο βιβλίο, αλλά και στον αναγνώστη διότι του θυμίζει κάτι από τον εαυτό του. Αυτοκαταστροφικός στο έπακρο, γοητευτικός και ταυτόχρονα κωλόπαιδο αντιμετωπίζει την «κάθοδό του» ως μιά «φυσιολογική εξέλιξη» της ύπαρξής του. Κλείνοντας το βιβλίο, δεν γίνεσαι σοφότερος, ούτε πολυκαταλαβαίνεις το γιατί και το πως, απλά νιώθεις ότι ο Meek είναι ένας πολύ ικανός συγγραφέας και σε παρέσυρε σε ένα «ταξίδι» κινηματογραφικό με πολλές ωραίες σελίδες/σκηνές που όμως μένουν μετέωρες, ανολοκλήρωτες – ακριβώς σαν τις περιπέτειες του Άνταμ Κέλας.
Προσπαθώντας να το δω αποστασιοποιημένα και χωρίς να συνεχίσω να σκέφτομαι τι είχε γράψει ο συγγραφέας παλαιότερα, πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι το «Τώρα αρχίζουμε...» είναι ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα που διαβάζεις με μεγάλο ενδιαφέρον. Στο βιβλίο παρακολουθούμε την πορεία προς την «κάθοδο»,την «πτώση» του Άνταμ Κέλας, ενός ήρωα που ο συγγραφέας πρόσθεσε πολλά προσωπικά του στοιχεία στον χαρακτήρα του. Από τα υψίπεδα του Αφγανιστάν στην αρχή του μυθιστορήματος, μέχρι τις ερήμους του Ιράκ στο τέλος του, ο Meek έχει πλάσει έναν ιδιόμορφο (μάλλον αντιπαθή) χαρακτήρα που προσπαθεί να βρει την πορεία του μέσα στον κόσμο παλεύοντας με τους προσωπικούς του δαίμονες.
Ο Άνταμ Κέλας είναι ένας ρεπόρτερ που αναλαμβάνει επικίνδυνες αποστολές για να ξεφύγει από το παρελθόν του. Αποτυχημένοι έρωτες, διαζύγιο, αποτυχία των βιβλίων που έχει γράψει και δεν έχει διαβάσει κανείς, απομονωμένος από φίλους λόγω του δύστροπου χαρακτήρα του. Πηγαίνει στο Αφγανιστάν, στην πρώτη γραμμή ψάχνοντας κι αυτός τους Ταλιμπάν. Χρονικά, βρισκόμαστε στην εισβολή των Η.Π.Α. μετά τα γεγονότα της 11/9. Εκεί γνωρίζει και ερωτεύεται μιά μυστηριώδη Αμερικανίδα δημοσιογράφο την Άστριντ, η οποία έχει μιά ιδιαίτερη έλξη προς οτιδήποτε επικίνδυνο και δεν μπορεί να καταπολεμήσει την έλξη της προς τα όπλα. Με την Άστριντ θα περάσουν μιά βραδιά μαζί αλλά τα γεγονότα της επόμενης μέρας θα σημαδέψουν τη σχέση τους (στις καλύτερες ίσως σελίδες του μυθιστορήματος).
