Παρασκευή, Φεβρουαρίου 25, 2011
posted by Librofilo at Παρασκευή, Φεβρουαρίου 25, 2011 | Permalink
Ο Όσκαρ και η "κατάρα" της Καραϊβικής
Ο Όσκαρ (Γουό) Ντε Λεόν είναι ένας loser και απογοητευμένος παχύσαρκος νερντ (σπασίκλας), ντροπή για την super-macho Δομινικανή κοινότητα της Ν.Υόρκης, που η κατάρα η οποία έχει πέσει πάνω στην οικογένειά του, θα τον χτυπήσει σε τέτοιο βαθμό που ο ταλαίπωρος και ανέραστος βίος του θα τερματισθεί πολύ σύντομα. Ο ήρωας του εξαιρετικού πρώτου μυθιστορήματος, του σχετικά νέου συγγραφέα Junot Diaz με τον ειρωνικό τίτλο, «Η ΣΥΝΤΟΜΗ ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΟΣΚΑΡ ΓΟΥΑΟ», (Εκδ. Λιβάνη, (έξοχη) μετάφρ. Α.Καλοφωλιά, σελ.415), ονειρεύεται να γίνει ο «Δομινικανός Τόλκιν» ζώντας ταυτόχρονα περιστοιχισμένος από πανέμορφες μουλάτες, αλλά η μοίρα του επιφυλάσσει άσχημα παιχνίδια.
Ο Όσκαρ μεγαλώνει σε ένα προάστειο της Ν.Υόρκης, ουσιαστικά γκέτο των Δομινικανών μεταναστών, όπου η ανδροκρατούμενη και σεξιστική νοοτροπία των «πηδηχταράδων» της περιοχής κυριαρχεί στην ατμόσφαιρα. Ζει με την σκληρά εργαζομενη μητέρα του την Μπέλι, που στην εφηβεία της είχε κάψει καρδιές και την μεγαλύτερη αδερφή του την πανύψηλη και εντυπωσιακή Λόλα, βλέποντας τα σχολικά του χρόνια να περνάνε και τη σκληρότητα των ανθρώπων γύρω του (διότι φίλους δεν είχε) να μεγαλώνει. Κολλημένος με τις ιστορίες του Τόλκιν, τις περιπέτειες Επιστημονικής Φαντασίας που διάβαζε σε βιβλία ή σε κόμικς, τα βιντεοπαιχνίδια στον ηλεκτρονικό του υπολογιστή περνούσε τις μέρες του με το (ανεκπλήρωτο) σεξ να του έχει γίνει έμμονη ιδέα. Μονίμως ερωτευμένος και μονίμως απογοητευμένος από την αντιμετώπιση των κοριτσιών που δεν καταδέχονται να του ρίξουν έστω και μια ματιά στρέφοντας το κεφάλι τους αηδιασμένες. Όταν πηγαίνει στο κολέγιο, η κατάσταση δεν αλλάζει, απεναντίας γίνεται χειρότερη. Εκεί γνωρίζει τον Γιούνιορ, έναν συμπατριώτη του, ο οποίος είναι το άκρως αντίθετο του. Γυναικάς, αθλητικός, άστατος, με φοβερές ερωτικές επιτυχίες, μεταξύ των οποίων με την ατίθαση αδερφή του Όσκαρ. Ο Γιούνιορ θα σταθεί δίπλα του, όπως και η Λόλα αλλά η ζωή του Όσκαρ δεν καλυτερεύει με τίποτα.
