Σήμερα παρουσιάζω ένα πολύ διαφορετικό βιβλίο με ένα θέμα που σοκάρει αρχικά αλλά αφού κανείς ξεπεράσει τους (προφανείς) αρχικούς του δισταγμούς, δεν θα μετανιώσει για την ανάγνωσή του. Αναφέρομαι στο (κάτι σαν) μυθιστόρημα με τίτλο, «ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΟΛΟΙ» («Dear Everybody»), του Αμερικανού συγγραφέα Michael Kimball (γεν.1967), (Εκδ. Οκτώ, μετάφρ. Π.Ισμυρίδου, σελ.250), ένα βιβλίο που είναι γραμμένο με τη μορφή επιστολών, σημειώσεων, αποκομμάτων εφημερίδων, μετεωρολογικών δελτίων και ημερολογιακών καταγραφών.

Ο «ήρωας» του μυθιστορήματος, είναι ο Τζόναθαν Μπέντερ και είναι νεκρός. Έχει αυτοκτονήσει στο γκαράζ του σπιτιού του. Η αστυνομία βρήκε ένα πάκο επιστολές που έγραψε ο Μπέντερ προτού θέσει τέρμα στη ζωή του. Γράμματα όχι μόνο προς την οικογένειά του, την πρώην γυναίκα του, τους φίλους του, αλλά και προς το πασχαλινό λαγουδάκι, στον Άγιο Βασίλη, σε ανθρώπους που έχουν πεθάνει, σε παλιούς καθηγητές. Μέσα από την ανάγνωση των επιστολών αυτών, αλλά και διαφόρων ημερολογιακών σημειώσεων της μητέρας του, κάποιων σελίδων από εγκυκλοπαίδειες, κάποιων μαθητικών δελτίων, αναμνήσεων του αδερφού του Ρόμπερτ, του πατέρα και της μητέρας του, της πρώην συζύγου του Σάρας, ανασυστάται χρονιά με τη χρονιά η (ταλαίπωρη) ζωή ενός ευαίσθητου και καταθλιπτικού ανθρώπου, ο οποίος μάταια προσπαθούσε στον σύντομο βίο του να βρει ένα κώδικα επικοινωνίας με τον περίγυρό του.

«Αγαπητοί μαμά και μπαμπά,
Ευχηθήκατε ποτέ το σπέρμα και το ωάριο που έγιναν εγώ να μην ήμουν εγώ; Είμαι βέβαιος ότι απ’όλη εκείνη την απόλαυση περιμένατε κάτι διαφορετικό.»


Μέσα από τις ανεπίδοτες επιστολές αλλά (κυρίως) από τις ημερολογιακές καταγραφές της μητέρας του, παρουσιάζεται το πρόβλημα μιας δυσλειτουργικής οικογένειας, με ένα ζευγάρι γονέων που είχαν ανέκαθεν προβλήματα στη σχέση τους – η υπερπροστατευτική μητέρα και ο «απών» και βίαιος πατέρας, ο οποίος κακοποιούσε τα παιδιά του. Ο «ανεπιθύμητος» Τζόναθαν και το «καλό παιδί» Ρόμπερτ να τρέμουν την άφιξη του πατέρα από τη δουλειά, και από την άλλη να κάνουν τα πάντα να κερδίσουν την επιδοκιμασία του.

«Αγαπητέ μπαμπά,
Παρότι το έσκαγα από σένα, ήθελα να έρθεις να με αναζητήσεις.»

Το ζευγάρι να τσακώνεται συνέχεια και στο τέλος να χωρίζει, η δυσκολία προσαρμογής του Τζόναθαν στο σχολείο, τα προβλήματα με τα άλλα παιδιά, η προσπάθεια επικοινωνίας του με τους άλλους, τα πρώτα σημάδια της κατάθλιψης που θα εκδηλωθεί με έντονο τρόπο στο κολλέγιο. Η μανία με τα καιρικά φαινόμενα που τον στρέφει στην μετεωρολογία, οι προβληματικές ερωτικές σχέσεις και η απογοήτευση από τον αδιέξοδο γάμο με την Σάρα. Κομμάτι-κομμάτι παρακολουθούμε την αυτοκαταστροφική πορεία και την ψυχική διαταραχή του Τζόναθαν.

«Αγαπητή κυρία Φάρμινγκτον
Ξέρω ότι μερικές φορές δεν πρόσεχα πολύ στο μάθημά σας, αλλά θέλω να ξέρετε ότι δεν ονειροπολούσα. Αυτό που μου συνέβαινε ήταν περισσότερο κάτι σαν σκοτοδίνη. Δεν μπορούσα να δω ή να ακούσω. Και δεν μπορούσα να θυμηθώ τίποτε όταν επέστρεφα από τη σκοτοδίνη, ούτε το όνομά μου. Θέλω να ξέρετε ότι μερικές φορές ο νους μου αποχωριζόταν το σώμα μου και με οδηγούσε μακριά από τους ανθρώπους που μου φώναζαν. Μερικές φορές ήταν ο μόνος τρόπος για να δραπετεύσω.»

Ο Kimball θα μπορούσε να γράψει ένα σπαραξικάρδιο (και αρκετά κοινότοπο) μυθιστόρημα. Εξάλλου το υλικό του προσφέρεται για κάτι τέτοιο. Επέλεξε να ακολουθήσει ένα σχετικά ανάλαφρο ύφος, όπου η τραγωδία εναλάσσεται με το χιούμορ και την κωμωδία – δεν μπορείς να μη χαμογελάσεις με το γράμμα προς τον διευθυντή του, ο οποίος τον έχει απολύσει λίγους μήνες προτού αυτοκτονήσει και τον ευχαριστεί για την αποζημίωση «με την οποία πέρασα την υπόλοιπη ζωή μου»... Με αυτόν τον (σαν κόμικ) ρυθμό, ο συγγραφέας απέφυγε την παγίδα της έντονης συναισθηματικής ανάμιξης του (σίγουρα μαγνητισμένου από αυτό που ξετυλίγεται μπροστά του) αναγνώστη. Ένα ιδιόμορφο και γοητευτικά θλιβερό «μυθιστόρημα» (που διαβάζεται μέσα σε ένα δίωρο), το οποίο τονίζει την τραγική ειρωνία της ανθρώπινης μοίρας.

Μια ωραία μικρού μήκους ταινία γυρίστηκε για το βιβλίο του Michael Kimball, παρακολουθήστε την (είναι μόνο 9 λεπτά), εδώ:http://www.youtube.com/watch?v=VWx_AYEGOqE ή και από το ωραίο site του συγγραφέα.



R.E.M. - Imitation of life