Οι συνθήκες στο Αφγανιστάν, η γνωριμία του με τους ντόπιους, το παράλογο της όλης κατάστασης επηρρεάζουν σημαντικά τον Κέλας. Το παιχνιδάκι με τα όπλα που καταλήγει στον θάνατο δύο ανθρώπων δίνει την χαριστική βολή στην ψυχοσύνθεση του. Η ερωτική του σχέση με την Άστριντ διακόπτεται απότομα καθώς εκείνη αρνείται να επιβιβασθεί στο ελικόπτερο που θα τους έπαιρνε μακριά από το Αφγανιστάν. Εκείνος γυρίζει στο Λονδίνο αλλαγμένος. Αποφασίζει να ολοκληρώσει ένα θρίλερ πολιτικής φαντασίας, που το ξέρει καλά ότι θα είναι σκουπίδι, αλλά έχει αποφασίσει να πλουτίσει από ένα best-seller. Ένας αμερικάνικος εκδοτικός οίκος του προσφέρει ένα τεράστιο ποσό και την ίδια στιγμή έρχεται ένα mail από την Άστριντ, από κάπου από τον αμερικάνικο Νότο που του λέει να πάει αμέσως να την βρει. Ο Κέλας αφού τα «κάνει λίμπα» σε ένα δείπνο που είναι παρόντες οι καλύτεροί του φίλοι, νιώθοντας ότι τον απορρίπτουν για την πορεία που έχει πάρει στη ζωή του, φεύγει αμέσως για το αεροδρόμιο να πάρει την πρώτη πτήση που θα βρεί μπροστά του. Το όραμα της Άστριντ με τα ξανθά μαλλιά, της σκληρής και ταυτόχρονα τρυφερής ρεπόρτερ, τον διακατέχει. Θεωρεί ότι θα κάνει μιά καινούργια αρχή στη ζωή του και με τα χρήματα από τις πωλήσεις του βιβλίου του θα ζήσει μιά ευτυχισμένη και ήρεμη ζωή. Φεύγοντας δεν έχει ξεχάσει να κάνει μιά τεράστια πουστιά προσπαθώντας να διαλύσει τον γάμο των καλύτερών του φίλων. Αυτά τα σκέφτεται στην πτήση προς την Ν.Υόρκη, θεωρώντας ότι όλα θα μείνουν πλέον μακριά αλλά στην πραγματικότητα, τώρα αρχίζει η κάθοδός του.
Ο Meek με την εμπειρία του ως πολεμικός ανταποκριτής του Guardian στο Αφγανιστάν και με την συγγραφική ικανότητά του περιγράφει έξοχα τον πόλεμο στο Αφγανιστάν από την πλευρά των δημοσιογράφων και της κατάστασης που βρέθηκαν. Σελίδες γεμάτες ειρωνία και υπαινικτικό χιούμορ εναλάσσονται με σκηνές φρίκης. Οι περιγραφές του της ζωής των ντόπιων και της ικανότητάς τους για επιβίωση είναι ολοζώντανες και συναρπαστικές. Ο ήρωάς του,ο Σκωτσέζος δημοσιογράφος Κέλας, είναι ένας «δύσκολος τύπος» με πολύ ιδιόμορφη συμπεριφορά που εκλαμβάνει την πραγματικότητα λίγο διαφορετικά σε σημείο παρεξήγησης από όλους του γύρω του. Μόνο κάποιες γυναίκες δείχνουν να τον καταλαβαίνουν, η Άστριντ, η Σόφι (η σύζυγος του καλύτερού του φίλου και πρώτος του, εφηβικός έρωτας) αλλά κι αυτές τις διώχνει μακριά την ίδια στιγμή που κάνει τα πάντα για να της κερδίσει.
Ο loser ήρωας του Meek θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι τόσο «πραγματικός», τόσο «γήινος» που γι’αυτό γίνεται ελάχιστα συμπαθής και μέσα στο βιβλίο, αλλά και στον αναγνώστη διότι του θυμίζει κάτι από τον εαυτό του. Αυτοκαταστροφικός στο έπακρο, γοητευτικός και ταυτόχρονα κωλόπαιδο αντιμετωπίζει την «κάθοδό του» ως μιά «φυσιολογική εξέλιξη» της ύπαρξής του. Κλείνοντας το βιβλίο, δεν γίνεσαι σοφότερος, ούτε πολυκαταλαβαίνεις το γιατί και το πως, απλά νιώθεις ότι ο Meek είναι ένας πολύ ικανός συγγραφέας και σε παρέσυρε σε ένα «ταξίδι» κινηματογραφικό με πολλές ωραίες σελίδες/σκηνές που όμως μένουν μετέωρες, ανολοκλήρωτες – ακριβώς σαν τις περιπέτειες του Άνταμ Κέλας.
Δημοσίευση σχολίου