Ο Γιούνιορ είναι ο κύριος αφηγητής του μυθιστορήματος που δεν αναπτύσσεται γραμμικά αλλά μας ταξιδεύει μέσα στον χρόνο με κεφάλαια για την τραγική ιστορία της οικογένειας, ενώ παράλληλα παρακολουθούμε και την δύσκολη εφηβεία της αδερφής του Όσκαρ, της Λόλας που κληρονομώντας την σπαζοκεφαλιά της μάνας της αγωνίζεται να ξεφύγει από την ειμαρμένη. Οι υπόλοιποι χαρακτήρες του βιβλίου, η μάνα Μπελίσια (Μπέλι) και η «γιαγιά» Ίνκα που μένει στο νησί, με τις ιστορίες τους συνδέουν το παρελθόν με το παρόν. Παρά τον χαρακτηριστικό ήρωα, τον συμπαθέστατο και γλυκύτατο Όσκαρ, οι πραγματικοί πρωταγωνιστές του μύθου που χτίζει ο Ντίαζ είναι οι γυναίκες του βιβλίου. Η πρώην μαύρη καλλονή μητέρα του, η υπομονετική και σταθερή γιαγιά του, η θεότρελλη επαναστάτρια Λόλα.
Παραπάνω από το μισό του βιβλίου εξιστορεί τα πάθη της οικογένειας της Μπέλι και τον αφανισμό της από το κάθεστώς του Δικτάτορα Τρουχίγιο δίνοντας έτσι μια ομοιάζουσα (αλλά διαφορετική στο στυλ αφήγησης) με το αριστούργημα του Μάριο Βάργκας Λιόσα «Η γιορτή του Τράγου», άποψη της κοινωνικοπολιτικής κατάστασης του Άγιου Δομίνικου όπου η βία και η διαφθορά συναγωνίζονταν με τον τρόμο και την φρίκη – έργα και ημέρες του Τρουχίγιο που μπροστά του ο Φράνκο στην Ισπανία και ο Πινοτσέτ στη Χιλή ήταν «μωρές παρθένες».
Η «κατάρα», το «fuku» όπως το αποκαλεί ο συγγραφέας ακολουθεί την οικογένεια του Όσκαρ και την εξολοθρεύει. Ο γιατρός Αβελάρδος από την φυλακή που τον ρίχνει ο Τρουχίγιο βλέπει την γυναίκα του και τις κόρες του να χάνονται σταδιακά. Η μικρότερη, η Μπέλι που γεννιέται μετά τον εγκλεισμό του, θα ταλαιπωρηθεί τόσο πολύ στη ζωή της, θα το παλέψει αλλά το fuku θα την κυνηγήσει αλύπητα χτυπώντας την με καρκίνο. Ο Όσκαρ δεν θα το παλέψει καθόλου το δικό του, προσωπικό fuku που τον έχει σημαδέψει από νωρίς. Αλλά τι είναι αυτό το «περίφημο» fuku;
«…Σε γενικές γραμμές, σήμαινε μια κατάρα ή συμφορά κάποιου είδους, ειδικότερα όμως την Κατάρα και την Συμφορά του Νέου Κόσμου. Το ονόμαζαν ακόμα, και «fuku του Ναυάρχου», επειδή ο Ναύαρχος ήταν αυτός που το έφερε στον κόσμο, αλλά και ένας από τους πιο σπουδαίους Ευρωπαίους που έπεσαν θύματά του. Παρόλο που «ανακάλυψε» το Νέο Κόσμο, ο Ναύαρχος πέθανε συφιλιδικός, ακούγοντας (υποτίθεται) ουράνιες φωνές.
…Όποια κι αν ήταν η ονομασία ή η προέλευσή του, αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η άφιξη των Ευρωπαίων στην Ισπανιόλα απελευθέρωσε το fuku στον κόσμο και από τότε όλοι κολυμπάμε στα σκατά. Ίσως ο Άγιος Δομίνικος να είναι το σημείο αφετηρίας του fuku, η πύλη εισόδου του, αλλά όλοι εμείς είμαστε παιδιά του, είτε το γνωρίζουμε είτε όχι..»
Το fuku συνδέεται με την αποικιοκρατία, η μοίρα της Καραϊβικής είναι προδιαγεγραμμένη. Ο Ντίαζ έχοντας το υπαινικτικό πολιτικό σχόλιο συνεχώς να αιωρείται στην ατμόσφαιρα, γράφει ένα χορταστικό και «διαβαστερό» μυθιστόρημα για τους ανθρώπους που «πατάνε σε δύο τόπους» και δεν ανήκουν πουθενά, για τον ρατσισμό κάθε είδους, όπου η ποπ κουλτούρα συναντάει το ιστορικό πλαίσιο, τα κόμικς της Marvel με τους «σούπερ-ήρωες» την φρίκη και την δυσωδία του στυγνού καθεστώτος με τον Τρουχίγιο («γνωστός επίσης και ως «Ελ Χέφε», «Αποτυχημένος Αγελαδοκλέφτης», και «Σκατόφατσας») να είναι άλλος ένας «αντιπρόσωπος του Κακού» κυβερνώντας για 31 χρόνια (1930-1961) και μετατρέποντας έναν (κυριολεκτικά) παραδεισένιο τόπο σε κολαστήριο.
Η γλώσσα του Ντίαζ τόσο αυθεντική, φρέσκια και γεμάτη ενέργεια και (γιατί όχι;) κέφι απογειώνει και μεταφέρει τον αναγνώστη, ο οποίος μπορεί κάποια στιγμή να κουραστεί από τις πολλές παραπομπές, υποσημειώσεις, ιστορικές αναφορές (οι οποίες όμως είναι άκρως απαραίτητες για την κατανόηση της ιστορίας), από τα πολλά «μπρος-πίσω» αλλά θα αποζημιωθεί στο έπακρον με τις τελευταίες 80 σελίδες του βιβλίου, το «μοιραίο καλοκαίρι» του Όσκαρ στον Άγιο Δομίνικο όπου ο ήρωας βαδίζει προς τον θάνατο που θα τον περιμένει στο χωράφι με τα ψηλά ζαχαροκάλαμα όπως κάποιον χαρακτήρα από τα κόμικς που λατρεύει.
Ο Τζούνο Ντίαζ γεννήθηκε στις 31/12/1968 στον Άγιο Δομίνικο και το 1974 η οικογένειά του μετανάστευσε στις Η.Π.Α. Εργάζεται ως καθηγητής Λογοτεχνίας στο M.I.T. και ήταν γνωστός για τα διηγήματα του τα οποία είχαν γνωρίσει πολλές
διακρίσεις, κυρίως η συλλογή με τίτλο «Drown». Το πολυαναμενόμενο μυθιστόρημά του « Η σύντομη και θαυμαστή ζωή του Όσκαρ Γουάο» κυκλοφόρησε το 2007 και βραβεύθηκε με τα βραβεία Πούλιτζερ (2008), National Book Critics Circle Award, John Sargent Sr. First Novel Prize, Massachusetts Book Awards, και άλλα ενώ τα περιοδικά Time και New York Magazine το ξεχώρισαν ως το καλύτερο του 2007.
48 - ORISHAS - MUJER by librofilo
Ο Όσκαρ μεγαλώνει σε ένα προάστειο της Ν.Υόρκης, ουσιαστικά γκέτο των Δομινικανών μεταναστών, όπου η ανδροκρατούμενη και σεξιστική νοοτροπία των «πηδηχταράδων» της περιοχής κυριαρχεί στην ατμόσφαιρα. Ζει με την σκληρά εργαζομενη μητέρα του την Μπέλι, που στην εφηβεία της είχε κάψει καρδιές και την μεγαλύτερη αδερφή του την πανύψηλη και εντυπωσιακή Λόλα, βλέποντας τα σχολικά του χρόνια να περνάνε και τη σκληρότητα των ανθρώπων γύρω του (διότι φίλους δεν είχε) να μεγαλώνει. Κολλημένος με τις ιστορίες του Τόλκιν, τις περιπέτειες Επιστημονικής Φαντασίας που διάβαζε σε βιβλία ή σε κόμικς, τα βιντεοπαιχνίδια στον ηλεκτρονικό του υπολογιστή περνούσε τις μέρες του με το (ανεκπλήρωτο) σεξ να του έχει γίνει έμμονη ιδέα. Μονίμως ερωτευμένος και μονίμως απογοητευμένος από την αντιμετώπιση των κοριτσιών που δεν καταδέχονται να του ρίξουν έστω και μια ματιά στρέφοντας το κεφάλι τους αηδιασμένες. Όταν πηγαίνει στο κολέγιο, η κατάσταση δεν αλλάζει, απεναντίας γίνεται χειρότερη. Εκεί γνωρίζει τον Γιούνιορ, έναν συμπατριώτη του, ο οποίος είναι το άκρως αντίθετο του. Γυναικάς, αθλητικός, άστατος, με φοβερές ερωτικές επιτυχίες, μεταξύ των οποίων με την ατίθαση αδερφή του Όσκαρ. Ο Γιούνιορ θα σταθεί δίπλα του, όπως και η Λόλα αλλά η ζωή του Όσκαρ δεν καλυτερεύει με τίποτα.
Ο Γιούνιορ είναι ο κύριος αφηγητής του μυθιστορήματος που δεν αναπτύσσεται γραμμικά αλλά μας ταξιδεύει μέσα στον χρόνο με κεφάλαια για την τραγική ιστορία της οικογένειας, ενώ παράλληλα παρακολουθούμε και την δύσκολη εφηβεία της αδερφής του Όσκαρ, της Λόλας που κληρονομώντας την σπαζοκεφαλιά της μάνας της αγωνίζεται να ξεφύγει από την ειμαρμένη. Οι υπόλοιποι χαρακτήρες του βιβλίου, η μάνα Μπελίσια (Μπέλι) και η «γιαγιά» Ίνκα που μένει στο νησί, με τις ιστορίες τους συνδέουν το παρελθόν με το παρόν. Παρά τον χαρακτηριστικό ήρωα, τον συμπαθέστατο και γλυκύτατο Όσκαρ, οι πραγματικοί πρωταγωνιστές του μύθου που χτίζει ο Ντίαζ είναι οι γυναίκες του βιβλίου. Η πρώην μαύρη καλλονή μητέρα του, η υπομονετική και σταθερή γιαγιά του, η θεότρελλη επαναστάτρια Λόλα.
Παραπάνω από το μισό του βιβλίου εξιστορεί τα πάθη της οικογένειας της Μπέλι και τον αφανισμό της από το κάθεστώς του Δικτάτορα Τρουχίγιο δίνοντας έτσι μια ομοιάζουσα (αλλά διαφορετική στο στυλ αφήγησης) με το αριστούργημα του Μάριο Βάργκας Λιόσα «Η γιορτή του Τράγου», άποψη της κοινωνικοπολιτικής κατάστασης του Άγιου Δομίνικου όπου η βία και η διαφθορά συναγωνίζονταν με τον τρόμο και την φρίκη – έργα και ημέρες του Τρουχίγιο που μπροστά του ο Φράνκο στην Ισπανία και ο Πινοτσέτ στη Χιλή ήταν «μωρές παρθένες».
Η «κατάρα», το «fuku» όπως το αποκαλεί ο συγγραφέας ακολουθεί την οικογένεια του Όσκαρ και την εξολοθρεύει. Ο γιατρός Αβελάρδος από την φυλακή που τον ρίχνει ο Τρουχίγιο βλέπει την γυναίκα του και τις κόρες του να χάνονται σταδιακά. Η μικρότερη, η Μπέλι που γεννιέται μετά τον εγκλεισμό του, θα ταλαιπωρηθεί τόσο πολύ στη ζωή της, θα το παλέψει αλλά το fuku θα την κυνηγήσει αλύπητα χτυπώντας την με καρκίνο. Ο Όσκαρ δεν θα το παλέψει καθόλου το δικό του, προσωπικό fuku που τον έχει σημαδέψει από νωρίς. Αλλά τι είναι αυτό το «περίφημο» fuku;
«…Σε γενικές γραμμές, σήμαινε μια κατάρα ή συμφορά κάποιου είδους, ειδικότερα όμως την Κατάρα και την Συμφορά του Νέου Κόσμου. Το ονόμαζαν ακόμα, και «fuku του Ναυάρχου», επειδή ο Ναύαρχος ήταν αυτός που το έφερε στον κόσμο, αλλά και ένας από τους πιο σπουδαίους Ευρωπαίους που έπεσαν θύματά του. Παρόλο που «ανακάλυψε» το Νέο Κόσμο, ο Ναύαρχος πέθανε συφιλιδικός, ακούγοντας (υποτίθεται) ουράνιες φωνές.
…Όποια κι αν ήταν η ονομασία ή η προέλευσή του, αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η άφιξη των Ευρωπαίων στην Ισπανιόλα απελευθέρωσε το fuku στον κόσμο και από τότε όλοι κολυμπάμε στα σκατά. Ίσως ο Άγιος Δομίνικος να είναι το σημείο αφετηρίας του fuku, η πύλη εισόδου του, αλλά όλοι εμείς είμαστε παιδιά του, είτε το γνωρίζουμε είτε όχι..»
Το fuku συνδέεται με την αποικιοκρατία, η μοίρα της Καραϊβικής είναι προδιαγεγραμμένη. Ο Ντίαζ έχοντας το υπαινικτικό πολιτικό σχόλιο συνεχώς να αιωρείται στην ατμόσφαιρα, γράφει ένα χορταστικό και «διαβαστερό» μυθιστόρημα για τους ανθρώπους που «πατάνε σε δύο τόπους» και δεν ανήκουν πουθενά, για τον ρατσισμό κάθε είδους, όπου η ποπ κουλτούρα συναντάει το ιστορικό πλαίσιο, τα κόμικς της Marvel με τους «σούπερ-ήρωες» την φρίκη και την δυσωδία του στυγνού καθεστώτος με τον Τρουχίγιο («γνωστός επίσης και ως «Ελ Χέφε», «Αποτυχημένος Αγελαδοκλέφτης», και «Σκατόφατσας») να είναι άλλος ένας «αντιπρόσωπος του Κακού» κυβερνώντας για 31 χρόνια (1930-1961) και μετατρέποντας έναν (κυριολεκτικά) παραδεισένιο τόπο σε κολαστήριο.
Η γλώσσα του Ντίαζ τόσο αυθεντική, φρέσκια και γεμάτη ενέργεια και (γιατί όχι;) κέφι απογειώνει και μεταφέρει τον αναγνώστη, ο οποίος μπορεί κάποια στιγμή να κουραστεί από τις πολλές παραπομπές, υποσημειώσεις, ιστορικές αναφορές (οι οποίες όμως είναι άκρως απαραίτητες για την κατανόηση της ιστορίας), από τα πολλά «μπρος-πίσω» αλλά θα αποζημιωθεί στο έπακρον με τις τελευταίες 80 σελίδες του βιβλίου, το «μοιραίο καλοκαίρι» του Όσκαρ στον Άγιο Δομίνικο όπου ο ήρωας βαδίζει προς τον θάνατο που θα τον περιμένει στο χωράφι με τα ψηλά ζαχαροκάλαμα όπως κάποιον χαρακτήρα από τα κόμικς που λατρεύει.
Ο Τζούνο Ντίαζ γεννήθηκε στις 31/12/1968 στον Άγιο Δομίνικο και το 1974 η οικογένειά του μετανάστευσε στις Η.Π.Α. Εργάζεται ως καθηγητής Λογοτεχνίας στο M.I.T. και ήταν γνωστός για τα διηγήματα του τα οποία είχαν γνωρίσει πολλές
διακρίσεις, κυρίως η συλλογή με τίτλο «Drown». Το πολυαναμενόμενο μυθιστόρημά του « Η σύντομη και θαυμαστή ζωή του Όσκαρ Γουάο» κυκλοφόρησε το 2007 και βραβεύθηκε με τα βραβεία Πούλιτζερ (2008), National Book Critics Circle Award, John Sargent Sr. First Novel Prize, Massachusetts Book Awards, και άλλα ενώ τα περιοδικά Time και New York Magazine το ξεχώρισαν ως το καλύτερο του 2007.48 - ORISHAS - MUJER by librofilo
